«Η ανάπτυξη του τουρισμού συνιστά εθνική επιτυχία»

Ομιλία στην 27η Τακτική Γενική Συνέλευση του ΣΕΤΕ.

Κυρίες και κύριοι, αξιότιμε κύριε πρόεδρε, είναι χαρά μου να βρίσκομαι ξανά μαζί σας και θέλω να ξεκινήσω από αυτό, λέγοντας ότι για μένα είναι πάντοτε ευχάριστο να βρίσκομαι ανάμεσα στους εκπροσώπους ενός κλάδου που τα τελευταία χρόνια, πραγματικά ανθεί.

Και αυτό συνέβη ακόμα και τα πολύ δύσκολα χρόνια – και αυτό οφείλουμε να το σημειώσουμε – τα πολύ δύσκολα χρόνια της πρωτοφανούς οικονομικής κατάρρευσης στην πατρίδα μας, το 2010 – 2014.

Στην συντριπτική πλειοψηφία των παραγωγικών τομέων της οικονομίας βρεθήκαμε, είναι αλήθεια, στην εξαιρετικά δυσάρεστη θέση να οργανώσουμε τα πράγματα σχεδόν από το μηδέν.

Ήταν τόσο εκτεταμένη η καταστροφή που είχε προκληθεί στον παραγωγικό ιστό της χώρας, μόλις σε πέντε χρόνια, που ήταν σχεδόν η προσπάθειά μας από το μηδέν. Οφείλω, όμως, να πω ότι αυτό δεν ίσχυε για τον τουρισμό. Και αυτό, νομίζω, ότι είναι κάτι το οποίο πρέπει να πιστωθεί στις δικές σας προσπάθειες.

Σε όλους εσάς που δεν το βάλατε κάτω, ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές της κρίσης.

Και ιδιαίτερα από το 2015 μέχρι και σήμερα έχουμε μαζί καταφέρει να σηκώσουμε την Ελλάδα, να σηκώσουμε το τουριστικό προϊόν στη κορυφή. Έχουμε καταφέρει να σπάμε κάθε χρόνο το ένα ρεκόρ μετά το άλλο σε ό,τι αφορά τις επισκέψεις, τις αφίξεις στην πατρίδα μας.

Και γνωρίζω, πάρα πολύ καλά, ότι αυτό δεν ήταν δεδομένο ότι θα συμβεί, δεν ήταν νομοτέλεια ότι θα συμβεί.

Γνωρίζω, πάρα πολύ καλά, ότι αυτό ήταν αποτέλεσμα μιας σκληρής δουλειάς και γνωρίζω, επίσης, ότι η άψογη συνεργασία που είχατε όλα αυτά τα χρόνια με την Έλενα την Κουντουρά, που το μεγαλύτερο διάστημα διετέλεσε υπουργός του Τουρισμού, νομίζω ότι αυτή η συνεργασία συνέβαλλε καθοριστικά στην ανοδική πορεία του κλάδου και την τελευταία τριετία.

Καταφέρατε, βέβαια να τη στείλετε στην Ευρωβουλή. Αυτό είναι, ίσως, και η δική σας επιτυχία.

Δυστυχώς, η επίσπευση των πολιτικών διεργασιών στη χώρα μας δεν επέτρεψε στο νέο υπουργό, στον Θανάση το Θεοχαρόπουλο, να συνεχίσει στα ίδια βήματα της άψογης και δημιουργικής συνεργασίας και βεβαίως, οφείλω να απολογηθώ για το γεγονός ότι μεσούσης της τουριστικής περιόδου, θα έχουμε τις εθνικές εκλογές – ήταν έξω από τον σχεδιασμό μας, το γνωρίζετε πάρα πολύ καλά.

Όμως οφείλουμε όλοι μας να τιμούμε τη λαϊκή ετυμηγορία και τις δημοκρατικές διεργασίες και είμαι βέβαιος ότι θα φροντίσουμε όλοι, ώστε αυτό το μέγιστης σημασίας γεγονός για τη χώρα, να μην επηρεάσει αρνητικά την τουριστική περίοδο.

