Σήμερα είχαμε μια ενδιαφέρουσα Σύνοδο για το προσφυγικό πρόβλημα, το οποίο μας είχε απασχολήσει πολλάκις τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, με πολλές Συνόδους Κορυφής.
Σήμερα είχαμε μια Σύνοδο, στην οποία συμμετείχαν οι χώρες από τις οποίες περνούσαν οι ροές μέχρι τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας. Μετά τη συμφωνία οι ροές έχουν μηδενιστεί από τον Βαλκανικό Διάδρομο. Δεν υπάρχει Βαλκανικός Διάδρομος, τα σύνορα είναι κλειστά. Και οι ροές από τα ελληνικά νησιά έχουν μειωθεί από τις 5.000 στους 100 με 150 ημερησίως. Και αυτό έγινε εξαιτίας της συμφωνίας, χάρη στη συμφωνία.
Αυτή τη συμφωνία λοιπόν, πρέπει να την κρατήσουμε. Η προσφυγική κρίση είναι παγκόσμια κρίση, είναι ευρωπαϊκή κρίση και η Ευρώπη δεν μπορεί να την αντιμετωπίζει αποσπασματικά, με αναφορά μονάχα στη χώρα πρώτης υποδοχής και στις χώρες εισόδου. Αλλά πρέπει ως ένα κοινό πρόβλημα να το αντιμετωπίσει συλλογικά.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει διαμερισμός της ευθύνης και των βαρών.
Η Ελλάδα είναι μια χώρα που έχει υποστεί το μεγαλύτερο βάρος. Αυτή τη στιγμή η Επιτροπή Ασύλου της Ελλάδας, η οποία ιδρύθηκε πριν από τρία χρόνια, αντιμετωπίζει σχεδόν το 30% των αιτήσεων ασύλου σε όλη την Ευρώπη.
Η Ευρώπη όμως έχει κοινά σύνορα. Τα σύνορα της Ελλάδας είναι τα σύνορα της Ευρώπης. Και συνεπώς η ευθύνη προστασίας αυτών των συνόρων, αλλά και του διαμερισμού της ευθύνης αυτών των βαρών για τους αιτούντες άσυλο, που δεν θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα, αλλά θέλουν να πάνε στην υπόλοιπη Ευρώπη, πρέπει να είναι άμεση και να είναι αποτελεσματική.
Θέσαμε, λοιπόν, το ζήτημα της διατήρησης της Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας. Αυτό σημαίνει ότι από την πλευρά της Ελλάδας, πρέπει να επιταχύνουμε τις διαδικασίες εξέτασης των αιτημάτων ασύλου στα ελληνικά νησιά. Και για αυτό θα πρέπει να ενισχύσουμε και την Υπηρεσία Ασύλου, αλλά κυρίως τα αιτήματα μας για προσωπικό στην Υπηρεσία Ασύλου, να γίνουν επιτέλους αποδεκτά και να έρθει προσωπικό.
Δεύτερον, από την πλευρά της Τουρκίας, πρέπει να τηρηθεί η συμφωνία. Μέχρις στιγμής δεν μπορούμε να πούμε ότι έχουμε πολύ σοβαρά παράπονα, διότι οι ροές έχουν μειωθεί και πρέπει να μηδενιστούν.
Και τρίτον, από την πλευρά της ΕΕ που σημαίνει ότι η ΕΕ πρέπει τις δεσμεύσεις της απέναντι στην Τουρκία να τις υλοποιήσει. Και οι δεσμεύσεις αυτές, είναι η οικονομική βοήθεια. Οι δεσμεύσεις αυτές, αφορούν την φιλελευθεροποίηση της βίζας. Πρέπει να ανοίξει η βίζα, αυτή είναι η δέσμευση. Και βεβαίως σε ό,τι αφορά τις επιστροφές. Και οι επιστροφές πρέπει να αντιμετωπιστούν ως ένα συλλογικό πρόβλημα, και όχι να το αντιμετωπίσει η κάθε χώρα ξεχωριστά. Πρέπει, λοιπόν, να υπάρξουν συμφωνίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις χώρες καταγωγής μεταναστών, που δεν χρήζουν διεθνούς προστασίας, ώστε να μπορούν να επιταχυνθούν οι επιστροφές αυτών που δεν έχουν δικαίωμα ασύλου, στις χώρες καταγωγής τους.
Τέλος, ζήτησα την ενίσχυση της Frontex, ώστε να μπορέσει να γίνει πιο αποτελεσματική δουλειά. Με δύο λόγια, βρέθηκα από τη Σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, προχθές, όπου συζητήσαμε ως κεντρικό παγκόσμιο πρόβλημα το προσφυγικό, εδώ στην Αυστρία, όπου το εξειδικεύσαμε σε ορισμένες πτυχές του.
Δεν μπορώ να κρύψω ότι μέσα στη Σύνοδο ακούστηκαν απόψεις και φωνές, που καμία σχέση δεν έχουν με το κλίμα, με το οποίο η διεθνής κοινότητα αντιμετωπίζει το πρόβλημα, ως ένα πρόβλημα που έχει μια ανθρωπιστική διάσταση.
Ακούστηκαν φωνές, που θεωρούν ότι η Ευρώπη πρέπει να υψώνει φράκτες, πρέπει να υψώνει τείχη. Θέλω να υπενθυμίσω ότι η συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας είναι μια συμφωνία που θέλει να χτυπήσει την παράνομη διακίνηση, όχι τους πρόσφυγες. Που σημαίνει να αντικαταστήσει τις παράνομες ροές με νόμιμες ροές. Και αυτό σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, επιτέλους, πρέπει να καταλάβει ότι έχει ευθύνη να μοιράσει τα βάρη και την ευθύνη. Και η διαδικασία του relocation να γίνει πραγματικότητα.
Διότι από τις 66.000 που αφορούν την Ελλάδα, έχουν γίνει δυστυχώς μόνο 4.000 και είναι περίπου 8.000 πρόσφυγες έτοιμοι, που δεν προχωρά η διαδικασία του relocation. Εάν από την πλευρά μας, ως Ευρώπη, δεν τηρήσουμε τις δεσμεύσεις μας, αν δεν υλοποιήσουμε μια δύσκολη συμφωνία, τότε θα βρεθούμε ξανά μπροστά σε μεγάλα αδιέξοδα.
Και τότε είναι που ο φόβος της ανόδου του εθνικισμού, της ακροδεξιάς και της ξενοφοβίας, θα γίνει ένας υπαρκτός και πραγματικός φόβος, που θα οδηγήσει την Ευρώπη σε αδιέξοδα.
Αυτό τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσα σήμερα. Πιστεύω ότι από την πλειοψηφία των συμμετεχόντων έγινε κατανοητό.
Ευχαριστώ πολύ.
