ΜΠ. ΜΠΟΡΙΣΟΦ: Αγαπητέ ομόλογε, αγαπητοί υπουργοί, εξοχότατοι, αγαπητοί εκπρόσωποι των ΜΜΕ, αυτή ήταν η τρίτη διακυβερνητική συνεδρίαση που διεξάγουμε με τους γείτονες και φίλους μας από την Ελλάδα. Θέλω να τους ευχαριστήσω για άλλη μια για φορά για τον ανοιχτό διάλογο και για όλα που κάνουμε μαζί. Δίνω τον λόγο στον ομόλογό μου κ. Τσίπρα να κάνει πρώτος τις δηλώσεις του.
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Είναι πολύ σημαντική για εμάς η σημερινή επίσκεψη και η σημερινή ημέρα διότι έχουμε τη δυνατότητα σε αυτή τη διακυβερνητική διάσκεψη, με την παρουσία πολλών υπουργών και από τις δύο πλευρές να κάνουμε ένα νέο σημαντικό ξεκίνημα σε μια πολύ στενή και εποικοδομητική σχέση ανάμεσα σε δύο σημαντικές χώρες της Βαλκανικής Χερσονήσου. Θέλω να επισημάνω ότι οι δύο χώρες και οι δύο λαοί με πολύ βαθιές ρίζες παράλληλης πορείας, κάποιες φορές και διαφορών και αντιπαραθέσεων, έχουμε τη σοφία να ξεπεράσουμε αυτές τις αντιπαραθέσεις του παρελθόντος και να σφυρηλατήσουμε μια σχέση πολύ εποικοδομητική, αμοιβαία επωφελή για τους δύο λαούς μας, για τις δύο χώρες μας, αλλά και ιδιαίτερα επωφελή για την περιοχή μας, για μια περιοχή που βρίσκεται σχεδόν πάντοτε σε εντάσεις αλλά και ιδίως στις μέρες μας είναι μια περιοχή ιδιαίτερα αποσταθεροποιημένη.
Συνεπώς η Ελλάδα και η Βουλγαρία μπορούν να αποτελέσουν ένα πρότυπο μιας εποικοδομητικής σχέσης συνεργασίας για την προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή, μιας εποικοδομητικής σχέσης δύο χωρών που βρίσκονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ αλλά έχουν και έναν ευρύτερο ρόλο και θα πρέπει να λειτουργούν μέσα από συνεργασία προκειμένου να προασπίσουν τα αμοιβαία συμφέροντά τους.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον Πρωθυπουργό κ. Μπορίσοφ για τη φιλοξενία και τη διοργάνωση του Τρίτου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Βουλγαρίας και να πω ότι αυτή η σημαντική ευκαιρία που μας δίνεται σήμερα θα πρέπει να εξειδικευτεί και ήδη εξειδικεύεται σήμερα σε μια σειρά από συμφωνίες σε πολύ συγκεκριμένα πρότζεκτ για την αναβάθμιση των σχέσεών μας στην οικονομία, στο εμπόριο, στον τουρισμό, στην ενέργεια και στον πολιτισμό που θα δώσουν μια άλλη κατεύθυνση, μια άλλη πνοή στις σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες. Και νομίζω ότι οι κυβερνήσεις μας δίνουν το παράδειγμα στη γειτονιά μας αφήνοντας κατά μέρους ιστορικές αγκυλώσεις και επικεντρώνοντας τη σχέση μας σ’ αυτό που έχει πραγματική σημασία για τους πολίτες των δύο χωρών. Μία καλύτερη ζωή για τους πολίτες μας, για τους λαούς μας σε συνθήκες ειρήνης, σταθερότητας και ανάπτυξης στην περιοχή.
Και επιτρέψτε μου να πω ότι βλέποντας τις τελευταίες εξελίξεις στη γειτονιά μας διαπιστώνω ότι η ανάγκη συνεργασίας ανάμεσά μας είναι σήμερα πιο επιτακτική από ποτέ. Στη γειτονιά μας, στη Ευρώπη και παγκοσμίως υπάρχουν σημαντικές νέες προκλήσεις. Ο κόσμος αλλάζει εν μέσω καταιγιστικών και απρόβλεπτων εξελίξεων. Βιώνουμε στην ευρύτερη περιοχή τρεις παράλληλες κρίσεις: η οικονομική κρίση που έπληξε την Ελλάδα αλλά και τη Βουλγαρία – όχι με την ίδια ένταση που έπληξε την Ελλάδα· η προσφυγική κρίση που έπληξε την Ελλάδα αφορά και τη Βουλγαρία· αλλά βεβαίως στην Ευρώπη υπάρχει ακόμη μια κρίση, η κρίση ασφάλειας, που ευτυχώς οι χώρες μας, ως πυλώνες ασφάλειας και σταθερότητας είναι έξω από αυτή την κρίση και η συνεργασία μας θα βοηθήσει να παραμείνουμε έξω από αυτή την κρίση.