Θέλω, αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, ξεκινώντας την παρέμβασή μου, να θυμηθώ το μακρινό 12ο Συνέδριό σας, αν δεν κάνω λάθος, το 2013 όπου βεβαίως τότε σας επισκέφθηκα ως αρχηγός της αντιπολίτευσης και θυμάμαι ότι είχατε θέσει έναν στόχο τότε που φαινόταν σε όλους μας πολύ μεγαλεπήβολος.

Είχατε θέσει ως στόχο το 2021 να φτάσουμε στο ρεκόρ των 24 εκατομμυρίων αφίξεων. Τελικά φάνηκε ότι πέσατε έξω. Πέσατε έξω, διότι ο στόχος αυτός επετεύχθη πολύ νωρίτερα.

Και το 2018, πέρυσι, ο αριθμός αυτός ξεπέρασε τα 33 εκατομμύρια, γεγονός που αποδεικνύει ότι η δυναμική του κλάδου είναι τεράστια και φυσικά ότι το brand name της Ελλάδας είναι και πάλι πάρα πολύ ισχυρό.

Θέλω να σταθώ σε ορισμένα πολύ ελπιδοφόρα οικονομικά στοιχεία που προκύπτουν από την τουριστική δραστηριότητα.

Για το 2018, οι επενδύσεις στον τουρισμό έφτασαν τα 5 δις ευρώ, από 3,4 που ήταν το 2017 και είχαμε ετήσια αύξηση 46%.

Έφτασε το ποσό των 2,2 δις στις επενδύσεις που αφορούν νέες μονάδες και ανακαίνιση παλαιότερων μονάδων.

Για να φτάσουμε στο σημείο, η συνολική συνεισφορά του τουρισμού στο ΑΕΠ της χώρας, μέσω και από τα πολλαπλασιαστικά οφέλη που παράγει, να ανέλθει στο 30%.

Επομένως, όταν μιλάμε για τη βαριά βιομηχανία του τόπου, δεν αναφερόμαστε τύποις σε κάτι τέτοιο. Είναι απολύτως κυριολεκτικό, δεν το λέμε για να σας κολακεύσουμε.

Είσαστε η βαριά βιομηχανία του τόπου. Και επιτρέψτε μου, σε αυτό το σημείο να πω ότι αυτή η συνεισφορά του τουρισμού στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της χώρας, σημαίνει πολλά περισσότερα, θα έλεγα εγώ, από απλά μία οικονομική επιτυχία. Συνιστά, θα έλεγα, μία διττή εθνική επιτυχία.

Διότι αφενός, σε χρόνια δύσκολα όπου η Ελλάδα βρέθηκε στο επίκεντρο μιας κρίσης που δυστυχώς, η εικόνα της χώρας τσαλακώθηκε, όχι μόνον η ζωή των ανθρώπων της, η εικόνα της χώρας διεθνώς, όπου τότε, αν θυμάστε, υπήρχαν πολλοί κήρυκες της λιτότητας και της αυστηρής δημοσιονομικής προσαρμογής στην Ευρώπη που μιλούσαν με πολύ άσχημα λόγια, όχι μόνον για την Ελλάδα, αλλά και για τους Έλληνες.

Κηρύττανε διαρκώς ότι οι Έλληνες είναι οι τεμπέληδες, η Ελλάδα είναι το «μαύρο» πρόβατο της Ευρώπης.

Αποδείχθηκε μέσα από την προσπάθεια που κάναμε και κάνατε, κυρίως εσείς, ότι αυτή η συνθήκη ήταν απλά ένα φτηνό κατασκεύασμα.

Διότι τα εκατομμύρια των επισκεπτών που ήρθανε στη χώρα μας όλα αυτά τα χρόνια, κυρίως, εκείνα τα κρίσιμα χρόνια, τα εκατομμύρια των επισκεπτών που ένιωσαν τη ζεστή φιλοξενία των Ελλήνων που απόλαυσαν τη σπάνια φυσική ομορφιά της πατρίδας μας, όλοι αυτοί οι άνθρωποι έγιναν οι καλύτεροι πομποί των θετικών μηνυμάτων που αξίζει η Ελλάδα, των θετικών μηνυμάτων για την Ελλάδα και για τους Έλληνες.

