«Κυρίες και κύριοι, αγαπητέ Aleksandar,
Είναι πολύ μεγάλη η χαρά μου που σε υποδέχομαι σήμερα στην Αθήνα, στο πλαίσιο του 3ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας και Σερβίας. Ήταν μία ευκαιρία να επιβεβαιώσουμε τις άριστες διμερείς μας σχέσεις. Και -τολμώ να πω- και τις άριστες προσωπικές μας σχέσεις. Αλλά και να ανοίξουμε ένα νέο κεφάλαιο σε αυτές με την Διακήρυξη Στρατηγικής Συνεργασίας την οποία μόλις υπογράψαμε. Μια στρατηγική συνεργασία που, κατά την άποψή μου, θα έπρεπε να είχε υπογραφεί εδώ και πολύ καιρό. Ένα πλαίσιο που αναβαθμίζει και εμπλουτίζει με νέο περιεχόμενο όλα τα επίπεδα της κοινής Eλληνοσερβικής πορείας: Aπό την Άμυνα, την Οικονομία και την Ασφάλεια, μέχρι τον Πολιτισμό, τον Τουρισμό, τον Αθλητισμό, την Παιδεία.
Προτεραιότητές μας -όπως συζητήσαμε- αποτελούν οι Υποδομές και η Ενέργεια. Σε ό,τι αφορά τις πρώτες, τα Διαπεριφερειακά Προγράμματα Συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν να σταθούν αρωγοί. Με βασικό στόχο -όπως συζητήσαμε- να ολοκληρωθεί η σιδηροδρομική γραμμή Πειραιάς – Θεσσαλονίκη – Σκόπια – Βελιγράδι – Βουδαπέστη. Έργο κρίσιμο για το εμπόριο και τις μεταφορές σε ένα μεγάλο περιφερειακό τόξο, αλλά και επικοινωνίας τεσσάρων γειτονικών λαών.
Στον τομέα της Ενέργειας, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε, για το πώς η συνεργασία μας προσβλέπει πρωτίστως στην εμπέδωση της ενεργειακής ασφάλειας και στην διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας σε όλη την ευρύτερη περιοχή.
Γνωρίζετε καλά πως η Ελλάδα υποστηρίζει την ανάπτυξη του λεγόμενου Κάθετου Διαδρόμου μέσω της ολοκλήρωσης του αγωγού Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB), αλλά και αγωγού Βουλγαρίας – Σερβίας (IBS). Για αυτό χαιρετίζω ως πάρα πολύ σημαντική την τοποθέτησή σας, ότι η Σερβία είναι έτοιμη να αγοράσει αέριο από αυτήν την διαφοροποιημένη πηγή. Αυτό θα διευκολύνει ιδιαίτερα και την ολοκλήρωση των σχετικών επενδύσεων επί ελληνικού εδάφους.
Επίσης, σε άλλους κλάδους της οικονομίας, Ελλάδα και Σερβία έχουμε μία παραδοσιακή σύμπλευση. Έχουμε ισχυρή επιχειρηματική παρουσία, οπως γνωρίζετε, στη χώρα σας. Έχουμε κι εμείς με τον τρόπο μας συμβάλλει στις πολύ καλές επιδόσεις της σερβικής οικονομίας. Θέλω και να σας συγχαρώ δημόσια για το γεγονος ότι η σερβική οικονομία εξακολουθεί να αναπτύσσεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Είμαστε έτοιμοι να υποστηρίξουμε τις επενδύσεις στη χώρα σας ακόμα περισσότερο, καθώς και η δική μας χώρα εξέρχεται της οικονομικής κρίσης. Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε και πολλά περισσότερα στον τομέα του Τουρισμού, όπως συζητήσαμε, στον οποίο αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία. Η Ελλάδα είναι ο φυσικός προορισμός για τους Σέρβους φίλους μας και θα πρέπει αντίστοιχα η Σερβία να γίνει ένας τόπος προτίμησης για Έλληνες οι οποίοι θέλουν να επισκέπτονται την ευρύτερη περιοχή.
Έχουμε συμφωνήσει να συστήσουμε ένα Επίτιμο Προξενείο της Σερβίας στο Ηράκλειο της Κρήτης. Θα είναι μεγάλη χαρά μου, αγαπητέ Aleksandar, να σε υποδεχθώ το καλοκαίρι κάποια στιγμή στον τόπο μου, στην Κρήτη, για να επικυρώσουμε και τυπικά αυτήν την πτυχή της συνεργασίας μας.