Πρέπει να πω, λοιπόν, ότι οι τελευταίες εξελίξεις στη γειτονική Τουρκία αλλά και η ανάγκη να μπορέσουμε να επιταχύνουμε τον βηματισμό μας στην κατεύθυνση μιας Ευρώπης καλύτερης, κοινωνικής και δημοκρατικής, επιτάσσουν τη στενότερη δυνατή συνεργασία ανάμεσα στις δύο κυβερνήσεις, τη στενότερη δυνατή συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες.
Σε αυτό το πνεύμα είχαμε σήμερα τη δυνατότητα να διατρέξουμε όλα τα ζητήματα που αφορούν τη συνεργασία μας και να προωθήσουμε ακόμη περισσότερο τις στρατηγικές μας σχέσεις και την επίλυση των όποιων εκκρεμών θεμάτων.
Στην κοινή δήλωση που υιοθετήσαμε αποτυπώνεται η πρόθεσή μας μας να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας σε διμερές, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο αλλά και μέσω τριμερών σχημάτων συνεργασίας, αξιοποιώντας την εμπειρία που η Ελλάδα έχει με άλλες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου.
Η ενεργειακή συνεργασία αναδεικνύεται πλέον ως το κεντρικό πεδίο των σχέσεών μας με την προώθηση νέων διόδων και αγωγών παγκόσμιας σημασίας στην ευρύτερη περιοχή.
Η κατασκευή του διασυνδετηρίου αγωγού φυσικού αερίου (IGB) – ως τμήματος του κάθετου διαδρόμου – αποτελεί έργο προτεραιότητας, που θα ενισχύσει τη θέση των δύο χωρών στον ενεργειακό χάρτη της ευρύτερης περιοχής, με πολλαπλά οφέλη.
Ήδη εμείς προχωράμε στην Ελλάδα για την αναβάθμιση του ενεργειακού ρόλου ενός σημαντικού λιμανιού της χώρας, της Αλεξανδρούπολης με τη λειτουργία ενός hub LNG, και συμφωνήσαμε σήμερα με τον Πρωθυπουργό κ. Μπορίσοφ για την ανάγκη να αξιοποιήσουμε τους ενεργειακούς πόρους ώστε αυτοί να μην αποτελούν αιτία διχασμού και συγκρούσεων αλλά ευκαιρία συνεργασίας και ειρήνης.
Η δήλωση για την ενεργειακή συνεργασία που συμφωνήσαμε σήμερα έρχεται να επιβεβαιώσει τη σημασία που και οι δύο πλευρές αποδίδουμε στον τομέα αυτόν.
Επίσης συμφωνήσαμε, μιας και αναφέρθηκα στην Αλεξανδρούπολη, να αναδείξουμε δύο σημαντικά μας λιμάνια, την Αλεξανδρούπολη ως ένα λιμάνι της Μεσογείου και του Αιγαίου πελάγους και το Μπουργκάς ως ένα σημαντικό λιμάνι της Μαύρης Θάλασσας. Και συνδέοντας την Αλεξανδρούπολη με το Μπουργκάς, προχωρώντας και εντείνοντας τη συνεργασία μας στον τομέα των μεταφορών και διασυνδεσιμότητας, συνδέοντας με μια ταχεία σιδηροδρομική γραμμή το Μπουργκάς με την Αλεξανδρούπολη, θέλουμε με αυτόν τον τρόπο να συνδέσουμε δύο σημαντικές θάλασσες, να συνδέσουμε το Αιγαίο, τη Μεσόγειο, με τη Μαύρη Θάλασσα αναδεικνύοντας τη συνεργασία μας σε κομβικού χαρακτήρα στρατηγική συνεργασία για την ευρύτερη περιοχή.
