Είναι μεγάλη η χαρά, αλλά και η συγκίνησή μου που είμαι σήμερα εδώ μαζί σας, σε αυτή τη λαϊκή συνέλευση. Σήμερα είναι μια μέρα δικαίωσης. Είναι μια μέρα δικαίωσης του δικού σας αγώνα. Και δεν είναι μια μέρα όπου εγώ ήρθα εδώ για να δεχθώ συγχαρητήρια. Ήρθα εδώ για να δώσω σε σας συγχαρητήρια. Γιατί εσείς, με το παράδειγμα του αγώνα σας, αλλά και με το παράδειγμα της αυτοοργάνωσής σας, δίνετε σήμερα σε όλους εμάς ένα πολύ σπουδαίο μάθημα. Όχι μονάχα ένα μάθημα διεκδίκησης, αλλά και ένα μάθημα για το πώς θα έπρεπε κανονικά να ήταν τα κύτταρα της Αυτοδιοίκησης στον τόπο μας.
Ήταν μεγάλο το λάθος που έγινε το 2010. Ήταν μεγάλη η αστοχία, ήταν μεγάλη η αδικία. Γιατί ο Δήμος σας ήταν από χρόνια, με μακρά παράδοση μάλιστα, ένα παράδειγμα συλλογικής δράσης, ένα παράδειγμα άμεσης Δημοκρατίας, ένα παράδειγμα αυτοοργάνωσης, ένα παράδειγμα αυτοδιοίκησης, με όλη την έννοια της λέξης και του όρου. Και δυστυχώς, η αλήθεια είναι ότι σήμερα, όχι μονάχα εξαιτίας του Καλλικράτη και των προηγούμενων νόμων στην Αυτοδιοίκηση, αλλά εξαιτίας και της απομάκρυνσης του πολίτη από την πολιτική, αυτής της κρίσης, όχι μονάχα των θεσμών, αλλά και των αξιών που ζούμε και ζήσαμε παράλληλα με την οικονομική κρίση, η Αυτοδιοίκηση ως έννοια, έχει αρχίσει να φθείρεται. Είναι λίγοι οι Δήμοι εκείνοι, τα κύτταρα εκείνα, που ο πολίτης είναι συμμέτοχος και έχει συνευθύνη στη λήψη της απόφασης.
Και υπό αυτή την έννοια, εγώ σήμερα αισθάνομαι μια διπλή τιμή, γιατί συμμετέχω σε μια πλατιά λαϊκή συνέλευση από αυτές που παίρνετε αποφάσεις για σας. Δεν παίρνουν άλλοι αποφάσεις για σας, χωρίς εσάς. Παίρνετε εσείς, με άμεση Δημοκρατία, αποφάσεις για σας. Και έχω την αίσθηση ότι το παράδειγμά σας μπορεί να συγκριθεί, από όσο εγώ μπορώ να γνωρίζω τουλάχιστον, μπορεί να κάνω και λάθος, με ένα μονάχα άλλο παράδειγμα. Αυτό το οποίο ακολούθησε μια θρυλική μορφή της Αντίστασης, ένας σπουδαίος Έλληνας, ο Μανώλης Γλέζος, στην Απείρανθο της Νάξου. Το παράδειγμα της άμεσης Δημοκρατίας και της συλλογικής διαδικασίας για τη λήψη των αποφάσεων.
Θέλω, λοιπόν, να σας ευχαριστήσω θερμά που μου δίνετε αυτή την ευκαιρία να βρεθώ σήμερα μαζί σας. Δεν είναι η πρώτη φορά που έρχομαι, η προηγούμενη φορά που είχαμε συναντηθεί, ήταν το 2012 στη Βουλή, αλλά και το 2014 σε μια περιοδεία μου στον νομό της Κοζάνης, όντας αρχηγός της αντιπολίτευσης τότε, όπου σας είχα πει πράγματι, ότι το αίτημά σας είναι δίκαιο και ότι ήταν λάθος η διαίρεση, ειδικά για το Βελβεντό, έναν Δήμο με αυτή την παράδοση στην οποία αναφέρθηκα. Και πράγματι, τα χρόνια που ακολούθησαν, μου έδωσαν τη δυνατότητα από θέσεις ευθύνης να ξαναβρεθώ μπροστά στο αίτημά σας και χωρίς δεύτερη σκέψη, να δώσω την απαραίτητη εντολή στον Υπουργό Εσωτερικών, ο οποίος, οφείλω να πω, ότι εισηγήθηκε και αυτός να προχωρήσουμε στη διαδικασία της αποκατάστασης μιας αδικίας που διεπράχθη πριν από εννέα χρόνια.
