ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ
Παρασκευή, 11 Απριλίου 2014
Α. Σαμαράς: Καλωσορίζω σήμερα στην Αθήνα τη φίλη, Καγκελάριο της Γερμανίας, Angela Merkel.
Βέβαια, τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ, κυρία Καγκελάριε, από την πρώτη επίσκεψή μου στο Βερολίνο τον Αύγουστο του 2012. Αλλά και από την δική σας επίσκεψη στην Αθήνα, το φθινόπωρο εκείνης της χρονιάς. Τότε είχα πει ότι η Ελλάδα θα αποδείξει την αξιοπιστία της. Και κυρίως, ότι οι Έλληνες έχουν και τη δύναμη και την ικανότητα να τα καταφέρουν. Νομίζω ότι με τις θυσίες ολόκληρου του ελληνικού λαού, την αλληλεγγύη των εταίρων μας και ασφαλώς και του λαού της Γερμανίας, σήμερα, πια, είμαστε σε μία εντελώς διαφορετική μοίρα.
Η Ελλάδα τα κατάφερε. Είναι μία καινούργια ημέρα σήμερα.
Είχαμε την ευκαιρία με την Καγκελάριο να συζητήσουμε σήμερα για θέματα που αφορούν και την πρόοδο στην Ελληνική Οικονομία, αλλά και την εξέλιξη της Ελληνικής Προεδρίας στην Ευρώπη. Ενημέρωσα και επίσημα την Καγκελάριο για τη χθεσινή έξοδο – την επιτυχημένη έξοδο – της Ελλάδας στις Αγορές, που πραγματικά σημείωσε μεγάλη επιτυχία και με την υπερκάλυψη που πέτυχε και με το επιτόκιο που πετύχαμε. Αλλά και με τη συμμετοχή ξένων επενδυτών, μεγάλων και μικρών, πράγμα που δείχνει και την εμπιστοσύνη των Αγορών στην Ελλάδα, στον ελληνικό λαό και στο μέλλον μας. Συμφωνήσαμε ότι οι προσπάθειες πρέπει να συνεχιστούν. Αλλά, οι εξελίξεις οι οποίες έχουν σημειωθεί το τελευταίο διάστημα, το μέγεθος του πρωτογενούς πλεονάσματος, η επιστροφή στον κόσμο που πληγώθηκε περισσότερο ενός κοινωνικού μερίσματος, η απόφαση του ECOFIN πριν 10 ημέρες και τώρα η έξοδος στις Αγορές, όλα αυτά – θέλω να είναι απολύτως ξεκάθαρο και πρέπει να το λέμε συνεχώς – το γνωρίζει καλά η Καγκελάριος, οφείλονται στις τεράστιες θυσίες και την υπομονή του ελληνικού λαού.
Το κυριότερο, όμως, είναι ότι αποδεικνύουν ότι αυτές οι θυσίες πιάνουν τόπο, ότι η Ελλάδα έχει αφήσει πίσω της τα δύσκολα, όπως έχει αφήσει και πίσω της όλη εκείνη την περίοδο της κλονισμένης αξιοπιστίας μας και της αμφισβητούμενης παραμονής μας στην Ευρωζώνη. Αυτά πια έχουν τελειώσει οριστικά.
Θέλω να είμαι επίσης ξεκάθαρος στο ότι οι προσπάθειες συνεχίζονται. Ασφαλώς οι μεταρρυθμίσεις θα ολοκληρωθούν. Γιατί ήδη το βλέπουμε ότι ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Και ασφαλώς η χώρα επιστρέφει στην ομαλότητα. Κυρίως όμως, η Ελλάδα επιστρέφει στην Ανάκαμψη. Και η προτεραιότητα, πλέον, είναι δύο πράγματα: Να ενισχυθεί η Ανάπτυξη, να διασφαλιστούν τα πρωτογενή πλεονάσματα, ώστε να υπάρχει δυνατότητα να δοθούν καινούργιες, πραγματικές ανάσες στην ελληνική οικονομία. Ώστε να αποκατασταθούν οι αδικίες όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Και η μεγαλύτερη από όλες τις αδικίες είναι, όπως ξέρετε, η ανεργία. Και ιδιαίτερα των νέων Ελλήνων.
Ενημέρωσα την Καγκελάριο ότι προχθές είχαμε το αποτέλεσμα Δεκεμβρίου – Ιανουαρίου, που για πρώτη φορά – για πρώτη φορά – επίσημα από τη Eurostat βγαίνει ότι η ανεργία άρχισε να πέφτει. Το θεωρώ σημαντικό, γιατί η ανάπτυξη και η μείωση της ανεργίας όλο με ταχύτερους ρυθμούς, είναι η προτεραιότητά μας. Άλλωστε και οι μεταρρυθμίσεις που έγιναν ως τώρα και αυτές που γίνονται ακόμα και αυτές που θα γίνουν αύριο, σε ένα αποσκοπούν: Στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, ώστε να υπάρχει ανάκαμψη και μείωση της ανεργίας.
Υπογράμμισα στην Καγκελάριο το μεγάλο ζητούμενο, που είναι η ρευστότητα. Βέβαια, η έξοδος της χώρας στις Αγορές και η επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, επιταχύνει την εξομάλυνση. Αλλά, υπάρχουν και εδώ πράγματα που μπορούν να γίνουν, πάντα μέσα στα πλαίσια των κοινοτικών κανόνων και του προγράμματος. Η Ελλάδα πιάνει, άλλωστε, τους στόχους της και γι’ αυτό πιστεύουμε ότι δεν χρειάζεται νέο πρόγραμμα.