Και έσπασαν όλα αυτά τα στερεότυπα που κάποιοι προσπάθησαν εκείνα τα χρόνια να στήσουν. Και η υπηρεσία του τουρισμού στην πατρίδα, είναι ότι χάλασαν τα σχέδια κάποιων στο εξωτερικό που με ιδιοτελή τρόπο προσπάθησαν εκείνη την περίοδο να πείσουν ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα διαλυμένη.

Μια χώρα χωρίς υποδομές, μια χώρα χωρίς ασφάλεια, μια χώρα χωρίς σταθερότητα.

Αφετέρου, η ανάπτυξη του τουρισμού συνιστά εθνική επιτυχία και για έναν ακόμα λόγο, διότι τροφοδότησε σε μεγάλο βαθμό τη μεγάλη εθνική προσπάθεια που διεξάγουμε από το 2015 και μετά για να βγει η χώρα από τη στενωπό των μνημονίων.

Κάτι το οποίο, επίσης, δεν ήταν δεδομένο, το πετύχαμε τον περασμένο Αύγουστο, με απόλυτη ασφάλεια και βαδίζοντας για τρίτη συνεχόμενη χρονιά στο δρόμο της ανάπτυξης.

Το κρίσιμο, λοιπόν σήμερα, είναι όχι απλά να διατηρήσουμε αυτή την ιστορικά πρωτόγνωρη εικόνα στον τουρισμό για την πατρίδα μας, το κρίσιμο είναι να την ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο.

Και να δούμε και τις αναγκαίες θεσμικές τομές για να επενδύσουμε στο μέλλον.

Να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε για τις αναγκαίες τομές, αλλαγές και μεταρρυθμίσεις για το τουριστικό μοντέλο που θέλουμε να έχουμε στη χώρα, διότι δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε μόνο στη διαρκή αυξητική τάση των αφίξεων.

Πρέπει να δούμε και τι μοντέλο θέλουμε και πως πρέπει αυτή η θετική συνεισφορά στην οικονομία να μεγεθυνθεί και να γίνει σταθερή, να γίνει διατηρήσιμη.

Για το λόγο αυτό επιτρέψτε μου να πω κάποιες σκέψεις που αφορούν τον δικό μας σχεδιασμό. Για το λόγο αυτό εμείς εργαζόμαστε κυρίως σε τρείς τομείς:

Ο πρώτος τομέας αφορά κάτι που αναφέρθηκε, δεν είναι η πρώτη φορά πρόεδρε, αρκετό καιρό το αναφέρεις, είναι το θέμα της φορολογίας. Είσαστε πλέον σε θέση και εσείς να δρέψετε καρπούς από τις θυσίες όλων των προηγούμενων χρόνων.

Ο πρώτος τομέας λοιπόν αφορά πράγματι τη μείωση της φορολογίας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας.

Μειώσαμε τον ΦΠΑ για φέτος ,πριν από ένα μήνα, στην εστίαση από το 24% στο 13%, για το 2020 έχουμε ήδη προαναγγείλει στο 11%.

Μειώσαμε, όπως αναφέρθηκε και από τον υπουργό, το ΦΠΑ στην ενέργεια στον υπερεκπτωτικό συντελεστή του 6% και σε ότι αφορά το 2020 ο ΦΠΑ για τη διαμονή θα μειωθεί από το 13% στο 11%.

Και βεβαίως, αυξάνουμε επίσης το συντελεστή απόσβεσης επενδύσεων κάτι που αφορά και τις δικές σας επιχειρήσεις στο 150%.

Και επίσης, διότι ένα βασικό εργαλείο που στερήθηκε ο κλάδος σας, είναι η ρευστότητα, έχουμε ήδη προχωρήσει, έχουμε θεσπίσει την ίδρυση της Αναπτυξιακής Τράπεζας ώστε να μπορέσει να στηρίξει με πιστώσεις κυρίως τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις του κλάδου που αδυνατούν να έχουν πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό.