Είχαμε, είναι αλήθεια, μια δυσκολία, διότι η ζωή τα έφερε έτσι, όπου βρεθήκαμε λίγο πριν από τη διαδικασία την εκλογική για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και άρα βρεθήκαμε μπροστά σε ένα δίλημμα για το αν θα έπρεπε να ανοίξουμε μια μεγάλη συζήτηση, διότι εμείς πιστεύουμε ότι δεν είναι ο μόνος Δήμος της χώρας όπου ενδεχομένως να χρειάζεται να δούμε κάποιες επεμβάσεις.
Στην αρχή, λοιπόν, είχαμε σκεφτεί να παρέμβουμε μονάχα σε κάποιες κραυγαλέες περιπτώσεις νησιωτικών Δήμων, όπου εκεί οι συνενώσεις που έγιναν, δε δημιούργησαν μια τομή στην ομαλή λειτουργία της ίδιας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της επαφής του πολίτη με τις αποφάσεις. Αλλά δημιούργησαν και μια λειτουργική αδυναμία. Διότι εκεί υπάρχουν, στις περιπτώσεις που θεραπεύσαμε τουλάχιστον, πολίτες που για να πάνε απλά να βρεθούν σε μια υπηρεσία του Δήμου, πρέπει να διανύσουν δεκάδες χιλιόμετρα.
Η αρχική, λοιπόν, σκέψη ήταν τα νησιά. Αλλά, είπαμε, δεν μπορεί να προβούμε σε μια τέτοια κίνηση και να λείπει το σύμβολο της Αυτοδιοίκησης στον τόπο μας, που είναι ο Δήμος Βελβεντού. Και αισθανόμαστε και εμείς δικαιωμένοι, διότι πράξαμε σωστά, ακούσαμε το δίκαιο αίτημά σας, δουλέψαμε, κάναμε τις απαραίτητες ετοιμασίες και τελικά προχωρήσαμε. Δώσαμε πίσω σε σας, τους κατοίκους του Βελβεντού, αυτό που στερηθήκατε όλα αυτά τα χρόνια. Κερδίσατε ξανά την αυτονομία σας. Και ξέρω, ερχόμενος εδώ, ότι αυτό είναι μια πάρα πολύ σημαντική επιτυχία και κατάκτηση για σας, ανεξάρτητα – και θέλω αυτό να το τονίσω – από την πολιτική τοποθέτηση, τις πολιτικές προτιμήσεις που έχει ο κάθε πολίτης που αγωνίστηκε όλα αυτά τα χρόνια για να επιστρέψει η Αυτοδιοίκηση στο Βελβεντό.
Για μας, κριτήριο στις αποφάσεις μας, σε ό,τι αφορά τον χώρο της Αυτοδιοίκησης, για την ανασυγκρότηση της Αυτοδιοίκησης, είναι η πιο δημοκρατική και η πιο αποτελεσματική διοίκηση των τοπικών κοινωνιών. Και σε αυτή την κατεύθυνση, ήταν και το νομοσχέδιο Κλεισθένης, που έφερε το υπουργείο Εσωτερικών, ως μια τομή στον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Γι΄ αυτό, άλλωστε, και θεσμοθετήσαμε και για πρώτη φορά θα δείτε, την άμεση εκλογή των κοινοτικών συμβουλίων και των Προέδρων κοινοτήτων σε ξεχωριστή κάλπη, για πρώτη φορά. Φέτος, οι κάλπες που θα στηθούν για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, θα είναι τρεις κάλπες. Θα είναι μια η κάλπη για την εκλογή των Περιφερειαρχών και των περιφερειακών συμβουλίων. Θα είναι η δεύτερη κάλπη για την εκλογή των δημάρχων και των δημοτικών συμβουλίων. Και μια τρίτη κάλπη, εκεί όπου υπάρχουν κοινότητες και είναι στο 80% περίπου, 85% των εκλογικών τμημάτων, όπου θα εκλέξουμε κοινοτικά συμβούλια και προέδρους κοινοτήτων.
Θέλουμε, λοιπόν, περισσότερη Δημοκρατία. Αλλά θέλουμε και την τήρηση του Συντάγματος, που προβλέπει την ισότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης προς όλους τους πολίτες. Και γι’ αυτό τον λόγο, θέλουμε να ακούμε τις τοπικές κοινωνίες, έτσι όπως εκφράζονται μέσα από τα συλλογικά τους όργανα. Και διαπιστώσαμε ότι σε πολλές περιπτώσεις, οι συνενώσεις, επί της ουσίας, ακυρώνουν την ικανότητα ολόκληρων περιοχών να οργανώνονται και να αυτοδιοικούνται και αναιρούν στην πράξη το δικαίωμα κάποιων συμπολιτών μας να έχουν πρόσβαση στις αποφάσεις, αλλά και στις δημοτικές υπηρεσίες.
