ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ξεκινάμε με το εμπόριο, θα πάμε μετά στις αγορές. Ξέρω ότι έχετε πολλά να πείτε γι’ αυτό. Είστε εξίσου πραγματιστής με τον Ολλανδό Πρωθυπουργό για τις διαβουλεύσεις με τις ΗΠΑ και την κατάληξη σε κάποιου είδους εμπορική εκεχειρία;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Ναι, όντως, και χάρηκα που άκουσα τα σχόλια του Αμερικανού προέδρου εδώ στο Νταβός, που είπε ότι επιθυμεί μια γρήγορη διαπραγμάτευση με την Ευρώπη για να ολοκληρωθεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα η εμπορική συμφωνία.
Ακούω τον Πρόεδρο της Επιτροπής ο οποίος, να ενημερώσουμε το αμερικανικό κοινό, διαπραγματεύεται εξ ονόματος όλων των ευρωπαϊκών χωρών, είπε ότι μπορούμε να έχουμε συμφωνία μέσα σε λίγες εβδομάδες – δεν ξέρω αν θα είναι εβδομάδες ή μήνες αλλά πιστεύω ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για μια αμοιβαίως επωφελή συμφωνία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ας συγκρίνουμε τις διαφορές: την Τρίτη τα σχόλια από την αμερικανική κυβέρνηση ήταν πιο ήπια, ενώ την Τετάρτη πολύ πιο σκληρά.
Όχι μόνο σχόλια από τον Πρόεδρο, που ουσιαστικά είπε ότι οι ΗΠΑ είναι κατά κάποιο τρόπο χειρότερες στο εμπόριο από ό,τι η Κίνα, αλλά και από τον υπουργό οικονομικών, Steven Mnuchin, που βασικά είπε ότι αν εσείς επιτίθεστε αυθαίρετα σε ψηφιακές εταιρείες, εμείς θα επιτεθούμε αντιστοίχως σε αυτοκινητοβιομηχανίες.
Θα ήθελα την άποψή σας. Πιστεύετε ότι κάποιοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δείχνουν σαν να μην καταλαβαίνουν τι τους επιφυλάσσει το μέλλον σε λίγους μήνες;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Γνωρίζω πολύ καλά ότι αυτή δεν θα είναι εύκολη διαπραγμάτευση όμως συνεχίζω να πιστεύω ακράδαντα ότι είναι συμφέρον και των δύο πλευρών να φτάσουν σε συμφωνία όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
Και πιστεύω ότι καθώς μπαίνουμε στην χρονιά των αμερικανικών εκλογών, και καθώς το εμπόριο βρίσκεται στον πυρήνα των συζητήσεων για την παγκόσμια ανάπτυξη, πιστεύω ότι βλέπουμε τον κόσμο υπό σχετικά παρόμοια οπτική γωνία και ότι η συμφωνία είναι εφικτή.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όμως, αυτό είναι σημαντικό. Έχουν κοπεί δεσμοί με την Κίνα, όμως η Κίνα είναι μακριά, και ουσιαστικά στην άλλη πλευρά του κόσμου.
Υπάρχουν εδώ πολλές σχέσεις. Για παράδειγμα, o Matthew Prince της CloudFlare, που κατέφθασε στο Νταβός με το καινούργιο του πιάνο-μπαρ, παντρεύτηκε στη Μύκονο… έχουμε έναν γάμο επιτήρησης…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Προωθείς ένα πιάνο-μπαρ;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όχι, προωθώ… απλώς τον τουρισμό.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Προωθείτε τους γάμους στη Μύκονο, και όχι απλά τη Μύκονο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όχι, προωθώ τον τουρισμό μεταξύ όλων αυτών των χωρών που είναι πολύ πιο κοντά η μία με την άλλη από ό,τι η Κίνα.
Τους τελευταίους 18 μήνες ζήσαμε κι έναν γάμο επιτήρησης στην Ελλάδα και καταφέραμε όλοι μας να επιβιώσουμε. Μήπως, κ. Πρωθυπουργέ, διακινδυνεύουμε να σπάσουμε αυτούς τους πολιτισμικούς και κοινωνικούς δεσμούς ξεκινώντας εμπορικό πόλεμο;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Να γιατί πάντα με απασχολούσε πολύ αυτό το ζήτημα και παραμένω συγκρατημένα αισιόδοξος.
Σπούδασα στις ΗΠΑ, γνωρίζω τις ΗΠΑ πολύ καλά και γνωρίζω πολύ καλά ότι μας συνδέουν περισσότερα από το κοινό οικονομικό όφελος. Μας συνδέουν κοινές θεμελιώδεις αξίες, η δημοκρατία.
Κοιτάξτε, η Ελλάδα θα γιορτάσει τα 200 χρόνια από τον πόλεμο της ανεξαρτησίας της το 1821. Ένας πόλεμος που πηγή έμπνευσής του ήταν οι Θεμελιωτές Πατέρες των ΗΠΑ.