Διότι, ένα από τα προβλήματα από ακόμη παραμένουν, να είμαστε ειλικρινείς, είναι το γεγονός ότι ενώ βγήκαμε από την κρίση, έχουν θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, όλοι οι δείκτες είναι θετικοί, οι τράπεζες λειτουργούν ακόμη με κριτήρια κρίσης.

Για να δανείσουν πρέπει να μπορείς να αποδείξεις ότι δε χρειάζεσαι τα χρήματα αυτά. Συνεπώς αυτό είναι ίσως το τελευταίο κρίσιμο θέμα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε.

Ο δεύτερος τομέας που έχει κρίσιμο ρόλο στον σχεδιασμό μας είναι αυτός των υποδομών. Παραδώσαμε την τελευταία τριετία, το σύνολο σχεδόν των οδικών αξόνων που είχαν μείνει να ρημάζουν με έρημα εργοτάξια σχεδόν σε όλη τη χώρα.

Πλέον η Ελλάδα έχει ένα σύγχρονο δίκτυο οδικής και σιδηροδρομικής διασύνδεσης που αποτελεί ισχυρή βάση για την τουριστική ανάπτυξη.

Προχωρά η νέα επενδυτική φάση στο λιμάνι του Πειραιά με την έγκριση του master plan του ΟΛΠ, που θα δώσει ακόμα μεγαλύτερη τόνωση και στον τομέα της κρουαζιέρας. ενώ στον κρίσιμο τομέα των αεροδρομίων της χώρας που, άλλωστε, αφορά σχεδόν τα 2/3 των αφίξεων από το εξωτερικό, υλοποιούμε ήδη το σχέδιο μας.

Με την ανανέωση της σύμβασης για το Ελευθέριος Βενιζέλος, την παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων, που ήδη τα περισσότερα έχουνε αλλάξει εικόνα, τη δημιουργία νέου αεροδρομίου στο Καστέλι της Κρήτης και το σχέδιο για τον πραγματικό εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των 23 κρατικών περιφερειακών αεροδρομίων.

Αν ο δεύτερος τομέας λοιπόν είναι οι υποδομές, ο τρίτος τομέας και επιτρέψτε μου να δώσω ιδιαίτερο βάρος σε αυτόν τον τρίτο τομέα, αφορά, αν θέλετε, την ποιότητα του τουριστικού προϊόντος γιατί αφορά το ίδιο το κίνητρο των επισκεπτών να έρθουν στη χώρα μας.

Και αναφέρομαι στο φυσικό πλούτο της χώρας και στην ανάγκη να έχουμε μια ιδιαίτερη έγνοια για την προστασία του περιβάλλοντος και του φυσικού πλούτου της χώρας. Διότι πιστεύω ότι αυτό είναι το βασικότερο συγκριτικό μας πλεονέκτημα.

Ο λόγος αυτός είναι εν τέλει, που εκατομμύρια πολίτες από ολόκληρο τον κόσμο επιθυμούν να επισκέπτονται τη χώρα μας κάθε χρόνο, πλέον όχι μόνο το καλοκαίρι αλλά και το χειμώνα.

Όλες οι προσπάθειες μας να αναβαθμίσουμε το τουριστικό προϊόν, πρέπει να είναι σε απόλυτη αρμονία με την προστασία του περιβάλλοντος.

Και φυσικά να είναι και οι επιχειρήσεις του τουρισμού πρωτοπόρες σε αυτό που ονομάζουμε οικολογικό μετασχηματισμό της οικονομίας σε αυτή νέα εποχή.

Ο τουρισμός μας μπορεί και πρέπει να αναπτυχθεί όχι σε ένα πλαίσιο άναρχης και ακραίας εκμετάλλευσης του φυσικού πλούτου και των πόρων του, αλλά σε ένα πλαίσιο στρατηγικής αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος μέσα από τις επενδύσεις που προωθούμε για την αξιοποίηση για παράδειγμα της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας και μέσα από την εθνική μας στρατηγική για την κυκλική οικονομία.