Για τον λόγο, λοιπόν, αυτό δεν αποφασίσαμε μόνο την αυτονομία στον Δήμο του Βελβεντού και σε άλλες τέσσερις νησιωτικές περιπτώσεις, αλλά αποφασίσαμε και τη συγκρότηση ειδικής επιτροπής, η οποία θα εξετάσει συνολικά και υπεύθυνα τον αυτοδιοικητικό χάρτη της χώρας και τα αιτήματα άλλων Δήμων που έχουν δυσκολίες, ώστε να μπορέσει το επόμενο διάστημα να προχωρήσει σε συγκεκριμένες εισηγήσεις που θα έρθουν στη Βουλή.
Επιτρέψτε μου, όμως, να σας πω δυο λόγια για τη δική σας περίπτωση. Δυο λόγια για τον Δήμο του Βελβεντού, όχι μόνο σε ό,τι αφορά το μοντέλο άμεσης Δημοκρατίας και Αυτοδιοίκησης που είπα πιο πριν, αλλά και τα επιτεύγματα, τα οποία είχατε καταφέρει όσο καιρό λειτουργούσατε ως Δήμος, τα οποία αποδεικνύουν, πόσο λαθεμένη ήταν τελικά, η απόφαση κατάργησης του Δήμου σας, που αν δεν κάνω λάθος, αν γνωρίζω καλά, έγινε μάλλον την τελευταία στιγμή, μάλλον στο πόδι, καθώς τόσο το αρχικό σχέδιο του Καλλικράτη, όσο και η εισήγηση του Ινστιτούτου Αυτοδιοίκησης προέβλεπαν να παραμείνει ανεξάρτητος τότε ο Δήμος του Βελβεντού.
Ο Δήμος σας, λοιπόν, υπήρξε πράγματι πρότυπος αγροτικός Δήμος, με εύρωστους αγροτικούς συνεταιρισμούς, που είχε αξιοποιήσει πλήρως τα αναπτυξιακά και χρηματοδοτικά προγράμματα. Ταυτόχρονα, ένας Δήμος με ισχυρό πολιτιστικό απόθεμα, με μνημεία κλασικών βυζαντινών και μεταβυζαντινών αρχαιοτήτων. Επιπλέον, το 2010 ο Δήμος σας είχε επιλεγεί, το Βελβεντό είχε επιλεγεί ως μια από τις τρεις ελληνικές πόλεις στο Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Πόλεων για τη βιώσιμη ανάπτυξη, που αριθμεί περίπου 60 πόλεις από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.. Και ο όρος «βιώσιμη ανάπτυξη» δεν μπορεί απλά να είναι ένα σύνθημα, αλλά πρέπει να είναι ένα πρότυπο, ένα όραμα που οφείλουμε όλοι να το κάνουμε πράξη.
Μετά την εφαρμογή, όμως, του Καλλικράτη και τη συνένωση, παρατηρήθηκε μια υποβάθμιση του επιπέδου εξυπηρέτησης των πολιτών. Τελικά, η συνένωση δεν ήρθε να λύσει, αλλά ήρθε να προσθέσει περισσότερα προβλήματα. Οι πολιτιστικοί και αθλητικοί φορείς στερήθηκαν νόμιμες επιχορηγήσεις. Η τουριστική κίνηση μειώθηκε. Η παιδική και η εφηβική βιβλιοθήκη έκλεισε, ενώ, εξ όσων με έχουν πληροφορήσει, υπάρχουν και ορεινοί δρόμοι, οι οποίοι μένουν κλειστοί για πολύ μεγάλο διάστημα. Η αυτοοργάνωση, όμως, και η επιμονή σας ήταν τα στοιχεία αυτά που κράτησαν τον τόπο σας και την πόλη σας όρθια όλα αυτά τα χρόνια σε δύσκολες συνθήκες. Και είναι αυτά που, μετά από εννέα χρόνια αγώνα, έφεραν τη δικαίωση και έκαναν πράξη το αίτημά σας. Το αίτημα της αυτονομίας, ώστε η πόλη σας και ο Δήμος σας να είναι πάλι ένα παράδειγμα πραγματικής Αυτοδιοίκησης σε μικρή κλίμακα.