Μιλήσαμε ακόμα και για την επόμενη φάση του προγράμματος, με βάση τη νέα πραγματικότητα: Ότι η Ελλάδα απέδειξε ότι ξεπερνάει τα προβλήματα και υλοποιεί τις δικές της δεσμεύσεις. Προσπαθούμε στους συγκεκριμένους στόχους του προγράμματος να είμαστε μπροστά. Γιατί τώρα πια, μας ενδιαφέρει περισσότερο να βγούμε με ασφάλεια, να βγούμε γρήγορα και να πάμε καλύτερα, από ότι εμείς οι ίδιοι αναμέναμε.
Φυσικά, συζητήσαμε και για την Ελληνική Προεδρία, που στο σύντομο χρόνο που είχε, λόγω της προεκλογικής περιόδου, στην οποία σε ελάχιστο διάστημα ουσιαστικά – καλύτερα να το πω – έχουμε ήδη μπει σε προεκλογική περίοδο στην Ευρώπη, έχει πετύχει σημαντικά πράγματα. Ενώ μας απασχόλησαν, θα έλεγα, κυρίως ότι η επίτευξη μίας συμφωνίας γύρω από το SRM, ήταν κάτι το πολυσήμαντο σε σχέση με την ανάγκη της τραπεζικής ενοποίησης της Ευρώπης.
Μας απασχόλησαν, σαφέστατα, και προβλήματα της εξωτερικής μας πολιτικής. Και ήταν πολύ χρήσιμη η συμβολή και η παρουσία στη συζήτηση του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και υπουργού των Εξωτερικών.
Θέλω να πω ότι η Καγκελάριος εξέφρασε την ικανοποίησή της για την πρόοδο της χώρας, όμως εξέφρασε και το ενδιαφέρον της για την πρόοδο των Ελληνογερμανικών σχέσεων, δηλαδή της εταιρικής σχέσης Ελλάδας – Γερμανίας και την αναπτυξιακή προτεραιότητα που πρέπει να δοθεί. Γι’ αυτό και άλλωστε μας δόθηκε η δυνατότητα λίγη ώρα πριν να συζητήσουμε τόσο με ταλαντούχους, νέους στην ηλικία, εκπροσώπους αυτών των επιχειρήσεων – των «startups» – που στα ελληνικά είναι «νεοφυείς επιχειρήσεις», έτσι λέγονται, που αντιπροσωπεύουν ακριβώς το μέλλον. Αλλά μετά και μία συζήτηση πολύ γόνιμη και χρήσιμη που είχαμε, κυρίως με εξαγωγικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις που άντεξαν την κρίση και που σήμερα πρωταγωνιστούν στην Ανάκαμψη. Αλλά και για επιδόσεις που μπορεί η χώρας μας να πετύχει σε τομείς όπως η Τεχνολογία, η Ενέργεια, οι εφαρμογές των θεμάτων αυτών, η Υγεία κ.λ.π.
Θέλω να υπογραμμίσω άλλη μία φορά, το πόσο κρίσιμο είναι το ζήτημα της ρευστότητας στην Ελλάδα, ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έχουν αυτόν τον αναπτυξιακό δυναμισμό. Εδώ, άλλωστε, εντάσσεται και η συμμετοχή της Γερμανίας στο Αναπτυξιακό Ταμείο, στο Institute for Growth, που γίνεται ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που θα φέρει πιο κοντά τους Έλληνες επιχειρηματίες και στη χρηματοδότηση των επενδύσεών τους και στις Διεθνείς Αγορές για τα προϊόντα τους. Και αυτό το Αναπτυξιακό Ταμείο, είναι, θα έλεγα, το πρώτο βήμα που θα μπορούσε αργότερα να μετεξελιχθεί και σε επενδυτική τράπεζα.
Έτσι αρχίζουμε να χτίζουμε τις προοπτικές για την Οικονομία της Ελλάδας, αλλά και τις καλύτερες βάσεις για τις Ελληνογερμανικές σχέσεις για μετά το 2016, που θα έχει ως βασικό στόχο και χαρακτηριστικό τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας μας για πολλά χρόνια στο μέλλον.
Θέλω να ευχαριστήσω την Καγκελάριο για την εδώ επίσκεψή της, για την αλληλεγγύη του Γερμανικού λαού προς την Ελλάδα – που το έδειξε πέρυσι, άλλωστε, στην τουριστική περίοδο με αυξημένο πολύ, αριθμό Γερμανών τουριστών και τους περιμένουμε να είναι ακόμα περισσότεροι φέτος το καλοκαίρι – για τη στενή μας συνεργασία που πάντοτε υπήρξε. Πιστεύω ότι η Ελλάδα με την ωριμότητα του Λαού της και με τις θυσίες του Λαού της, απέδειξε ότι μπορεί να τα καταφέρει. Αυτό αποτελεί την καλύτερη απάντηση σε όσους την αμφισβήτησαν και σε όσους είχαν προεξοφλήσει, πολλοί από αυτούς, την αποτυχία μίας τέτοιας προσπάθειας.
Αυτά, όμως, όλα ανήκουν πλέον στο παρελθόν. Τώρα μας απασχολεί μόνο το μέλλον.
κα Merkel, άλλη μία φορά, καλώς ήρθατε στην Αθήνα.