Φίλες και φίλοι, κυρίες και κύριοι, υπάρχουν πολλά περισσότερα να κάνουμε και πολλές προκλήσεις που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Όλα, ωστόσο, περνούν μέσα από τη σταθερή αναπτυξιακή τροχιά που πρέπει να διαγράψει η ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια. Κακά τα ψέματα, αυτό είναι το κρίσιμο.

Με σκληρή δουλειά και με σεβασμό στις θυσίες του ελληνικού λαού, πετύχαμε να βγάλουμε τη χώρα από τα μνημόνια.

Σήμερα η Ελλάδα, όχι μόνο δεν έχει αυτή τη δημοσιονομική πειθαρχία, την στενότητα πάνω από τα κεφάλια όλων μας, αλλά και δεν απειλείται και η δημοσιονομική της πορεία.

Δεν απειλείται αυτό που οι οικονομολόγοι ονομάζουν η μακροοικονομική της ασφάλεια. Και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό.

Έχει διασφαλιστεί η επίτευξη των βραχυπρόθεσμων δημοσιονομικών στόχων, βγήκαμε ξανά στις αγορές, με το χαμηλότερο επιτόκιο, με το φθηνότερο δανεισμό που είχε η χώρα από τότε που καταγράφονται τα δεκαετή ομόλογα από τα μέσα της δεκαετίας του ’90.

Υλοποιούμε τις συμφωνημένες με τους εταίρους ρυθμίσεις για την ελάφρυνση του χρέους. Έχουμε ένα καθαρό διάδρομο 10ετίας μπροστά μας και έχουμε βεβαίως και την ασφάλεια, την επιπλέον ασφάλεια του λεγόμενου μαξιλαριού ρευστότητας το οποίο με πολύ κόπο οικοδομήσαμε.

Και θα έλεγα επιπλέον, και αυτό σημειώστε το, τα μέτρα ελάφρυνσης της φορολογικής στα οποία αναφέρθηκα όλα όσα ψηφίσαμε και υλοποιούμε αλλά και αυτά που αναγγείλαμε για το 2020 έχουν την εξής ποιοτική διαφορά, με παλαιότερα μέτρα παλαιότερων εποχών πριν τα μνημόνια γιατί μετά τα μνημόνια δεν είχαμε μέτρα ελάφρυνσης, αλλά μόνο μέτρα επιβάρυνσης.

Όλες οι προηγούμενες παρεμβάσεις, ελαφρύνσεις, ήταν παρεμβάσεις όχι από το πλεόνασμα, αλλά από το έλλειμμα.

Διόγκωναν το δημόσιο χρέος. Τώρα αυτές οι παρεμβάσεις που ανακοινώθηκαν και με ασφάλεια υλοποιούνται και θα υλοποιηθούν είναι παρεμβάσεις από το πλεόνασμα.

Από τις θυσίες και τους κόπους του ελληνικού λαού αλλά με διασφαλισμένη τη σταθερότητα της ελληνικής οικονομίας για τα επόμενα χρόνια. Και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό.

Και επιπλέον πολύ σημαντικό, φίλες και φίλοι, είναι ότι έχουμε την πολυτέλεια για πρώτη φορά μετά από δέκα χρόνια να συζητάμε σε μια προεκλογική περίοδο χωρίς τον βαρύ καταναγκασμό των μνημονίων.

Που διαμόρφωνε την αίσθηση και δεν είναι λαθεμένη σε όλους τους πολίτες ότι, ανεξάρτητα από το τι συζητάγαμε, τις βασικές πτυχές της οικονομικής πολιτικής δεν τις χάραζαν οι κυβερνήσεις.

Σήμερα έχουμε την πολυτέλεια να συζητάμε ο καθένας για το δικό του σχέδιο για την επόμενη μέρα της χώρας μας.

Εμείς σε ότι αφορά το στόχο για την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος κάθε πολίτη σε αυτή τη χώρα και άρα την αύξηση της κατανάλωσης.

