Σε ευχαριστώ Pedro Sánchez για τη διοργάνωση μίας εξαιρετικής Διάσκεψης σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα και για τη βοήθεια στη Χιλή.
Παρακολούθησα την πρώτη μου διάσκεψη COP το 2007, στο Μπαλί της Ινδονησίας, ως πρόεδρος της Επιτροπής Προστασίας του Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων. Δώδεκα χρόνια μετά είναι ξεκάθαρο πως έχει γίνει κάποια πρόοδος αλλά σε καμία περίπτωση δεν έχουμε κάνει αρκετά ώστε να αντιμετωπίσουμε αυτή την πρόκληση.
Όλοι γνωρίζουμε πως η απεξάρτηση από τον άνθρακα στο βαθμό που είναι απαραίτητο ώστε να περιορίσουμε την κλιματική αλλαγή θα απαιτήσει καθολική αναδιάρθρωση των οικονομιών μας.
Πρόκειται για μία πολύ μεγάλη πρόκληση αλλά και για εξαιρετική ευκαιρία.
Η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής είναι επίσης το πιο σύνθετο πρόβλημα συλλογικής δράσης που έχει αντιμετωπίσει ποτέ η παγκόσμια κοινότητά μας. Η αλλαγή που θα προέλθει μόνο από τους ανθρώπους που είναι περισσότερο συνειδητοποιημένοι δεν θα είναι αρκετή. Αυτό που επίσης χρειάζεται είναι να υπάρξει αλλαγή στις ζωές αυτών που δεν νοιάζονται ακόμη αρκετά για το πρόβλημα.
Τα τρία τέταρτα όλων των εκπομπών προέρχονται μόλις από 12 χώρες. Κι αν δεν κάνω λάθος κύριε πρόεδρε καμία από αυτές δεν εκπροσωπείται σήμερα στο τραπέζι μας. Η Ελλάδα ξεκάθαρα δεν συγκαταλέγεται σε αυτές. Αλλά αναλαμβάνουμε το μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί δρομολογώντας τη ριζική αναδιάρθρωση του δικού μας οικονομικού μοντέλου.
Στηρίζουμε πλήρως τους φιλόδοξους στόχους που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά την επίτευξη ουδέτερου ισοζυγίου άνθρακα ως το 2050, αλλά για εμάς η προστασία του μοναδικού χερσαίου, θαλάσσιου και επίσης πολιτιστικού φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα.
Έχουμε οριστικοποιήσει το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα. Βασικό στοιχείο του σχεδίου αυτού είναι η απόφασή μας να κλείσουμε όλες τις λιγνιτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής το αργότερο έως το 2028. Είναι μια δύσκολη απόφαση διότι είμαστε χώρα-παραγωγός λιγνίτη, όμως την ίδια στιγμή θέλουμε να τονώσουμε τη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών έως το 60% εντός της επόμενης δεκαετίας. Όπως σημείωσε ο Πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, οι ανανεώσιμες πηγές, ειδικά στη Νότια Ευρώπη, έχουν γίνει πολύ φθηνότερες σήμερα σε σχέση με παραδοσιακές πηγές ενέργειας. Και η νότια Ευρώπη έχει τη δυνατότητα να γίνει μία μεγάλη μπαταρία για ολόκληρη την ήπειρο.
Η εποχή του ρυπογόνου άνθρακα ξεκάθαρα τελείωσε και ενθαρρύνουμε κι άλλες Ευρωπαϊκές χώρες που επίσης βασίζονται ιδιαίτερα στον άνθρακα να θέσουν εξίσου φιλόδοξους στόχους. Και αναμένουμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποστηρίξει τη δίκαιη μετάβαση των περιοχών μας όπου γίνεται εξόρυξη λιγνίτη, παρέχοντας επαρκή χρηματοδότηση στις χώρες που ανταποκρίνονται στις προκλήσεις.
Στην Ελλάδα πιστεύουμε πως αυτές οι πρωτοβουλίες από μόνες τους μπορούν να κινητοποιήσουν επενδύσεις που θα υπερβούν τα 40 δισεκατομμύρια ευρώ την επόμενη δεκαετία. Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως είναι οι δυνάμεις της αγοράς -που θα ενεργοποιηθούν από τα κατάλληλα κίνητρα- οι οποίες μπορούν να μεταμορφώσουν τον μηχανολογικό εξοπλισμό των τρόπων παραγωγής μας.
Ευελπιστούμε ειλικρινά πως η Ελλάδα, η οποία ως και πρόσφατα είχε στιγματιστεί λόγω της βαθιάς οικονομικής κρίσης, μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα για το πώς η ενεργειακή μετάβαση και η δράση για το κλίμα μπορούν να εμφυσήσουν ελπίδα στη νέα γενιά, να δημιουργήσουν «πράσινες» θέσεις εργασίας και βιώσιμη ανάπτυξη.
Κλείνω λέγοντας πως η κλιματική αλλαγή δεν επηρεάζει μόνο τις ακτές και τα δάση μας, αλλά επίσης τη μοναδική πολιτιστική κληρονομιά μας. Δέντρα μπορούν να φυτευτούν ξανά, αλλά η πολιτιστική κληρονομιά μας -είτε υλική είτε άυλη- είναι αναντικατάστατη. Πρόθεσή μας είναι να συγκαλέσουμε Διάσκεψη υψηλού επιπέδου στην Αθήνα τον επόμενο χρόνο ώστε να επισημάνουμε αυτό το ζήτημα, που συχνά χάνεται στην ευρύτερη συζήτηση γύρω από την κλιματική αλλαγή.
Υπό τη σκιά της Ακρόπολης, ας διασφαλίσουμε πως αυτά που άντεξαν τη δοκιμασία του χρόνου δεν θα καταστραφούν από την ανοησία του ανθρώπου.
Σας ευχαριστώ πολύ.