Α. Merkel: Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την φιλική υποδοχή που μου επιφυλάξατε αλλά και για τη δυνατότητα που είχα, πριν από τις πολιτικές μας συνομιλίες, να γνωρίσω τους εκπροσώπους των νεοφυών επιχειρήσεων, όπως είπατε, αλλά και τους εκπροσώπους πολιτιστικών ανταλλαγών στην Ελλάδα και Έλληνες επιχειρηματίες. Μετά από αυτές τις συζητήσεις που είχαμε με τους επιχειρηματίες και τους ιδρυτές των νέων επιχειρήσεων, αλλά και πολλά άλλα γεγονότα, τότε καταλήγω στο συμπέρασμα ότι τον τελευταίο ενάμιση χρόνο όντως στην Ελλάδα έγιναν πάρα, πάρα πολλά. Σήμερα πραγματικά έχουμε όλοι στραμμένο το βλέμμα προς το μέλλον, διότι υπάρχουν πολύ σκληρά πειστήρια- αν μπορώ να το πω έτσι- τα οποία καταδεικνύουν το γεγονός ότι οι τεράστιες προσπάθειες απέδωσαν, ότι έχουν γίνει ουσιαστικά βήματα προς τα εμπρός. Ξέρω πάρα πολύ καλά και το αναγνωρίζω ότι οι άνθρωποι οι οποίοι είναι άνεργοι, ιδίως οι νέοι, έχουν περάσει εξαιρετικά δύσκολα και θα περάσουν ακόμα δύσκολα, διότι δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι στιγμής η πορεία. Έχουν γίνει, όμως, πολλά καλά. Τα είπε ήδη ο κ. Πρωθυπουργός. Ακούσαμε για το πλεόνασμα, ακούσαμε για την επιστροφή στην ανάπτυξη, έχουμε στοιχεία ανάπτυξης. Έχουμε το γεγονός ότι έχουν βελτιωθεί κάποια στοιχεία και η κάποια αποτελμάτωση η οποία είχε χαρακτηρίσει την αγορά εργασίας, αρχίζει πραγματικά να αλλάζει. Πρέπει τώρα να προσπαθήσουμε ώστε η οικονομία στην Ελλάδα να καταδείξει τι μπορεί να επιτύχει, ποιες είναι οι δυνατότητες της. Και δεν μιλάμε μόνο για τις επιχειρήσεις “start ups”, που είναι πολύ σημαντικές, γιατί είδα αυτούς τους νέους ανθρώπους, οι οποίοι και στους δυο μας ουσιαστικά είπαν και υπογράμμισαν τι ακριβώς περιμένουν από την Ελλάδα: λιγότερη γραφειοκρατία, μεγαλύτερη δυνατότητα να ξεκινήσουν κάτι, ουσιαστικότερη υποστήριξη στο χώρο της εσωτερικής αγοράς, με μεγάλη αυτοπεποίθηση, κάνοντας σύγκριση με αυτό που έχουν δει στην Αμερική, τι έχουν γνωρίσει και πως μπορούμε στην Ευρώπη να είμαστε ανταγωνιστικοί. Όλη αυτή η συζήτηση δεν είναι σημαντική μόνο για την Ελλάδα αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη.
Θα ήθελα, στο σημείο αυτό, να σας πω ότι η πολιτική της Κυβέρνησης, η οποία πραγματικά απαίτησε μεγάλες θυσίες από τους πολίτες της, ήταν πράγματι ένας δύσκολος δρόμος και για την Κυβέρνηση. Βλέπουμε, όμως, σήμερα ότι η Ελλάδα πραγματικά τήρησε τις υποσχέσεις της, ότι μπόρεσε να πει πως αυτό που υποσχέθηκε το έπραξε. Η κατάσταση του προϋπολογισμού είναι πολύ καλύτερη από αυτό το οποίο πιστεύαμε ότι θα βλέπαμε σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα. Είμαι αισιόδοξη ότι η πολιτική αυτή θα συνεχιστεί και νομίζω ότι στο σημείο αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό να περιμένουμε αυτόν τον μήνα την επιβεβαίωση και επικύρωση εκ μέρους της Eurostat όσον αφορά το πρωτογενές πλεόνασμα και αμέσως μετά να αρχίσουμε τη συζήτηση τους επόμενους μήνες για το τι θα γίνει, πως θα βοηθήσουμε την Ελλάδα και πως θα οδηγηθεί η Ελλάδα βήμα-βήμα προς τις αγορές. Και γι’ αυτό το λόγο η χθεσινή μέρα ήταν μια σημαντική μέρα. Δεν πρόκειται για τα 3 δις. Δεν είναι αυτό το οποίο συζητάμε εδώ και τώρα στις διεθνείς χρηματαγορές. Πρόκειται κυρίως για το γεγονός ότι επανήλθε η Ελλάδα, έδωσε ένα σινιάλο στην οικονομία ότι είναι πλέον πιο αυτόνομη, ότι έχει δυνατότητες πραγματικά να καλύψει προβλήματα ρευστότητας με ίδιους πόρους και ίδιες δυνατότητες.