Ξέρετε, φίλες και φίλοι, σήμερα είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ τους αγροτικούς σας συνεταιρισμούς. Και τους δύο. Αγροτικοί συνεταιρισμοί, οι οποίοι έχουν μακρότατη παράδοση, ιδρυθέντες το 1917. Ίσως να είναι από τους ιστορικότερους συνεταιρισμούς στη χώρα. Είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω με εργαζόμενους, με τις διοικήσεις, να ανταλλάξουμε σκέψεις για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Και θέλω να κάνω μια μικρή αναφορά. Μια μικρή αναφορά για να ξαναθυμηθούμε τις μεγάλες κατακτήσεις και τις μεγάλες δυνατότητες που έχει το Συνεταιριστικό Κίνημα, που δυστυχώς στα χρόνια της δεκαετίας του ’90 και στις αρχές του 2000 ξεχάσαμε αυτές τις μεγάλες κατακτήσεις, αυτές τις μεγάλες δυνατότητες. Υπήρξε, δυστυχώς, και ένα μοντέλο αγροτικής παραγωγής, προσανατολισμένο στις επιδοτήσεις, δίχως να είναι προσανατολισμένο στην παραγωγή. Και βεβαίως, οφείλουμε να το πούμε και αυτό, φαινόμενα εκτεταμένης διαφθοράς στο Συνεταιριστικό Κίνημα, που δημιούργησαν μια αρνητική εικόνα και αρνητικά αποτελέσματα. Όμως, σήμερα, θέλουμε να ξαναδώσουμε πνοή στην Περιφέρεια και στην αγροτική παραγωγή. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε, ότι αυτό είναι το μοντέλο στο οποίο πρέπει να επενδύσουμε. Το μοντέλο της ποιοτικής γεωργίας και το μοντέλο της συνεταιριστικής δράσης, της υγιούς επιχειρηματικότητας και της υγιούς συνεργασίας.
Ακούγοντας, λοιπόν, και τα προβλήματα, αλλά και τις μεγάλες δυνατότητες που έχει εδώ ο τόπος σας, με τα εξαιρετικά ποιοτικά προϊόντα που παράγετε, σκεφτήκαμε και ανταλλάξαμε ιδέες για παρεμβάσεις, που θα δώσουν ακόμη περισσότερα κίνητρα στη συνεταιριστική οργάνωση της παραγωγής. Ιδέες και προτάσεις που έρχονται από κάτω. Διότι, πράγματι, εμείς πιστεύουμε σε αυτό το μοντέλο. Σε αυτό το μοντέλο της επιστροφής στην παραγωγή. Και θα ήθελα, ταυτόχρονα, να πω ότι, αν είχαμε σε πολλούς περισσότερους Δήμους της χώρας τέτοια παραδείγματα όπως το δικό σας παράδειγμα, δηλαδή του τρόπου της συλλογικής οργάνωσης της τοπικής σας κοινωνίας, στο πλαίσιο της συμμετοχής και της άμεσης Δημοκρατίας, αλλά και της συνεταιριστικής δράσης, είμαι βέβαιος ότι η οικονομία μας θα είχε πολύ μεγαλύτερες αποδόσεις από αυτές που έχει ως σήμερα. Διότι αυτό το μοντέλο, είναι ένα μοντέλο παραγωγικότητας. Πρέπει να επενδύσουμε στην έννοια παραγωγικότητα και όχι μόνο στην έννοια ανταγωνιστικότητα. Πρέπει να ξαναγυρίσουμε σε αυτό που είναι η πραγματική οικονομία. Διότι η πραγματική οικονομία δεν είναι μόνο τα δημόσια οικονομικά. Πραγματική οικονομία είναι η παραγωγή. Και μόνο αν στον τόπο μας παράξουμε πλούτο και μπορέσουμε αυτό τον πλούτο να τον μοιράσουμε πιο δίκαια, θα πάμε όλοι μαζί, συλλογικά, ένα βήμα πιο μπροστά και ως οικονομία και ως κοινωνία.
Και ένα ακόμα παράδειγμα χαρακτηριστικό ήταν η επίσκεψή μου στον αυτοδιαχειριζόμενο σταθμό, τον υδροηλεκτρικό, του Τοπικού Οργανισμού Εγγείων Βελτιώσεων, του ΤΟΕΒ. Όπου με τη βοήθεια, βεβαίως, της Περιφέρειας, που έκανε πράξη ένα αίτημα, αλλά και μια εξαιρετική ιδέα, χρηματοδοτώντας τη δημιουργία ενός αυτοδιαχειριζόμενου υδροηλεκτρικού σταθμού, έδωσε τη δυνατότητα, με ένα άπαξ κονδύλι γύρω στο ένα εκατομμύριο, να γίνεται μια σπουδαία εξοικονόμηση ενέργειας, η οποία πηγαίνει στον τόπο σας. Εξοικονόμηση ενέργειας, διότι το ρεύμα που παράγεται από αυτόν τον υδροηλεκτρικό σταθμό, τον μικρό υδροηλεκτρικό σταθμό, το πουλάτε στην ΔΕΗ, το πουλάτε απευθείας στη ΔΕΗ, δίχως μεσάζοντες, διότι και εμείς βάλαμε το χεράκι μας με μια νομοθετική πρωτοβουλία, ακούγοντας τις προτροπές του Περιφερειάρχη σας. Και έτσι, έχετε μια δυνατότητα ετήσιων απολαβών 300.000 τον χρόνο, 200.000-400.000 τον χρόνο, εν πάση περιπτώσει, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες και καλύπτετε με αυτό τον τρόπο ένα πολύ μεγάλο μέρος, αν όχι όλο, το κόστος της άρδευσης των χωραφιών σας.