Μιλήσαμε, όμως, με τον κ. Πρόεδρο για μια ακόμα πτυχή, στην οποία αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία. Ο αγαπητός Aleksandar ανταποκρίθηκε στο αίτημα της Ελληνικής Κυβέρνησης να φιλοξενήσει έναν αριθμό ασυνόδευτων προσφύγων. Παιδιών, τα οποία βρίσκονται σήμερα στην Ελλάδα. Ακριβώς αυτή την πρωτοβουλία του, την οποία ανέλαβε ο ίδιος, τη χαιρετίζω ως μία ένδειξη έμπρακτης αλληλεγγύης. Όχι προς την Ελλάδα, αλλά προς αυτά τα παιδιά και τους εφήβους οι οποίοι δοκιμάζονται σε τραγικές συνθήκες. Και θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός ότι μία χώρα υποψήφια προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με θάρρος και με τόλμη, αναλαμβάνει τις δικές της ηθικές υποχρεώσεις και συμπαρίσταται στην Ελλάδα στη διαχείριση αυτού του δύσκολου προβλήματος. Ευχαριστώ και πάλι Aleksandar για την γενναιοδωρία σου, την ψυχική σου γενναιοδωρία, στην ανάληψη αυτής της πρωτοβουλίας.
Μιλήσαμε, βέβαια, και για την ευρωπαϊκή πορεία της Σερβίας. Θα επαναλάβω ακόμα μια φορά πως η Ελλάδα την υποστηρίζει σταθερά. Ήταν, εξάλλου, επί ελληνικής προεδρίας, το 2014, όταν ξεκίνησαν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις.
Η θέση μας παραμένει σταθερή: Η Σερβία ανήκει στην Ευρώπη, η πορεία αυτή πρέπει να ολοκληρωθεί και βέβαια ενισχύεται αυτή η πεποίθησή μας από την πρόθεσή μας να σας υποστηρίξουμε σε κάθε βήμα αυτής της διαδικασίας, παρέχοντας όχι μόνο πολιτική στήριξη, αλλά και κάθε συνδρομή σε επίπεδο τεχνογνωσίας.
Ο κ. Πρόεδρος είχε την ευκαιρία να με ενημερώσει και για την πορεία του Διαλόγου Βελιγραδίου – Πρίστινας, υπέρ του οποίου τάσσεται η Αθήνα. Επαναλαμβάνω για άλλη μία φορά ότι η θέση μας απέναντι στο Κόσοβο δεν αλλάζει, παραμένει σταθερή.
Και θα ήθελα να προσθέσω βέβαια, ότι η άρση της επιβολής δασμών στα Σερβικά προϊόντα είναι -κατά την άποψή μας- ένα απαραίτητο βήμα για την εμπέδωση σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο μερών.
Συμφωνήσαμε στην ανάγκη να κρατηθεί ανοιχτός ο ευρωπαϊκός δρόμος και των υπόλοιπων χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. Ενώ, από την πλευρά μου, είχα την ευκαιρία να αναπτύξω και να παρουσιάσω στον κ. Πρόεδρο τις ελληνικές πρωτοβουλίες ενόψει των νέων εξελίξεων.
Παράλληλα, ανταλλάξαμε απόψεις και για περιφερειακά θέματα, που ενδιαφέρουν την Ελλάδα και τη Σερβία. Συμφωνήσαμε ρητά στο αυτονόητο, πως μόνο το Διεθνές Δίκαιο είναι αυτό το οποίο εγγυάται τελικά την ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ των λαών. Ειδικά, δε, σε περιοχές που έχουν ένα βεβαρημένο ιστορικό παρελθόν, όπως η νοτιοανατολική Ευρώπη.
Εδώ είχα την ευκαιρία να επαναλάβω κάποια αυτονόητα πράγματα για τη συμπεριφορά των εξ ανατολής γειτόνων μας: Η ψύχραιμη και σταθερή αντιμετώπιση της επίμονης παραβατικότητας δεν πρέπει να παρερμηνεύεται. Γιατί αποτελεί προϊόν εθνικής αυτοπεποίθησης, που απορρέει πρώτον από το ότι η παρανομία δεν γεννά δίκαιο.
Δεύτερον, από το ότι διαθέτουμε τα μέσα και τη βούληση να υπερασπιστούμε την εθνική μας κυριαρχία και τα δικαιώματά μας, όποτε αυτό απαιτηθεί.
Και τρίτον, από το γεγονός ότι το σύνολο της διεθνούς κοινότητας τάσσεται με το μέρος της Ελλάδας στο ζήτημα του άκυρου μνημονίου συνεργασίας Τουρκίας – Λιβύης.
Μην ξεχνάμε την καταδίκη του από Ευρωπαϊκή Ένωση, Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσία, Αίγυπτο και Ισραήλ. Η χώρα μας έχει πολλούς και ισχυρούς συμμάχους παντού στον κόσμο.
Επαναλαμβάνω, πάντως, ότι δεν θα κουραστούμε να τονίζουμε την ανάγκη σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου που είναι, άλλωστε, προϋπόθεση για κάθε σχέση καλής γειτονίας. Γι’ αυτό και, σταθερά, είμαστε υπέρ κάθε καλόπιστου διαλόγου.
Κλείνω με το συμπέρασμα ότι ήταν ακόμα μία πολύ εγκάρδια και γόνιμη συζήτηση. Θέλω να ευχαριστήσω για άλλη μια φορά τον Πρόεδρο της Σερβίας για την παρουσία του σήμερα στην Αθήνα.