Όσον αφορά τη ρευστότητα, η Γερμανία έχει την πρόθεση και την διάθεση να βοηθήσει. Όπως είπατε κι εσείς κύριε Πρωθυπουργέ, αυτό το Institute of Growth, αυτό το Αναπτυξιακό Ταμείο για το οποίο συζητήσαμε, θα ενισχυθεί από την πλευρά μας με 100 εκατομμύρια ευρώ. Οι υπουργοί Οικονομικών το έχουν συζητήσει επίσης και χαίρομαι που άρχισε να υλοποιείται η υπόσχεση την οποία είχαμε δώσει εκ μέρους της Γερμανίας, ως υποστήριξη και ως βοήθεια. Είναι κάτι το οποίο θα υλοποιήσουμε βήμα-βήμα. Επίσης πρόκειται να βοηθήσουμε όσον αφορά στο μάνατζμεντ των νοσοκομείων, στο χώρο της διοίκησης και τις διαρθρωτικές ανάγκες, όπως επίσης και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Όσον αφορά τον κ. Fuchtel, έχουμε εδώ κάποιον ο οποίος ασχολείται εντατικά με τις διμερείς σχέσεις μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδος οι οποίες- να το πω έτσι- δεν είναι αφηρημένες αλλά πραγματικά ζωντανά παραδείγματα, τα οποία βλέπουμε κάθε μέρα να υλοποιούνται. Εδώ μιλάμε για τη γεωργία, όπως επίσης και για τον τουρισμό. Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης τόσο στη γεωργία όσο και στον τουρισμό με την επιμήκυνση του χρόνου της τουριστικής περιόδου. Αρκεί κανείς να επενδύσει σοβαρά και προσεκτικά. Και εντυπωσιάστηκα ιδιαίτερα από τον αριθμό των τουριστών. Και θέλω να πιστεύω ότι όπως μιλάμε για την Ελλάδα, πολλοί Γερμανοί θα έχουν κάθε διάθεση να επισκεφθούν την Ελλάδα φέτος.
Θέλω να σας ευχαριστήσω για την Προεδρία, την οποία αναλάβατε αυτό το διάστημα. Ο υπουργός Οικονομικών και ο υπουργός Εξωτερικών είχαν να κάνουν πολλά. Η Τραπεζική Ενοποίηση ήταν ένα γιγαντιαίο project, το οποίο βρίσκεται στην τελική του ευθεία. Πρόκειται για ένα μηχανισμό, ο οποίος θα βοηθήσει και είναι μια επιτυχία, η οποία επιστεγάζει πολλές προσπάθειες, τις οποίες έχουμε κάνει όλοι τον τελευταίο χρόνο. Και πιστεύω ότι αυτό χαρακτηρίζει τη δική σας Προεδρία. Είχατε πολλά εξωτερικά προβλήματα- αναφέρω μόνο την Ουκρανία και τη Ρωσία, αλλά παρόλα αυτά συνεργαστήκαμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Και η Ελλάδα μπόρεσε, ενώ είχε να επιλύσει τόσα προβλήματα στο εσωτερικό της, να παίξει ένα ουσιαστικό κομβικό ρόλο και προς τα έξω και θα συνεχίσει να το κάνει μέχρι τον Ιούνιο.
Αγαπητέ Αντώνη, σε ευχαριστώ πολύ για την αγαστή συνεργασία. Ευχαριστώ πάρα πολύ που μου επιτρέψατε να είμαι εδώ και με υποδεχθήκατε με αυτόν τον θερμό και θετικό τρόπο και θέλω να πω πάλι προς τους πολίτες της Ελλάδας πως θα τους υποστηρίξουμε προς ένα καλύτερο δρόμο. Η Ελλάδα έχει πολύ περισσότερες δυνατότητες παρά προβλήματα πια, αυτή είναι η πεποίθησή μου και με αυτό το πνεύμα θα συνεχίσουμε τη συνεργασία μας. Σας ευχαριστώ πολύ.
Ακολουθούν ερωτήσεις δημοσιογράφων:
Δημοσιογράφος: Κυρία Καγκελάριε, πιστεύετε ότι λόγω των εξελίξεων, τις οποίες με τόσο θετικό πρόσημο περιγράψατε, ότι δεν υπάρχει πλέον λόγος να γίνει συζήτηση για το τρίτο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα; Και κύριε Πρωθυπουργέ, μπορείτε να μας πείτε ακριβώς ποια είναι η ιδιαίτερη σημασία των ομολόγων τα οποία εκδώσατε με επιτόκιο 4,75% και τα οποία είναι πολύ πιο ακριβά από αυτά τα οποία είχατε στη διάθεσή σας από τα πακέτα βοήθειας;
Α. Merkel: Η συζήτηση πως θα συνεχιστεί η προσπάθεια όσον αφορά το μέλλον της Ελλάδος δεν είναι κάτι που μπορούμε να θεωρήσουμε ότι έχει ολοκληρωθεί και ότι εξαρτάται από χρονικά περιθώρια. Κατ’ αρχάς θα έχουμε τα στοιχεία της Eurostat στις 23 Απριλίου και θα έχουμε ακριβή εικόνα όσον αφορά το πρωτογενές πλεόνασμα. Στις 5 Μαΐου θα ακολουθήσει η συνάντηση των υπουργών Οικονομικών, οι οποίοι θα ξανασυζητήσουν, θα δούνε ποιες υποχρεώσεις έχει εκπληρώσει η Ελλάδα – και εδώ δεν έχουμε παρά μόνο καλά λόγια – τι δεν έκανε, ποια είναι τα ανοιχτά σημεία. Γνωρίζουμε ότι το υπάρχον πρόγραμμα ολοκληρώνεται μέχρι τα τέλη του 2014 και τότε θα απαιτηθεί να δούμε τα στοιχεία, τις προϋποθέσεις και τις απαιτήσεις και τι θα προκύψει όσον αφορά το ερώτημα τι μέλλει γενέσθαι μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος αυτού αλλά και τι θα συμβεί όσον αφορά τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους.