Αυτό, λοιπόν, είναι ένα μοντέλο αυτοοργάνωσης. Αυτό είναι ένα μοντέλο αυτοδιοίκησης. Αυτό είναι ένα μοντέλο παραγωγικότητας. Και αν είχαμε, πράγματι, τέτοια παραδείγματα σε όλη τη χώρα, με τη συνέργεια προφανώς της Περιφέρειας, του δεύτερου βαθμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και της κεντρικής εξουσίας, θα μπορούσαμε πράγματι να έχουμε πολύ καλύτερα αποτελέσματα στην οικονομία μας.
Στο σημείο αυτό, όμως, επιτρέψτε μου να διαβεβαιώσω και τους υπόλοιπους κατοίκους του Νομού της Κοζάνης, διότι παίνεψα πολύ το Βελβεντό, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι και οι άλλοι Δήμοι της περιοχής –έτσι δεν είναι, Θόδωρε; –υστερούν σε παραγωγικότητα, σε αίσθημα ευθύνης και σε αγάπη για τον τόπο τους.
Θέλω, λοιπόν, να ξεκαθαρίσω και ιδιαίτερα απευθυνόμενος και στους κατοίκους των Σερβίων που έχουν τον πλήρη σεβασμό μας, ότι εδώ δεν υπήρξε μια αντιπαράθεση ανάμεσα στις δύο πόλεις και στους δύο Δήμους. Άλλωστε, η συνένωση ήταν αναγκαστική. Εδώ υπήρξε μια αναγκαστική συνένωση που δημιούργησε προβλήματα και στις δύο πλευρές. Άρα, λοιπόν, πιστεύω και είμαι βέβαιος και σας καλώ γι’ αυτό, τώρα που διασφαλίσατε την αυτονομία σας, να την αξιοποιήσετε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να συνεργαστείτε στενά και ακόμα καλύτερα με τα Σέρβια, που έχουν και εκεί τις δικές τους ομορφιές και τα δικά τους πλεονεκτήματα, αλλά και όλη η γύρω περιοχή έχει τις δικές της ομορφιές και τα πλεονεκτήματά της.
Να αξιοποιήσετε, για παράδειγμα, όλοι μαζί, οι κάτοικοι και οι φορείς του Νομού Κοζάνης και των άλλων Νομών της Περιφέρειας και τα νέα εργαλεία μόρφωσης, κατάρτισης και ανάπτυξης, όπως για παράδειγμα τα νέα τμήματα του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, με τη νέα του αρχιτεκτονική, που ψηφίζεται την επόμενη εβδομάδα στη Βουλή. Ή βεβαίως να αξιοποιήσετε και τα νέα διετή προγράμματα σπουδών για απόφοιτους των ΕΠΑΛ. Αλλά και το νέο Εθνικό Δίκτυο Επιμόρφωσης Νέων Αγροτών που ιδρύεται από το υπουργείο Παιδείας, σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και αναμένεται – είναι απόφασή μας και θέλω να την ανακοινώσω εδώ σήμερα, απόφαση που έχουμε πάρει με τον υπουργό Παιδείας, τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης που είναι εδώ, τον Σταύρο Αραχωβίτη, αλλά και τον Περιφερειάρχη σας – το πρώτο Τμήμα του Εθνικού Δικτύου Επιμόρφωσης Νέων Αγροτών, να ιδρυθεί και να λειτουργήσει εδώ στο Βελβεντό, σε έναν χώρο εξαιρετικό, τον οποίο είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ πριν από λίγο.