Κι αυτό παρά το μοναδικό θέμα στο οποίο υπήρξε απόλυτη διάσταση εκτιμήσεων μεταξύ μας. Πρόκειται για τον αποψινό ποδοσφαιρικό αγώνα, όπου οι προτιμήσεις μας είναι φυσικά διαφορετικές. Σε κάθε περίπτωση πάντως νικητής θα αναδειχθεί μία ερυθρόλευκη ομάδα! Καλώς ήρθατε και πάλι κ. Πρόεδρε στην Αθήνα!»
Στο πλαίσιο της συνάντησης ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πρόεδρος της Σερβίας Aleksandar Vučić υπέγραψαν την Κοινή Διακήρυξη για τη Σύσταση Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης μεταξύ Ελλάδας και Σερβίας.
Υπογράφηκε επίσης, από τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια και τον Υπουργό Παιδείας της Σερβίας Mladen Šarčević, Πρόγραμμα Συνεργασίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Σερβίας στους τομείς της Εκπαίδευσης, της Επιστήμης και της Τεχνολογικής Ανάπτυξης για την περίοδο 2020 – 2022.
Νωρίτερα, ανοίγοντας τις εργασίες του 3ου Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Σερβίας, ο Πρωθυπουργός ανέφερε:
«Αγαπητέ κ. Πρόεδρε, φίλε Aleksandar, καλωσόρισες για ακόμα μία φορά στην Ελλάδα. Είναι μεγάλη η χαρά μου που σε ξαναβλέπω μετά την πρόσφατη συνάντησή μας στη Νέα Υόρκη, τον Σεπτέμβριο.
Αυτή τη φορά έχω τη χαρά να σε υποδέχομαι στην Αθήνα, στα πλαίσια του 3ου Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας και Σερβίας. Περιττεύει να επαναλάβω πόσο στενοί είναι οι δεσμοί μεταξύ των δύο χωρών μας. Έχουν σταθερές βάσεις, σταθερά θεμέλια, στους ιστορικούς, θρησκευτικούς, πολιτιστικούς μας δεσμούς. Εχουμε και το κοινό μας όραμα για μία Ευρώπη ασφάλειας, ειρήνης, ευημερίας για τις χώρες μας και για τις χώρες της ευρύτερης περιοχής.
Νομίζω ότι τοποθετήθηκες πάρα πολύ καλά στη συνέντευξη την οποία έδωσες σε καθημερινή εφημερίδα της Αθήνας, όταν είπες ότι “πρέπει να φυλάμε ο ένας την πλάτη του άλλου”. Θέλω να γνωρίζεις ότι για εμάς η συνεργασία με τη Σερβία είναι μία συνεργασία η οποία έχει στρατηγικό βάθος, εκτός από τις πλούσιες ιστορικές αναφορές, είναι μία σχέση στην οποία επενδύουμε ιδιαίτερα. Θα έχουμε την ευκαιρία στη συνέχεια να συζητήσουμε όλο το φάσμα των διμερών μας σχέσεων, δίνοντας έμφαση σε θέματα οικονομίας και εξωτερικής πολιτικής. Αλλά θέλω να γνωρίζεις, ότι όπως έχω πει πολλές φορές, η Ελλάδα θα είναι σταθερός σύμμαχος και υποστηρικτής της Σερβίας στον δύσκολο δρόμο τον οποίο έχετε επιλέξει να ακολουθήσετε για να γίνει η Σερβία πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θέλω και πάλι να σε ευχαριστήσω για την παρουσία σου και είμαι σίγουρος ότι και αυτή η συνάντησή μας θα βάλει ένα ακόμη σημαντικό θεμέλιο στην ήδη εξαιρετική σχέση μεταξύ των δύο χωρών μας».
Στις διευρυμένες συναντήσεις που έγιναν κατά το 3ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας και Σερβίας έλαβαν μέρος, από ελληνικής πλευράς: Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, η Υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, ο Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη αρμόδιος για τη Μεταναστευτική Πολιτική Γιώργος Κουμουτσάκος, ο Υφυπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Φραγκογιάννης, ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Δημήτρης Οικονόμου, ο Υφυπουργός Υποδομων και Μεταφορών Γιάννης Κεφαλογιάννης, ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κωνσταντίνος Σκρέκας, η Διευθύντρια του Διπλωματικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, Πρέσβης Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και υπηρεσιακοί παράγοντες.
Από σερβικής πλευράς έλαβαν μέρος: Ο Πρόεδρος Aleksandar Vučić, ο Πρώτος Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών Ivica Dačić, ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εσωτερικών Nebojša Stefanović, ο Υπουργός Εξορύξεων και Ενέργειας Aleksandar Antić, ο Υπουργός Άμυνας Aleksandar Vulin, ο Υπουργός Παιδείας, Επιστημών και Τεχνολογικής Προόδου Mladen Šarčević και υπηρεσιακοί παράγοντες.
