«Οικοδομούμε το μέλλον πάνω στις μεγάλες δυνατότητες των λαών μας και το κοινό ευρωπαϊκό όραμά μας»

Δήλωση του Πρωθυπουργού στην Τετραμερή Σύνοδο Ελλάδας - Βουλγαρίας - Σερβίας - Ρουμανίας, στη Βάρνα της Βουλγαρίας.

Θα ήθελα να εκφράσω την ιδιαίτερη χαρά μου που βρίσκομαι στη Βάρνα, μία πόλη με ιδιαίτερη ελληνική παρουσία από τα αρχαία χρόνια και τη χαρά μου που βρίσκομαι με τους ηγέτες τριών γειτονικών χωρών, φιλικών προς την Ελλάδα. Και οι τέσσερις χώρες, μαζί, μπορούμε να παίξουμε έναν πολύ ουσιαστικό ρόλο για την ειρήνη, τη σταθερότητα, την πρόοδο, τη συνανάπτυξη στην ευρύτερη περιοχή.

Τα Βαλκάνια είναι μία πολύ κρίσιμη περιοχή για την Ευρώπη. Μία περιοχή που στο παρελθόν, βεβαίως, γέννησε ανησυχίες, πολέμους, αντιθέσεις. Σήμερα, όμως, μπορεί να γεννήσει την ελπίδα για μία νέα πορεία συνεργασίας και συνανάπτυξης.

Έχουμε να αντιμετωπίσουμε πολύ σημαντικές προκλήσεις. Και οι τέσσερις χώρες, μαζί, μπορούμε να πολλαπλασιάσουμε τη δύναμη που η καθεμία από εμάς έχει σε έναν κοινό σκοπό. Τρεις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μία χώρα που δικαιούται να προχωρήσει, με γοργά βήματα, προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Συζητήσαμε, σήμερα, την ιδέα που είχε ο Μπόικο [Μπορίσοφ] και τη μοιραστήκαμε μαζί στην Καβάλα, στην προηγούμενη συνάντησή μας, ώστε η επόμενη προεδρία, η βουλγάρικη προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να είναι στην πραγματικότητα μία βαλκανική προεδρία. Και βεβαίως, συζητήσαμε και το πώς θα αξιοποιήσουμε αυτήν τη βαλκανική προεδρία για να αναζωογονήσουμε την ατζέντα της Θεσσαλονίκης το 2003, εκεί όπου αποφασίστηκε η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με χώρες των Βαλκανίων. Και βεβαίως, αναζωογόνηση της «Ατζέντας της Θεσσαλονίκης» σημαίνει ουσιαστική συζήτηση για την ενταξιακή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων. Μία συζήτηση που πρέπει να αφορά, πρώτα και κύρια, τις Βαλκανικές δυνάμεις και στην οποία θα καλέσουμε, προφανώς, και άλλες σημαντικές δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και χώρες να έχουν τη δική τους ιδιαίτερη συμβολή.

Σε αυτά τα πλαίσια, κουβεντιάσαμε για την πιθανότητα να οργανωθεί, στα πλαίσια της βουλγάρικης προεδρίας, μία Σύνοδος Ευρωπαϊκής Ένωσης-Δυτικών Βαλκανίων.

Θα ήθελα να τονίσω ότι για να μπορέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση να παίξει τον ρόλο που της αξίζει στο διεθνές στερέωμα, να ενισχύσει, δηλαδή, τον διεθνή της ρόλο και τη δυνατότητά της να στηρίξει τη δημοκρατία, τη σταθερότητα και το διεθνές δίκαιο, πρέπει πρωτίστως να μπορεί να λύνει τα δικά της προβλήματα, τα προβλήματα που αφορούν την ίδια. Και θα δοκιμαστεί, πιστεύω, πρώτα και κύρια, στη δική μας γειτονιά, στη Βαλκανική γειτονιά. Υπό αυτήν την έννοια, μία σειρά από κρίσιμα ζητήματα πρέπει να προχωρήσουν μέσα στο πλαίσιο του διαλόγου.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, θα παίξει έναν εποικοδομητικό ρόλο. Πιστεύω πως, για παράδειγμα, η επανένωση της Κυπριακής Δημοκρατίας, στη βάση μίας δίκαιης και βιώσιμης λύσης, είναι μία από τις προκλήσεις που έχει να λύσει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η σχέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις χώρες που βρίσκονται σε ενταξιακή διαδικασία, όπως η Σερβία είναι ένα από τα ζητήματα που έχει να λύσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, που πρέπει να λύσει πρώτα τα του οίκου της για να μπορεί να παίξει κι έναν σοβαρό ρόλο στο διεθνές στερέωμα.

Και σε ό, τι αφορά την ενταξιακή πορεία χωρών των Βαλκανίων, πιστεύω ότι πρέπει να είναι μία πορεία που θα βασίζεται και στην αιρεσιμότητα, αλλά και σε ένα νέο όραμα για τη συνεργασία των λαών στην ευρύτερη περιοχή.

Αποφασίσαμε να συνεργαστούμε, λοιπόν, στενά σε μία σειρά από τομείς, όπως η ενέργεια, η οικονομία γενικότερα, οι μεταφορές, αλλά και η διαχείριση κρίσεων, η ασφάλεια, η προσφυγική κρίση.

Συνομιλήσαμε, και κλείνω με αυτό, για πολύ μεγάλα αναπτυξιακά έργα στην περιοχή μας που αν προχωρήσουν θα αλλάξει όψη η ευρύτερη περιοχή. Να πω, για παράδειγμα, ο αγωγός TAP, ο κάθετος διάδρομος IGB, οι αγωγοί από την Ανατολική Μεσόγειο, οι σιδηροδρομικές διασυνδέσεις Θεσσαλονίκη-Βελιγράδι, Θεσσαλονίκη-Ρούσε, και γιατί όχι και Βουκουρέστι. Έργα, τα οποία πιστεύω ότι μπορούν να δώσουν μία διαφορετική πνοή στην ευρύτερη περιοχή.

Πιστεύω, λοιπόν, στενά ότι αυτή η δυναμική της τετραμερούς συνεργασίας μπορεί να έχει προοπτική και μέλλον. Πιστεύω ότι οι χώρες μας οφείλουν να συνεργαστούν στενά, προκειμένου να αναδείξουν τη σημασία της συνεργασίας για την πρόοδο στην ευρύτερη περιοχή. Και πιστεύω ότι αυτό το κοινό μας μέλλον δε μπορεί να χτιστεί πάνω στον εθνικισμό, όπως συνέβη στο παρελθόν στα Βαλκάνια, δυστυχώς, αλλά ούτε και σε σχεδιασμούς τρίτων για την περιοχή μας.

Μπορεί να χτιστεί, να βασιστεί, αυτό το κοινό μας μέλλον πάνω στις μεγάλες δυνατότητες των λαών μας, στον σεβασμό του διεθνούς δικαίου και σε ένα κοινό, ευρωπαϊκό όραμα για την περιοχή μας.

Με αυτές, λοιπόν, τις σκέψεις, να ευχαριστήσω θερμά τον Μπόικο [Μπορίσοφ] για τη φιλοξενία και να πω ότι κι εγώ αναμένω, ανυπομονώ, για την επόμενη τρίτη συνάντηση, που αποφασίσαμε να γίνει στο Βελιγράδι.