Αυτές είναι συζητήσεις οι οποίες θα γίνουν αλλά είναι συζητήσεις οι οποίες θα γίνουν μέσα σε ένα εντελώς διαφορετικό πλαίσιο από τη στιγμή που η Ελλάδα θα έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, και η νέα οικονομική κατάσταση θα είναι πολύ καλύτερη. Επίσης θα γνωρίζουμε τα αποτελέσματα από τα stress test των τραπεζών και από την επιτήρησή τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Είμαι πεπεισμένη ότι το φθινόπωρο θα έχουμε πραγματικά μια σφαιρική θεώρηση του τι συμβαίνει και θα οδηγηθούμε σε λύσεις από κοινού. Θα συνεχίσουμε τη συζήτηση με την Ελλάδα, αλλά θα είναι μια πολύ πιο αισιόδοξη ατμόσφαιρα σε σχέση με το παρελθόν. Τι θα πρέπει να κάνουμε όμως ακριβώς, θα το αποφασίσουν βήμα-βήμα οι υπουργοί Οικονομικών στις συζητήσεις που θα έχουν μεταξύ τους.
Α. Σαμαράς: Ήμασταν μέχρι σήμερα όλα αυτά τα χρόνια, όμηροι μιας αδυναμίας να βγούμε στις αγορές. Ο λόγος για τον οποίο μπήκαμε στα μνημόνια είναι επειδή δεν μπορούσαμε να βγούμε και να δανειστούμε. Αυτή τη στιγμή έγινε η μεγάλη κίνηση, όχι απλώς να βγούμε και να δανειστούμε, αλλά να υπερκαλυφθεί πάνω από οκτώ φορές ο αριθμός των ομολόγων που θέλαμε να πουλήσουμε σε ένα επιτόκιο το οποίο είναι κάτω από το 5%, που ουδείς ανέμενε- 4,75%- και σε μια αγορά, η οποία εξεδήλωσε κατά αυτόν τον πανηγυρικό- επιτρέψτε μου τη λέξη- τρόπο την εμπιστοσύνη της. Ψήφισε Ελλάδα η παγκόσμια αγορά!
Να απαντήσω, όμως- αν θέλετε- και από πλευράς χρηματοδοτικής, μαθηματικής. Η συνολική πτώση των επιτοκίων, την οποία είχαμε αρχίσει να γευόμαστε τις τελευταίες μέρες και η σημερινή της συνέχιση, η πτώση αυτή, δίνει το δικαίωμα στις Ελληνικές επιχειρήσεις να έχουν πιο φτηνό χρήμα, αλλά δίνει ταυτόχρονα και το δικαίωμα και στην Ελλάδα να βγει και να αναζητήσει αύριο και πάλι φτηνότερο χρήμα. Αν σήμερα ζητήσαμε μόνο τα 3 δις, ενώ θα μπορούσαμε παραπάνω, το κάναμε ακριβώς γιατί μελλοντικά προσδοκούμε ότι θα πέσει κι άλλο το επιτόκιο αυτό. Εκτός, λοιπόν, από αυτή την ένδειξη ανεξαρτησίας, που κάνει η Ελλάδα, και επιστροφή σε μια χώρα ομαλή, “normal”, φυσιολογική, υπάρχει και το στοιχείο του κόστους του χρήματος για τις επιχειρήσεις. Και να σας πω σε ένα μόνο παράδειγμα, ότι το κόστος για τα λεγόμενα T-bills, δηλαδή για τα έντοκα γραμμάτια του δημοσίου, έπεσαν τουλάχιστον κατά 2% τις τελευταίες μέρες, το οποίο αν το πολλαπλασιάσετε επί τα 15 δις που είναι ο όγκος τους, δείχνει ότι μόνο από αυτό είχαμε πάνω από 300 εκατομμύρια όφελος, το οποίο σημαίνει ότι και σε πραγματικά μεγέθη φωτογραφήθηκε με αυτή την εξέλιξη ένα θετικότατο όφελος για την Ελληνική οικονομία. Επομένως, η επιχειρηματολογία ότι δεν θα έπρεπε να βγούμε στην αγορά, γιατί βρίσκουμε φθηνότερο χρήμα από την Ευρώπη, για μένα δεν λαμβάνει υπόψη την πολιτική πραγματικότητα μιας χώρα, η οποία επιτέλους ελευθερώθηκε από αυτά τα δεσμά. Και δεύτερον, δεν λαμβάνει υπόψη και το πραγματικό κόστος, το οποίο θα είχε να πληρώσει με αυξημένα κόστη ιδιαίτερα για το θέμα των εντόκων γραμματίων του δημοσίου και το θέμα του κόστους των επιχειρήσεων, που σήμερα και αυτές- όπως και οι τράπεζες- μπορούν ανέτως, πλέον, να βγαίνουν και να αισιοδοξούν ότι θα βρουν χρήματα. Και σας θυμίζω ότι οι Ελληνικές τράπεζες βρήκαν χρήματα στο εξωτερικό πριν την έκδοση του Ελληνικού ομολόγου ήδη. Και επομένως, η τελευταία αυτή εξέλιξη- κατά την άποψη μου- προοιωνίζει πολύ θετικές εξελίξεις τέτοιες αντίστοιχες και για το μέλλον.