Φίλες και φίλοι, εμείς όλα τα προηγούμενα χρόνια, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ίσως βρεθήκαμε σε θέσεις διακυβέρνησης, την πιο δύσκολη στιγμή της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Αυτό μας το αναγνωρίζουν φίλοι και εχθροί. Παρ΄ όλα αυτά, προχωρήσαμε, με γνώμονα αυτό που καταλαβαίναμε ως εθνικό και κοινωνικό συμφέρον, με ρήξεις, αλλά και με συμβιβασμούς. Προχωρήσαμε, έχοντας όμως το αυτί μας, την έγνοια μας, στις τοπικές κοινωνίες και σε αυτό που εμείς ονομάζουμε, συμφέρον των πολλών. Και τώρα, βρισκόμαστε μπροστά σε μια στιγμή απολογισμού. Βρισκόμαστε μπροστά στη γιορτή της Δημοκρατίας, που είναι οι εκλογές. Εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά και εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Και επιτρέψτε μου να πω και δυο λόγια απολογισμού. Πού ήμασταν και πού είμαστε. Διότι, πράγματι, περάσαμε πολύ δύσκολες στιγμές. Πράγματι, βρεθήκαμε στην άκρη του γκρεμού. Σήμερα, όμως, έχουμε τη βεβαιότητα να πούμε ότι, χάρη στις θυσίες του ελληνικού λαού, η Ελλάδα βρίσκεται σε μια διαφορετική θέση από αυτή που βρέθηκε τα προηγούμενα χρόνια. Η Ελλάδα βρίσκεται εκτός μνημονίων. Χθες, υπήρξε και μια εξαιρετικά θετική απόφαση (σ.σ. εξόφληση δανείων ΔΝΤ). Για αυτούς που μας εξανάγκασαν, κάνοντας ότι τα γνωρίζουν όλα, να οδηγηθούμε σε λάθος αποφάσεις, λάθος σε ό,τι αφορά τη δημοσιονομική προσαρμογή, που ήταν η σκληρότερη που έχει εφαρμοστεί ποτέ στην Ευρώπη, αλλά και λάθος όσον αφορά τα αποτελέσματα. Δεν υπήρξε άλλη χώρα στην ιστορία του ΔΝΤ που να είναι οκτώ χρόνια σε πρόγραμμα. Αυτά τα επιτεύγματα είχαν οι αποφάσεις κάποιων τεχνοκρατών, που έπαιρναν αποφάσεις αυτοί έναντι των εκλεγμένων κυβερνήσεων. Αυτά, όμως, όλα είναι πια παρελθόν. Και είναι πια παρελθόν, διότι η χώρα έχει πια την κεφαλαιακή επάρκεια, τη ρευστότητα, για να μπορεί να βγαίνει στις αγορές και να δανείζεται με πολύ χαμηλό επιτόκιο. Το χαμηλότερο το οποίο είχαμε ποτέ. Δε δανειζόμασταν ποτέ με τόσο χαμηλό επιτόκιο στις αγορές. Και έχει τη δυνατότητα, εξαιτίας της ισχυρής ρευστότητας στα δημόσια Ταμεία, να μπορεί να δημιουργεί τους όρους και τις προϋποθέσεις, όπως εσείς στο Βελβεντό που αποκτήσατε την αυτονομία σας, έτσι και εμείς, ως χώρα συνολικά, αποκτούμε ξανά την αυτονομία μας και την οικονομική μας ανεξαρτησία.
Φεύγουν, λοιπόν, πάνω από το κεφάλι μας αυτοί που έπαιρναν αποφάσεις, λάθος τις περισσότερες φορές, το ΔΝΤ. Και είμαστε πια σε θέση να χαράξουμε έναν δρόμο, με επίγνωση όμως των δυσκολιών, καθότι το πάθημα, μας έχει γίνει μάθημα. Είμαστε, όμως, σε θέση να ορίζουμε εμείς το μέλλον μας. Να ξέρουμε εμείς ποιος είναι ο τρόπος για να μην ξαναγυρίσουμε πίσω στα ελλείμματα και στην χρεοκοπία, αλλά ταυτόχρονα να στηρίξουμε και τους πιο αδύναμους. Να στηρίξουμε τη μεσαία τάξη, να υποστηρίξουμε όλους αυτούς, που τα δύσκολα χρόνια έβαλαν πλάτη για να βγούμε στο ξέφωτο.
Θέλω να θυμηθώ μαζί σας σήμερα εδώ, ότι πριν από τέσσερα περίπου χρόνια, το δύσκολο καλοκαίρι του 2015, όταν βρέθηκα στη θέση του Πρωθυπουργού της χώρας, βρέθηκα μπροστά σε άδεια ταμεία. Δεν υπήρχε σάλιο, ούτε για δείγμα. Για να πληρώσουμε μισθούς και συντάξεις στραγγίζαμε τα αποθεματικά, ακόμα και της Αυτοδιοίκησης. Σήμερα, έχουμε καταφέρει να έχουμε τη μεγαλύτερη ρευστότητα που είχε ποτέ στο δημόσιο Ταμείο. Πριν από 4,5 χρόνια επίσης δεν ήταν μόνο οικονομικές οι δυσκολίες. Η χώρα βρισκόταν μπροστά σε μια πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση. Τρεισήμισι εκατομμύρια συμπολίτες μας ήταν κάτω από το όριο της φτώχειας. Αυτά τα τρεισήμισι-τέσσερα χρόνια, παρά τη δύσκολη δημοσιονομική προσαρμογή, καταφέραμε να εξασφαλίσουμε τους πόρους, ενώ πιάναμε ταυτόχρονα τους δύσκολους στόχους, ώστε να μη μείνει κανένας συμπολίτης μας χωρίς έστω μια μικρή βοήθεια. Τρία δισεκατομμύρια ευρώ εξασφαλίσαμε, προκειμένου να χρηματοδοτήσουμε το κατώτατο εγγυημένο εισόδημα, το κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης, έτσι το ονομάσαμε, στην αρχή τα προγράμματα για την ανθρωπιστική κρίση. Και βεβαίως, το λεγόμενο κοινωνικό μέρισμα, κάθε τέλος του χρόνου, που κατευθύνονταν στις πιο αδύναμες κοινωνικές ομάδες.