Για τη μείωση του κόστους διαβίωσης με τη δραστική μείωση των επιβαρύνσεων στους έμμεσους και οριζόντιους φόρους για όλο τον πληθυσμό.

Για τη μείωση των φορολογικών βαρών για τον εμπορικό κόσμο, τους ελεύθερους επαγγελματίες

Για την ενίσχυση της σταθερής πορείας ανάκτησης της εργασίας, με ακόμα περισσότερες νέες και καλύτερες δουλειές, πέραν των 380.000 περίπου που δημιουργήσαμε μέχρι σήμερα από το 2015, όταν παραλάβαμε την ανεργία σχεδόν στο 27% και σήμερα είναι σχεδόν στο 18%.

Και βεβαίως για την υλοποίηση του στρατηγικού μας σχεδίου γι’ αυτό που εμείς ονομάζουμε δίκαιη ανάπτυξη, βιώσιμη ανάπτυξη, με έμφαση στα στρατηγικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας.

Ωστόσο, επιτρέψτε μου εδώ, ποτέ στη ζωή μου δεν υπήρξα κινδυνολόγος ή καταστροφολόγος άλλοι είχαν αυτό το χάρισμα, όμως επιτρέψτε μου να προειδοποιήσω κάτι:

Ο δρόμος προς τα μπροστά, ο δρόμος που με δυσκολίες, ο ανηφορικός, αλλά ο δρόμος που μας έβγαλε μπροστά που μας έβγαλε στο ξέφωτο που ακολουθούμε ως τώρα και ο δρόμος προς τα μπρός που θα είναι ακόμα ευνοϊκότερος για όλους όσοι έβαλαν πλάτη στα δύσκολα. Ο δρόμος προς τα μπροστά δεν είναι δεδομένος δεν είναι ότι κι αν συμβεί διασφαλισμένος.

Ο δρόμος της επιστροφής σε πολιτικές αδιέξοδες, πολιτικές, δηλαδή λιτότητας, που τόσο ταλαιπώρησαν την ελληνική κοινωνία και που μην έχετε καμία αμφιβολία θα μας συμπαρασύρει ξανά όλους προς τα κάτω, είναι ένας δρόμος πίσω μας που δεν έχει κλείσει οριστικά.

Βεβαίως τις τελικές αποφάσεις θα τις πάρει ο ελληνικός λαός, οι Ελληνίδες και οι Έλληνες με την ετυμηγορία τους θα αποφασίσουν αν θα προχωρήσουμε μπροστά με ασφάλεια και προοπτική ή θα ξανακυλήσουμε πίσω, στον φαύλο κύκλο των περικοπών, και της λιτότητας.

Αλλά όχι μόνο στον φαύλο κύκλο της λιτότητας και στον φαύλο κύκλο της παροιμιώδους ανικανότητας και της ανευθυνότητας στη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών του κράτους.

Διότι, ας μη ξεχνάμε ούτε ποιοι κυβερνούσαν όταν η χώρα μπήκε σε αυτή τη περιπέτεια, αλλά ούτε και την αιτία που προκάλεσε αυτή την περιπέτεια.

Όταν, δηλαδή, η χώρα αντί για πλεονάσματα παρήγαγε διαρκώς πρωτογενή ελλείμματα και μάλιστα τη τελευταία χρονιά πριν μπούμε στην εθνική περιπέτεια πρωτογενή ελλείμματα θηριώδη, κοντά στο 13% του ΑΕΠ. Σχεδόν 24 δις ευρώ. Ο ελληνικός λαός, λοιπόν, κυρίαρχος, θα κρίνει και θα αποφασίσει.

Αυτό που εγώ θα ήθελα σήμερα να εγγυηθώ απέναντι σας, προσωπικά , σε ότι με αφορά είναι ότι θα κάνω ότι περνά από το χέρι μας, ώστε να μην διεξαχθεί η προεκλογική συζήτηση σε ένα περιβάλλον τοξικό, σε ένα περιβάλλον που υπονομεύει τόσο την οικονομία όσο και τη δημοκρατία.