Δημοσιογράφος: Πρώτη ερώτηση είναι προς τον κύριο Πρωθυπουργό. Κύριε Σαμαρά, η Ελλάδα κατάφερε χθες να βγει στις αγορές. Τι σημαίνει αυτό ενόψει και των υποχρεώσεων που έχουμε εμείς για το επόμενο διάστημα ως χώρα, αλλά και των υποχρεώσεων που έχουν να αναλάβουν οι εταίροι έναντι ημών το επόμενο διάστημα; Και τι σημαίνει αυτό και για σας και για την κυβέρνηση ενόψει των εκλογών του Μαΐου;
Και για την κυρία Μέρκελ. Θα ήθελα να ξέρω, κυρία καγκελάριος, τι πρέπει να περιμένουν οι Έλληνες πολίτες από την χθεσινή έξοδο της χώρας στις αγορές και αν αυτή η εξέλιξη βοηθάει τους εταίρους, λύνει τα χέρια των εταίρων, για να μπορέσουν να βοηθήσουν τη χώρα μας και με άλλους τρόπους. Ευχαριστώ.
Α. Merkel: Θέλω να σας πω το εξής, ότι βεβαίως και χαιρόμαστε, διότι για μας αυτή η έξοδος αποτελεί μία απόδειξη ότι υπάρχει πλέον και πάλι εμπιστοσύνη για την Ελλάδα. Είπα, λοιπόν, ότι έχουμε μία απόδειξη επαναφοράς της εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα. Ο κύριος Πρωθυπουργός μου εξήγησε προηγουμένως το θέμα των επιτοκίων. Είχαμε το 4% για δεκαετή ομόλογα και χθες ήταν 4,75% το επιτόκιο. Είχε φθάσει, όμως, και στο 25%, στο 30%, στο 35%. Άρα δηλαδή όταν έχουμε φθάσει πλέον στο 4,75% με θετικές προβλέψεις είναι προφανές ότι θα πέσει πιο κάτω το επιτόκιο. Άρα δηλαδή αυτό είναι ένα βήμα προς τη φυσιολογική κατάσταση, προφανώς και με κάποια ομπρέλα, προστατευτική ομπρέλα. Όμως, σιγά- σιγά θα μπορέσει κανείς να βγει έξω από την ομπρέλα.
Και πρέπει να σας πω πολύ απλά, χαίρομαι πάρα πολύ, γιατί αυτό αποδεικνύει ότι παρά τις δυσκολίες, παρά τους χαλεπούς καιρούς, πλέον είμαστε σε μία Ευρωζώνη, όπου θα μπορούμε να ασχοληθούμε και με άλλα θέματα και όχι μόνο με τα επιτόκια. Και ξέρετε, υπάρχουν αρκετά, ανεργία και πάρα πολλά άλλα συναφή. Αυτό, λοιπόν, είναι το δεύτερο που θέλω να πω, γιατί χαίρομαι πάρα πολύ ότι αυτά που διαδραματίζονται στην Ελλάδα θα έχουν εμμέσως επιπτώσεις στη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων, οι οποίες ιδιωτικές επιχειρήσεις δεν καλύπτονται από ευρωπαϊκά πακέτα βοήθειας. Αυτές αναζητούν τη ρευστότητα μόνες τους. Γι’ αυτό, λοιπόν, και η τραπεζική ένωση είναι πολύ σημαντική. Το γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται σε πολύ καλή κατάσταση έχοντας αποκτήσει εκ νέου την αξιοπιστία τους είναι ένα ιδιαίτερα θετικό γεγονός. Και όχι μόνο αυτό, αλλά απ’ ό,τι φαίνεται υπάρχει και εμπιστοσύνη από πλευράς κεφαλαιακών αγορών. Αυτά όλα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους, η εμπιστοσύνη προς το κράτος αλλά και προς τον ιδιωτικό τομέα. Βλέπετε, λοιπόν, ότι όλα αυτά εμένα με χαροποιούν. Έχω κάθε λόγο να χαίρομαι. Και δεν μπορώ παρά να εκφράσω τα συγχαρητήριά μου που τα καταφέρατε.
Α. Σαμαράς: Ακούστε κάτι. Είπατε για εκλογές. Σε ό,τι έχω κάνει μέχρι τώρα δεν σκέφτομαι τις εκλογές. Την Ελλάδα σκέφτομαι. Μόνον την Ελλάδα. Κοιτάζω μπροστά και ξέρετε τι βλέπω; Ότι ανοίγεται πια ο δρόμος για μακροχρόνια Ανάπτυξη μέσα από μια κατεύθυνση εξόδου από την κρίση. Και θα πω και κάτι άλλο. Σε αυτή την κυβέρνηση ξέρουμε πού πάμε, ξέρουμε πώς πάμε και ξέρουμε πώς θα φθάσουμε εκεί που πάμε. Και επειδή όχι μόνο είμαι αισιόδοξος αλλά βλέπω ρεαλιστικά την πραγματικότητα σας λέω ότι είμαι σίγουρος ότι θα φθάσουμε εκεί που πρέπει να πάμε. Και αυτό πλέον πιστεύω πραγματικά ότι το καταλαβαίνουν όλοι.
Δημοσιογράφος: Μία ερώτηση την οποία θέλω να απευθύνω και στους δύο, τόσο στην Καγκελάριο, όσο και στον Πρωθυπουργό. Χθες είχατε ταχυδρομείο από τον κ. Πούτιν, σε σχέση με την παροχή φυσικού αερίου. Και το πρόβλημα του τι θα γίνει, διότι το αέριο αυτό περνάει μέσα από την Ουκρανία. Μιλήσατε για αυτό το θέμα και θίξατε το πώς θα αντιδράσει η Ευρωπαϊκή Ένωση εν προκειμένω. Θα μας πείτε κάτι;
Α. Merkel: Ναι, όπως είπατε, πήραμε ταχυδρομείο από τον κ. Πούτιν και 11 άλλα κράτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση το έκαναν αυτό και μιλήσαμε σε σχέση με αυτό το θέμα. Νομίζω ότι το γράμμα αυτό καταδεικνύει το γεγονός ότι υπάρχουν κάποια χρέη της Ουκρανίας έναντι της Ρωσίας – αυτό το ξέραμε όλοι – . δεύτερον, ότι η παροχή φυσικού αερίου έχει άμεση διασύνδεση με την κατάσταση στην Ουκρανία.