Την ίδια, όμως, στιγμή, η μεγάλη μας έγνοια ήταν να ενισχύσουμε τα δημόσια νοσοκομεία. 18.000 προσλήψεις έχουν γίνει αυτά τα τέσσερα χρόνια στα δημόσια νοσοκομεία. 5.000 θέσεις είναι προκηρυγμένες ήδη. Μέσα στο 2019, άλλες 2.500 θέσεις, ενώ προβλέπουμε άλλες 10.000 θέσεις για το 2023. Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι αυτά τα επιτεύγματα, μέσα σε συνθήκες δημοσιονομικής αυστηρότητας, να πιάνεις τους στόχους των πλεονασμάτων, να έχεις τους διάφορους τεχνοκράτες πάνω από το κεφάλι σου να σε κοιτούν ευρώ το ευρώ στον προϋπολογισμό, έγιναν διότι υπήρξε μια επιβάρυνση στη μεσαία τάξη, αλλά και σε αυτούς οι οποίοι έχουν χρήματα και συνήθιζαν μέχρι χθες να τα βγάζουν στο εξωτερικό αφορολόγητα.
Σε ό,τι αφορά τους δεύτερους, αυτό το πάρτι τελείωσε. Αν και οι μηχανισμοί ισχύουν ακόμα. Οι μηχανισμοί εκείνοι, οι νόμιμοι μηχανισμοί, οι offshore εταιρείες, οι μηχανισμοί της φοροαποφυγής. Κάνουμε μεγάλη προσπάθεια, έχουμε βάλει πολύ χρήμα στα δημόσια Ταμεία. Θέλω, όμως, να αναφερθώ ειδικότερα στη μεσαία τάξη, η οποία πράγματι, ιδίως στα χρόνια 2010-2014, έχασε περίπου ετησίως 5000-5.500 ευρώ εισόδημα. Από το 2016 και μετά αρχίζει να αυξάνεται, αλλά με χαμηλούς ρυθμούς.
Και θέλω και ιδιαίτερα να αναφερθώ στον αγροτικό κόσμο, ο οποίος πέρασε δύσκολα τα χρόνια του μνημονίου και να πω ότι τώρα που η Ελλάδα καταφέρνει, χάρη σε αυτά τα δημοσιονομικά επιτεύγματα, να βγει από την κρίση, είναι η ώρα να στρέψουμε την προσοχή μας σε αυτούς. Και να δημιουργήσουμε εκείνες τις προϋποθέσεις και της φορολογικής ελάφρυνσης, αλλά και των κινήτρων για την παραγωγικότητα, που θα ξαναδώσουμε πνοή και δύναμη σε αυτό που ονομάζουμε παραγωγική Ελλάδα.
Έλεγα, όμως, πριν, ότι το μεγαλύτερο – αν θέλετε – και πιο δύσκολο επίτευγμα, δεν ήταν τόσο η έξοδος από τα μνημόνια, όσο το ότι αυτή επετεύχθη με την στήριξη των τμημάτων εκείνων της κοινωνίας που πέρασαν πιο δύσκολα, τη στήριξη των τμημάτων εκείνων της κοινωνίας που βρέθηκαν απολύτως αβοήθητα απέναντι στην κρίση. 28% ανεργία σε μια χώρα της Ε.Ε. είναι παράλογο.
Σήμερα, η ανεργία παραμένει υψηλή, αλλά έχει μειωθεί κατά δέκα μονάδες, είναι στο 18%. Η αδήλωτη εργασία έχει πάει από το 20% στο 8%, ενώ ο κατώτατος μισθός, ο οποίος μέσα σε μια νύχτα έπεσε από τα 750 στα 586 ευρώ, ξανανέβηκε στα 650 ευρώ, +11% και εμείς πιστεύουμε ότι όσο αυξάνεται η παραγωγικότητα πρέπει να ανέβει και άλλο. Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, το εργαλείο των εργαζόμενων για να μπορούν να διαπραγματεύονται, επέστρεψε.
Συνολικότερα, λοιπόν, είμαστε σε μια θέση σήμερα να πούμε, ότι η οικονομία επιστρέφει σε έναν ενάρετο κύκλο και αυτό για μας δεν είναι μια υπόθεση για τους οικονομολόγους. Δεν είναι μια υπόθεση που αφορά μονάχα τους αριθμούς. Πρέπει να γίνει και υπόθεση που θα αφορά την πραγματική οικονομία, τους καθημερινούς ανθρώπους του μόχθου, τους εργαζόμενους, τους πολλούς, εκείνους που παράγουν, τους αγρότες, τους ανθρώπους εκείνους οι οποίοι πρέπει να δουν και θα δουν το επόμενο διάστημα ελαφρύνσεις. Οι οικονομολόγοι λένε ότι η ανάπτυξη θα συνεχίσει να είναι θετική και για τα επόμενα χρόνια, κοντά στο 2,5%, μεγαλύτερη από πολλές χώρες της ευρωζώνης. Το ιστορικό χαμηλό στα ομόλογα δίνει τη δυνατότητα να έχουμε επενδύσεις το επόμενο διάστημα. Ήδη το 2017 και το 2018 είχαμε ρεκόρ επενδύσεων στη χώρα μας.