Παράλληλα τονίσαμε την ανάγκη να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά και το εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα των πλημμυρών στον Έβρο. Συμφωνήσαμε να ψάξουμε να βρούμε λύσεις για να περιορίσουμε, να σταματήσουμε τις πλημμύρες και να επιταχυνθεί η έγκαιρη προειδοποίηση επί τη βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Μιλήσαμε για τον τουρισμό, γιατί ξέρετε πριν από την ανταλλαγή των προϊόντων και την ανάπτυξη του εμπορίου υπάρχει η ανταλλαγή των ανθρώπων, η ώσμωση των πολιτισμών. Διαπιστώσαμε ότι τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί μια πολύ σημαντική αύξηση μετακίνησης επισκεπτών από τη Βουλγαρία προς την Ελλάδα και από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία. Ενδεχομένως φέτος να έχουμε και ένα σημαντικό ρεκόρ Βούλγαρων τουριστών προς την Ελλάδα, ιδιαίτερα προς τη Βόρεια Ελλάδα, αναμένεται να ξεπεράσουν το ένα εκατομμύριο, αλλά είναι μεγάλος και ο αριθμός των Ελλήνων που επισκέπτονται ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες αλλά και τους θερινούς μήνες τουριστικά θέρετρα στη Βουλγαρία.
Υπογράψαμε ένα κοινό πρόγραμμα δράσης στον τομέα του τουρισμού που αναμένεται να συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση.
Συμφωνήσαμε ότι θα πρέπει να αναζητηθούν νέα πεδία εμπορικών ανταλλαγών, όπως οι τομείς αγροτικών προϊόντων και τροφίμων, αποδίδοντας, παράλληλα, ιδιαίτερη προσοχή στην προστασία ονομασιών προέλευσης όπου μπορούμε να έχουμε και ήδη έχουμε μια πάρα πολύ σημαντική συνεργασία.
Με αυτές τις σκέψεις θα ήθελα να επισημάνω πόσο σημαντικό είναι να διατηρήσουμε το επόμενο διάστημα αυτή τη στρατηγικού χαρακτήρα συνεργασία, να την εμβαθύνουμε.
Η Ελλάδα ως Ευρωπαίος εταίρος θα παραμείνει στο πλευρό της Βουλγαρίας σε ό,τι αφορά ευρωπαϊκά ζητήματα ιδιαίτερης ευαισθησίας όπως έκανε πάντα και θα ήθελα να ευχαριστήσω και τη βουλγαρική πλευρά για το γεγονός ότι έμεινε στο πλευρό της Ελλάδας όταν η Ελλάδα βρέθηκε σε δύσκολες στιγμές και σε ό,τι αφορά την προσφυγική κρίση και σε ό,τι αφορά την οικονομική κρίση.
Πιστεύω, λοιπόν, ότι αυτή η συνεργασία μπορεί να εμβαθυνθεί και σε επίπεδο πολυμερών συνεργασιών, τόσο στο πλαίσιο της Ε.Ε. όσο όμως και στο πλαίσιο των Βαλκανίων. Γιατί μην ξεχνάμε ότι Ελλάδα και Βουλγαρία είναι δύο σημαντικοί εταίροι πριν την παρουσία τους στην Ε.Ε. διότι παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο των Βαλκανίων.
Σε αυτή την κατεύθυνση θεωρώ ότι πρέπει να έχουμε και αποφασίσαμε να έχουμε ανοιχτή και διαρκή επαφή συνεκτιμώντας τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή. Ελλάδα και Βουλγαρία είναι δύο χώρες που θέλουν να συνεργαστούν προς όφελός τους και προς όφελος της περιοχής, όχι σε αντίθεση με άλλες γειτονικές χώρες, όχι σε αντίθεση προς τρίτες χώρες.
Συμφωνήσαμε να εντείνουμε τη συνεργασία μας για την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση του προσφυγικού-μεταναστευτικού ζητήματος, την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση και την πετυχημένη ήδη συνεργασία μας σε αστυνομικό επίπεδο για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, για την κατοχύρωση της περιοχής μας ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας σε μια ευρύτερα αποσταθεροποιημένη περιοχή.
Και σε αυτούς τους τομείς λοιπόν το επόμενο διάστημα μπορούμε να έχουμε, επαναλαμβάνω, μια ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας και γιατί όχι, όπου είναι εφικτό, μια κοινή στάση προς όφελος των χωρών και των λαών μας και προς όφελος της σταθερότητας στην περιοχή.
Θα ήθελα λοιπόν με αυτές τις σκέψεις να ευχαριστήσω για ακόμη μία φορά τον κ. Πρωθυπουργό για τη φιλοξενία του και να προαναγγείλω ότι το επόμενο διάστημα μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο ώστε αυτές οι συναντήσεις να μην αποτελούν ιδιαίτερο γεγονός, να είναι δηλαδή πιο συχνές.