Με πολιτικό πολιτισμό, με προγραμματική αντιπαράθεση, αυτό θα επιδιώξουμε, και με σύγκριση ανάμεσα στα δυο διαθέσιμα σχέδια που υπάρχουν.

Έχουμε πιστεύω τη δυνατότητα να βγούμε όλες οι Ελληνίδες και οι Έλληνες κερδισμένοι, να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας και να βγούμε πιο δυνατοί και πιο αποφασισμένοι σε αυτή την νέα εποχή για την πατρίδας μας.

Για να κάνουμε την Ελλάδα, και αυτός πρέπει να είναι ο στόχος μας, να κάνουμε την Ελλάδα ένα υπόδειγμα σύγχρονης, ευρωπαϊκής χώρας που έχει βγει από μια πρωτοφανή οικονομική κρίση, αλλά έχει βγει πιο έμπειρη, πιο δυνατή και κυρίως, πιο σίγουρη για το μέλλον της.

Οι παραγωγικές δυνάμεις της χώρας, πιστεύω βαθιά ότι έχουν ένα πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή τη νέα εποχή για την χώρα. Και ο κλάδος σας, κατά γενική ομολογία, ανήκει κατ’ εξοχήν σε αυτές τις παραγωγικές δυνάμεις.

Γνωρίζω, πάρα πολύ καλά, ότι έχετε κι εσείς πολλές δυσκολίες. Βιώνετε καθημερινά βάρη, δυσκολίες που κληρονόμησε η κρίση, ακόμα και σήμερα.

Αλλά, βεβαίως, βιώνετε, για να είμαστε δίκαιοι, και τα δομικά προβλήματα που δεν κληρονόμησε η κρίση, που υπήρχαν ως εγγενή προβλήματα για δεκαετίες, προβλήματα ανικανότητα της πολιτείας να επιλύσει στοιχειώδη γραφειοκρατικά και τεχνικά ζητήματα που θα διευκόλυναν την ζωή σας και τη δουλειά σας.

Θέλω να πιστεύω ότι όλα αυτά τα χρόνια καταφέραμε μαζί να αντιμετωπίσουμε πολλά από αυτά. Προφανώς όχι όλα.

Αλλά πιστεύω ότι και εσείς οι ίδιοι το έχετε αναγνωρίσει, ήμασταν πάντα με ανοιχτή την πόρτα του διαλόγου, έτοιμοι να δεχτούμε την κριτική, έτοιμοι να δεχτούμε τις προτάσεις σας, έτοιμοι να δεχθούμε και κριτική και προτάσεις από ανθρώπους και στελέχη με εγνωσμένη πορεία στο χώρο του τουρισμού.

Οι πόρτες μας δεν ήταν ποτέ κλειστές και δεν μπορεί να μας κατηγορήσει κανείς ότι δεν επιχειρήσαμε να λύσουμε και να αντιμετωπίσουμε προβλήματα. Δεν τα λύσαμε όλα, δεν υπάρχει αμφιβολία.

Όμως θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι είμαστε εδώ για να συνεχίσουμε αυτό να το κάνουμε.

Και θα είμαστε εδώ για να πασχίζουμε να δίνουμε λύσεις και απαντήσεις στα προβλήματά σας.

Με αυτές, λοιπόν, τις ειλικρινείς σκέψεις θέλω, γι άλλη μία φορά, να σας πω ότι είμαι ευτυχής που είμαι απέναντί σας.

Θέλω να ευχηθώ από καρδιάς καλή επιτυχία στις εργασίες σας και πάνω απ’ όλα να ευχηθώ και το 2019 να αποδειχθεί ένα ακόμα έτος ιστορικών επιδόσεων για τον ελληνικό τουρισμό.

Η Ελλάδα ξεπέρασε πια τις μεγάλες δυσκολίες.

Η Ελλάδα αλλάζει καθημερινά τα τελευταία χρόνια προς το καλύτερο.

Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να προχωρήσει μπροστά.

Και θα προχωρήσει μπροστά.

Σας ευχαριστώ θερμά.