Άρα, λοιπόν, ένα είναι το ερώτημα από εδώ και στο εξής: Αυτός ο ενάρετος οικονομικός κύκλος θα συνεχιστεί ή θα γυρίσουμε πίσω; Αυτός ο ενάρετος οικονομικός κύκλος θα ενισχυθεί και θα βρει αντίκρισμα και στην καθημερινότητα των ανθρώπων ή θα ξαναγυρίσουμε πίσω στα ελλείμματα, στις απολύσεις, στα ασφαλιστικά τύπου Πινοσέτ, στις συνθήκες της χρεοκοπίας; Αυτό το ερώτημα, φίλες και φίλοι, δε θα σας το απαντήσω εγώ. Αυτό το ερώτημα θα το απαντήσει ο ελληνικός λαός. Όπως και εσείς θέτετε ερωτήματα στη λαϊκή σας συνέλευση και μόνοι σας τα απαντάτε, έτσι και συνολικά η ελληνική κοινωνία πρέπει να απαντήσει στα κρίσιμα ερωτήματα.
Και βεβαίως, πρέπει να απαντήσει και στα ερωτήματα που αφορούν τις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Διότι εδώ μιλάμε για μια μάχη που έχει να κάνει με την ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών και την ενίσχυση της Δημοκρατίας. Θέλουμε μια Αυτοδιοίκηση πιο δημοκρατική, πιο αποτελεσματική. Και επειδή βρίσκομαι εδώ σε ένα μοντέλο Αυτοδιοίκησης, δεν μπορώ παρά να μην αναφερθώ και σε έναν Περιφερειάρχη, που τα τελευταία πέντε χρόνια έδωσε ένα μεγάλο και διαρκή αγώνα για τον τόπο του, για τη Δυτική Μακεδονία. Έναν αγώνα που έφερε αποτελέσματα. Έναν αγώνα που πολλές φορές μας έφερε και σε τριβές. Ήταν πολλές οι στιγμές που τον είδα απρόσκλητο έξω από το γραφείο μου, να θέλει να μπει μέσα χωρίς να έχει ραντεβού. Και βεβαίως, πολλές εκείνες οι φορές, που τί να κάνουμε, δεν μπορούσα να του αρνηθώ. Πράγματα τα οποία δεν θα του τα έδινα, αν δεν τα διεκδικούσε με τέτοιο πάθος. Ο Θόδωρος Καρυπίδης, λοιπόν, αγαπά τον τόπο του πάνω από όλα και έχει καταφέρει πάρα πολλά για τον τόπο του. Πιστεύω ότι οι κάτοικοι της Περιφέρειας θα του το αναγνωρίσουν στις κάλπες που έρχονται σε αυτή τη γιορτή της Δημοκρατίας στις 26 του Μάη, στις Αυτοδιοικητικές εκλογές και θα του ανανεώσουν τη λαϊκή εντολή, γιατί το αξίζει.
Για τον Δήμο σας, δεν χρειάζεται να αναφερθώ, διότι αποφασίζετε συλλογικά ποιος θα είναι Δήμαρχος. Το αποφασίζετε μέσα από τις λαϊκές σας συνελεύσεις. Είναι ένα ενδιαφέρον μοντέλο. Δε λέω, όταν υπάρχουν διαφωνίες θα υπάρχουν και άλλοι υποψήφιοι. Αλλά, ήδη, τον έχετε εκλέξει. Μάλλον θα είναι ο πρώτος Δήμαρχος που θα ανακοινωθεί σχεδόν πριν καν κλείσουν οι κάλπες. Να δώσω από τώρα τα συγχαρητήριά μου, αλλά να ευχηθώ να συνεχίσετε έτσι, έναν αγώνα για τον τόπο σας. Ο τόπος σας είναι πολύ όμορφος τόπος. Το αξίζει. Και το εγχείρημα της αμεσοδημοκρατίας και της αυτοοργάνωσης που έχετε καταφέρει εδώ, είναι ένα παράδειγμα για όλους μας, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Συνεχίστε έτσι και πιστεύω ότι θα έχετε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Εμείς σας ευχαριστούμε που μας δίνετε παραδείγματα αγώνα, μας δίνετε παραδείγματα οργάνωσης, μας δίνετε παραδείγματα Δημοκρατίας. Να είστε καλά. Σας ευχαριστώ θερμά μέσα από την καρδιά μου για αυτή την πολύ συγκινητική μέρα.