Συνεπώς, θα ήθελα να ανακοινώσω την ανοιχτή πρόσκλησή μου προς τον Βούλγαρο Πρωθυπουργό να επισκεφθεί την Ελλάδα, ενδεχομένως να έχουμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε την Αλεξανδρούπολη, να συνομιλήσουμε στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα για να εξετάσουμε πώς προχωρούν βήμα προς βήμα αυτές οι κοινές πρωτοβουλίες που αναλάβαμε και το πώς συνεκτιμούμε τις εξελίξεις στην περιοχή μας για να είμαστε ανά πάσα στιγμή σε θέση να παρέμβουμε προς όφελος της ειρήνης, της σταθερότητας, της συνανάπυξης και της συνεργασίας».
ΜΠ. ΜΠΟΡΙΣΟΦ: «Ευχαριστώ, Αλέξη. Θα προσπαθήσω να μην επαναλάβω τα λόγια του ομολόγου μου. Θα ήθελα απλά να αναφέρω μερικές εμφάσεις τις οποίες θεωρώ εξαιρετικά σημαντικές για τις δυο χώρες. Πράγματι, σε συνθήκες κρίσης, εμείς πάντα στεκόμασταν ο ένας στο πλευρό του άλλου.
Σε αυτήν την περιοχή είναι απαραίτητη ασφάλεια, και ανεξάρτητα από το ότι ανήκουμε σε διαφορετικές πολιτικές οικογένειες, έχουμε απόλυτη ομοφωνία σε όλους τους κρίσιμους τομείς. Και εγώ είμαι εξαιρετικά ευτυχής για το ότι συνεργαζόμαστε στους κλάδους της οικονομίας, της γεωργίας, του πολιτισμού, των νομικών υποθέσεων, των εσωτερικών, της άμυνας, των εξωτερικών, των μεταφορών, της ενέργειας.
Το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης έκανε πράγματι πολλά ώστε μέσω της εθνικής οδού «Στρούμα» να ενωθούν οι δύο χώρες.
Όλοι οι υπουργοί και των δύο χωρών καταβάλλουν τεράστιες προσπάθειες ώστε οι επικράτειες των δύο χωρών να είναι περιοχή ασφάλειας, συνεργασίας και προόδου.
Εμείς δεν στρέφουμε την προσοχή μας προς άλλες χώρες που δεν είναι μέλη της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, αλλά ούτως ή αλλιώς υπολογίζουμε όλα τα ρίσκα που υπάρχουν για μας.
Είμαι εξαιρετικά ευτυχής για το ότι τουλάχιστον σε ορισμένους κλάδους έχουμε μεγάλη πρόοδο. Έλαβα τις διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού Τσίπρα και των υπουργών του ότι ήδη τον Σεπτέμβριο θα έχουμε διμερείς συναντήσεις και με τους αγρότες, και με τα συνδικάτα για να μη συμβαίνουν πια αυτά τα πράγματα στα σύνορα.
Παράλληλα, σε ό,τι αφορά τα προβλήματα που τους δημιουργούν τα φράγματά μας, πληρώνουν και αυτοί δεκάδες εκατομμύρια ευρώ για αποζημιώσεις, θα δημιουργήσουμε τα δικά μας συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, ενώ μόνο το 80% των φραγμάτων μας θα είναι γεμάτα το φθινόπωρο για να χρησιμοποιηθούν ως buffer και να μη πλημμυρίζουμε τα εδάφη τους. Αυτό βρίσκεται εξολοκλήρου μέσα στις δυνατότητές μας να το κάνουμε.
Στον τομέα της άμυνας είμαστε απόλυτα εναρμονισμένοι ως κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ. Σε ό,τι αφορά την Ε.Ε., εμμένουμε στην αυστηρή τήρηση των κανόνων για ενιαία Ευρωπαϊκή Ένωση. Για μια Ένωση όχι δύο ταχυτήτων, για μια Ένωση που να επιδεικνύει όλη την αλληλεγγύη επειδή στον τομέα του μεταναστευτικού υπάρχουν ακόμα αρκετά ζητήματα που δεν έχουν λυθεί και πρέπει να τα λύσουμε. Και όταν μιλάμε με ενιαία φωνή θεωρώ πως θα μας ακούσουν καλύτερα. Διότι και οι δύο χώρες βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε., αλλά δεν είναι σωστό η Βουλγαρία να μην είναι μέλος του Σένγκεν, αν και η Ελλάδα πάντα μας υποστήριζε. Ελπίζω τώρα, στις νέες συνθήκες, αυτή η αδικία να βρει τη λύση της.
Εμείς, ως χώρα, πληρούμε όλα τα κριτήρια και μπορούμε να είμαστε υποψήφιο κράτος για τη λεγόμενη αίθουσα αναμονής ευρωζώνης, διότι αυτό αποτελεί συμπληρωματική εγγύηση, αλλά και δέσμευσή μας προς την Ε.Ε.