Υπάρχουν, λοιπόν, πάρα πολλοί λόγοι, ώστε αυτή την επιστολή να τη λάβουμε σοβαρά υπόψιν και με ένα ολοκληρωμένο και κοινό τρόπο και μέτωπο να το αντιμετωπίσει η Ευρώπη. Θα υπάρξει μία Σύνοδος των Υπουργών Εξωτερικών την επόμενη Δευτέρα. Θα μιλήσουν προ ημερησίας διατάξεως. θα υπάρχει μία επαφή μεταξύ Αμερικανών, Ρώσων, Ουκρανών σε επίπεδο υπουργού Εξωτερικών και θα υπάρξει και εκπροσώπηση της ΕΕ από την κυρία Ashton. Στην ημερησία διάταξη θα συζητηθεί εν προκειμένω και το θέμα της τιμής του φυσικού αερίου, που θα θέσει η κα Ashton. Και στη συνέχεια θα υπάρξει νέα συζήτηση άλλη μία φορά μέσα στα πλαίσια της ΕΕ, γιατί ο κ. Oettinger, ο Επίτροπος για θέματα Ενέργειας στην Ε.Ε. και όλοι οι υπόλοιποι αρμόδιοι υπουργοί, θα πρέπει να μιλήσουν με την Gazprom και να δουν πως θα τηρηθούν όλες αυτές οι υποχρεώσεις και πως θα επιλυθούν όλα αυτά τα θέματα.
Όταν κάνουμε όλα αυτά τα βήματα, είμαστε σίγουροι ότι θα έχουμε φτάσει σε μία κοινή απάντηση για τους 13, οι οποίοι έχουν το συγκεκριμένο πρόβλημα, διότι παίρνουν φυσικό αέριο από την Gazprom. Θέλουμε να είμαστε καλοί πελάτες. Αυτό, όμως, σημαίνει ότι πρέπει να μπορούμε να βασιστούμε στην παροχή και αυτό η Ουκρανία το ξέρει γιατί και η ίδια εξαρτάται από την παροχή και θα πρέπει να το καταλάβει. Είναι κάτι το οποίο το συζητήσαμε και με τον κ. Σαμαρά. Δεν υπάρχουν διαφοροποιήσεις εν προκειμένω.
Έτσι θα αντιμετωπιστεί αυτό το θέμα.
Α. Σαμαράς: Πιστεύω ότι ως προς την ακολουθητέα διαδικασία απάντησε η Καγκελάριος. Αυτή είναι η σωστή διαδικασία, την οποία και συζητήσαμε προηγουμένως και αυτή τη στιγμή διαμορφώνεται και στην τελική της μορφή στις Βρυξέλλες. Πράγματι, υπάρχει ζήτημα μίας μορφής, αν θέλετε, άμεσου συσχετισμού των Οικονομιών ορισμένων Ευρωπαϊκών χωρών. Είναι, τουλάχιστον 6 χώρες στην Ευρώπη οι οποίες έχουν 100% εξάρτηση από το Ρωσικό πετρέλαιο-αέριο και υπάρχουν περίπου 12 άλλες, οι οποίες έχουν λίγο κάτω από το 50% ή και λίγο πάνω από το 50%.
Αντιλαμβάνεστε ως εκ τούτου, ότι υπάρχουν 18 χώρες, οι οποίες πραγματικά στις οικονομίες τους, έχουν την ανάγκη αυτά τα θέματα να διευθετηθούν γρήγορα. Αυτό σε καμία περίπτωση, βέβαια, δεν βγάζει από τον χάρτη το πολιτικό πρόβλημα, το οποίο συνεχίζει και εξελίσσεται, πάντοτε με την ευχή, όπως είπε και η Καγκελάριος προηγουμένως, να μην υπάρχει επέκταση αναταράξεων στον εσωτερικό χώρο της Ουκρανίας.
Δημοσιογράφος: Η πρώτη ερώτηση προς την κυρία Μέρκελ. Κυρία Μέρκελ, η χώρα βιώνει την πιο σκληρή και βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή που έχει καταγραφεί σε δυτική χώρα στη σύγχρονη ιστορία, έχοντας χάσει πάνω από 25% του ΑΕΠ της, μετρώντας πάνω από 1 εκατομμύριο ανέργους, 60% στους νέους. Δείξατε να γνωρίζετε καλά αυτά τα ελληνικά νούμερα. Και πάρα πολλοί, εκατοντάδες χιλιάδες, ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Τι έχετε να πείτε σε αυτούς τους ανθρώπους;
Και μια ερώτηση προς τον κύριο Σαμαρά. Τα νέα για την ελληνική οικονομία είναι καλά. Πότε θα μπορεί η κυβέρνηση να πει στους πολίτες ότι αυτό θα γίνει η καθημερινότητά τους, θα το αισθανθούν, θα το νιώσουν; Ευχαριστώ.
Α. Merkel: Στους Έλληνες, στους πολίτες της Ελλάδας που είναι άνεργοι, απευθύνομαι κυρίως στους νέους, και θέλω να τους πω ότι πράγματι ο δρόμος είναι επώδυνος, ένας δρόμος με πολλές θυσίες. Όμως βαδίσαμε σε αυτόν το δρόμο και ήταν εφικτό να τον πορευτούμε μόνο γιατί υπήρχε αλληλεγγύη στην Ευρώπη. Αυτή η αλληλεγγύη θα συνεχίσει να υπάρχει και εμείς θα καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια, έτσι ώστε αυτοί οι νέοι στο πλαίσιο της σκληρής προσαρμογής να έχουν να αντιμετωπίσουν περισσότερες δυνατότητες, καλύτερη οικονομία, περισσότερες ευκαιρίες να βρουν μια ασφαλή θέση απασχόλησης. Προφανώς κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι εντάξει, τώρα έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα και όλα τα προβλήματα λύθηκαν. Νομίζω ότι αυτό για έναν άνεργο τουλάχιστον δεν σημαίνει απολύτως τίποτα. Ούτε είναι σαφώς αρκετό να πει κανείς ότι τα στατιστικά στοιχεία βελτιώθηκαν και ότι υπάρχει ανάπτυξη. Οι άνθρωποι επιθυμούν να το βιώσουν αυτό, να το ζήσουν στην καθημερινότητά τους. Μα αυτό είναι αυτονόητο. Αλλά γνωρίζουμε και από τα νέα κρατίδια της Γερμανίας ότι καταρχήν αυτό που πρέπει να γίνει είναι να αποκατασταθούν οι δομές και μετά πάνω στις δομές να οικοδομήσει κανείς, έτσι ώστε στο τέλος να μπορεί να δρέψει τους καρπούς από ένα τέτοιο πρόγραμμα προσαρμογής. Είμαι απολύτως πεπεισμένη, ότι τα επόμενα βήματα θα είναι η μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη, περισσότερες θέσεις απασχόλησης και τελικά θα φανεί το όφελος που προέκυψε από τα σκληρά πράγματι μέτρα προσαρμογής. Αυτό μπορώ να πω στους Έλληνες. Και θέλω επίσης να τους διαβεβαιώσω ότι θα συνεχίσουμε να κάνουμε πάρα πολλά στο πλαίσιο των συνεργασιών ανάμεσα σε πόλεις, ανάμεσα σε επιχειρήσεις, ώστε να ξεπεράσουμε από κοινού με την Ελλάδα αυτή τη δύσκολη εποχή. Εκ βάθους καρδίας εύχομαι στους Έλληνες επιτυχία.
Α. Σαμαράς: Κοιτάξτε η πλοήγηση μιας οικονομικής πολιτικής, μέσα σε νερά τρικυμιώδη, απαιτεί πάνω απ’ όλα σοβαρότητα. Και γι’ αυτό το λόγο είδατε ότι εμείς δεν πανηγυρίζουμε. Αντίθετα, αυτό το οποίο κάνουμε είναι να συνεχίζουμε τις προσπάθειες, για να ολοκληρώσουμε το έργο μας. Θα έλεγα ότι παράλληλα σηκώνουμε τα μανίκια, για να ετοιμάσουμε την επόμενη μέρα. Ο ρυθμός ο δικός μου και της κυβέρνησης δεν πρόκειται να αλλάξει. Αυτό το οποίο άλλαξε είναι η εικόνα. Αυτό το οποίο μετεβλήθη είναι η ψυχολογία. Αυτό το οποίο κανείς σήμερα διακρίνει και στον πιο δύσπιστο, είναι μια παραδοχή ότι μέσα από τις θυσίες του ελληνικού λαού τα πράγματα, πράγματι, πάνε καλύτερα. Ότι ο πλέον αντικειμενικός ψυχρός, σκληρός κριτής όλων, που είναι οι αγορές, ψήφισαν Ελλάδα. Έδωσαν την εμπιστοσύνη τους και ότι ως εκ τούτου, κάτω από διαφορετικές πλέον συνθήκες, συνεχίζουμε αυτή την πλοήγηση. Το θέμα είναι να μην χάνεις τον στόχο. Και ο στόχος είναι να αποκτήσεις ως οικονομία ανταγωνιστικότητα, να αποκτήσεις ως λαός αυτοπεποίθηση και τα κορυφαία προτερήματα του Έλληνα να μπουν μπροστά, ούτως ώστε το όνειρο των νέων παιδιών που είδαμε σήμερα μαζί με την Καγκελάριο, τα οποία πραγματικά μας εξέπληξαν, και από τη διάθεσή τους να διαφοροποιούνται σε συγκεκριμένους τομείς, προκειμένου να πετύχουν. Και από τη γνώση τους σε αυτούς τους συγκεκριμένους τομείς και από τις, ήδη, επιτυχίες τους σε αυτούς τους συγκεκριμένους κλάδους στους οποίους έχουν δραστηριοποιηθεί. Η στόχευση είναι η νεολαία. Η στόχευση είναι τα νέα παιδιά. Όταν λέμε ανάπτυξη, εννοούμε θέσεις εργασίας. Ιδιαίτερα για εκείνους που σήμερα δεν εργάζονται. Ιδιαίτερα για εκείνους οι οποίοι επλήγησαν περισσότερο από αυτή την κατάσταση. Ήρθε, λοιπόν, μια πολύ καλή μέρα χθες για την Ελλάδα. Εμείς θα την κεφαλαιοποιήσουμε, θα την αξιοποιήσουμε, για να προχωρήσουμε σε αυτή τη γραμμή που πηγαίνει σ’ ένα ασφαλές αύριο. Αυτός είναι ο στόχος μας.