Σχετικά με τα ενεργειακά σχέδια, αυτό είπε και ο Αλέξης, ότι πρέπει να είμαστε λίγο πιο ευέλικτοι, διότι επαναλαμβάνω: οι ομόλογοί μας από την Ομάδα Βίζεγκραντ έχουν την ευκαιρία να περικυκλώνονται από παντού από κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε., ενώ εμείς βρισκόμαστε στα εξωτερικά σύνορα. Από δω και πέρα πρέπει να προσπαθήσουμε να υλοποιήσουμε τέτοια σχέδια που να μην αποκλείουν ούτε τη Βουλγαρία, ούτε την Ελλάδα.
Ελπίζω ότι οι αρμόδιοι Υπουργοί Ενέργειας έκαναν παν το δυνατόν ώστε να ξεκινήσουν οι αντίστοιχοι διαγωνισμοί και να ξεκινήσει η κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού μεταξύ της Βουλγαρίας και της Ελλάδας.
Αυτό που έμαθα από τον Αλέξη είναι ότι η Αλεξανδρούπολη γίνεται πολύ σημαντικός κόμβος για την Ελλάδα. Γι’ αυτό, στο βουλγαρικό έδαφος έχουν κατασκευαστεί οι σιδηροδρομικές γραμμές, παραμένουν μόνο οι οπτικές (τηλεπικοινωνιακές) διασυνδέσεις να κατασκευαστούν, και έτσι να συνδέσουμε τις δύο θάλασσες. Αυτό θα ήταν πολύ καλό παράδειγμα σχέσεων καλής γειτονίας και επιτυχούς ανταλλαγή προϊόντων, όπως είναι και σήμερα και ανέρχονται περίπου στα 3,5 δισεκατομμύρια.
Μάλιστα, εγώ ενημέρωσα τον ομόλογό μου για την ιδέα για τον κόμβο φυσικού αερίου και σε περίπτωση μιας αποτελεσματικά συντονισμένης πολιτικής μπορούμε να έχουμε διπλή επιτυχία. Επειδή το αέριο που μπορεί να έρχεται μέσω της Βουλγαρίας, όπου άλλωστε ξέρετε το βουλγαρικό δίκτυο μεταφοράς είναι εξαιρετικά σύγχρονο και αξιόπιστο και σ’ αυτό έχουμε επενδύσει περίπου 20 δισ. λέβα όλα αυτά τα χρόνια, και στην πράξη το δίκτυο αυτό μπαίνει στο ελληνικό έδαφος στην περιοχή Πέτριτς ώστε από εκεί και πέρα η Ελλάδα δεν είναι αποκλεισμένη, αλλά το αντίθετο – επίσης θα είναι χώρα τράνζιτ για το αέριο. Η Βουλγαρία, δε, μέσω του διασυνδετήριου αγωγού θα τους βοηθά ώστε να έχουν χωρητικότητα αερίου προκειμένου οι δύο χώρες να είναι προστατευμένες πως δεν θα παρακαμφθούν στον κλάδο αυτό.
Αρκετά είναι αυτά που μπορούμε να κάνουμε μαζί στο πλαίσιο της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ. Με ευέλικτη πολιτική, προς όφελος των δύο λαών, νομίζω ότι και οι προσωπικές μας σχέσεις βασίζονται στην εμπιστοσύνη και την αλληλοκατανόηση. Χαίρομαι επίσης γιατί σε πολλά υπουργεία διεξάγονται ήδη τακτικές διμερείς συναντήσεις. Ο ομόλογός μου κ. Τσίπρας είπε πως όποιας μορφής βαλκανική συνεργασία και αν κάνουμε στη Σόφια, ο ίδιος έδωσε εκ των προτέρων την συγκατάθεσή του για τη συμμετοχή του ώστε να οργανωθούμε γρήγορα και με όλους τους γείτονες και ομολόγους μας να δημιουργήσουμε σταθερά Βαλκάνια επειδή στην περιοχή μας οι συγκρούσεις δημιουργούνται ευκολότερα και γρηγορότερα και το έχει αποδείξει και η ιστορία. Εμείς θέλουμε να προστατεύουμε την ειρήνη και την σταθερότητα.
Ευχαριστώ όλους για την συμμετοχή τους. Και επειδή ο Αλέξης είναι από διαφορετική πολιτική οικογένεια, προσκάλεσα τον αρχηγό του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος κ. Στανίσεφ να παραστεί στο γεύμα ώστε να έχουμε κατά το μέγιστο δυνατόν ευρωπαϊκή παρουσία στην συνάντησή μας.
Σας ευχαριστώ εκ νέου για τη συμμετοχή σας.