Οπότε ας δούμε την ευρύτερη εικόνα και ας κατανοήσουμε ότι αυτά που μας ενώνουν είναι περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν. Και αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να κάνουμε ένα βήμα πίσω από τη μαξιμαλιστική μας προσέγγιση, τότε να το κάνουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πιστεύετε ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ είναι στο ίδιο μήκος κύματος; Μήπως ξεκινώντας τις συζητήσεις αυτές γίνεται πολύ συγκρουσιακός;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Όταν τον είδα στον Λευκό Οίκο, τον παρότρυνα να βρει κοινό τόπο για συμφωνία με την Ευρώπη.
Και πάλι, άκουσα τα σχόλιά του εδώ στο Νταβός και πιστεύω ότι η γενική αίσθηση είναι ότι είμαστε σε καλό δρόμο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ας μιλήσουμε για την πολιτική αίσθηση που επικρατεί στην Ευρώπη.
Ζω στη Νέα Υόρκη δίπλα στον Τομ, παλιά ζούσαμε και στην ίδια πολυκατοικία, αλλά όχι πια…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τώρα δεν μιλιόμαστε πια…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα το ξεπεράσουμε όμως γρήγορα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεν έχει γάμο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το ελπίζω!
Βλέπουμε τώρα ότι η αίσθηση στην Ευρώπη είναι ότι είναι γεμάτη σοσιαλιστές. Ότι είναι γεμάτη αριστερούς πολιτικούς.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Αυτό δεν είναι αλήθεια.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και θα φτάσουμε σε αυτό σε λίγο.
Είναι γεμάτη αριστερούς πολιτικούς που δεν θέλουν την επιχειρηματικότητα, που τους ενδιαφέρουν οι δασμοί εισόδου και να σταματήσουν το μπλοκάρισμα.
Ποιο είναι το μέλλον των κεντροδεξιών πολιτικών στην Ευρώπη;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Θέλουμε μια κεντροδεξιά ατζέντα. Φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις, μείωση των φόρων, απελευθέρωση της οικονομίας και συμπεριληπτική οικονομία. Κερδίσαμε με ποσοστό 40%, έχουμε απόλυτη πλειοψηφία, νικήσαμε τους λαϊκιστές της αριστεράς και της δεξιάς.
Και πιστεύω ότι αυτό στέλνει ένα πολύ θετικό μήνυμα ότι τα παραδοσιακά κόμματα της κεντροδεξιάς στην Ευρώπη, εφόσον έχουν το σωστό πρόγραμμα, μπορούν να κερδίσουν εκλογές, μπορούν να κερδίσουν τους λαϊκιστές και σίγουρα μπορούν να νικήσουν την ρητορική της αριστεράς που στην Ελλάδα οδήγησε ουσιαστικά σε δεύτερη κρίση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε πολλές συζητήσεις που είχα με Έλληνες ηγέτες στο παρελθόν, προ κρίσης, υπήρχε η πεποίθηση ότι αν η Ελλάδα τα καταφέρει, τα λεφτά θα επιστρέψουν από τους Έλληνες του εξωτερικού.
Αυτό συμβαίνει; Βλέπετε τώρα ανανέωση της εμπιστοσύνης; Επιστρέφουν όντως χρήματα στην Ελλάδα;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Επιστρέφουν όντως. Επιστρέφουν από Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό, επιστρέφουν από Έλληνες που αποφάσισαν να επενδύσουν στην Ελλάδα, αλλά επίσης επιστρέφουν από ξένους επενδυτές που για πρώτη φορά βλέπουν την Ελλάδα και λένε: «χμ, εδώ υπάρχει βάσιμη επενδυτική ευκαιρία».
Και όπως ξέρετε, οι αγορές υπήρξαν πολύ καλές με την Ελλάδα, από τότε που εκλεγήκαμε, δείτε την απόδοση των ομολόγων μας…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Με συγχωρείτε, δεν ήταν “πολύ καλές”, έγινε ένα θαύμα, ο Matthew Winkler το κατέγραψε. Δεν είναι θαύμα;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πιστεύω 1,35% αυτή την στιγμή που μιλάμε…
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Νομίζω πιο χαμηλά κι από αυτό, πιο χαμηλά από της Ιταλίας για πολλές μέρες, αλλά είναι λογικό, έχουμε σταθερή κυβέρνηση, δεν θα έχουμε εκλογές για άλλα 3,5 χρόνια, έχουμε την απόλυτη πλειοψηφία, κάναμε μεταρρυθμίσεις, άρα γιατί να μη συμβεί;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το γρήγορο χρήμα επιστρέφει. Και άκουσα μια σύντομη συζήτηση -και είμαι βέβαιος δεν θα σας ενοχλήσει να την μεταφέρω- επενδυτές σας λένε ότι είστε θρύλος της κοινότητας των hedge fund.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Πολύ ευγενικό εκ μέρους τους.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η αγορά με την καλύτερη επίδοση στον κόσμο, νομίζω, πέρυσι. Απίστευτος όγκος χρημάτων…
Ξέρετε όμως το επίπεδο εμπιστοσύνης για επένδυση σε μια αγορά είναι χαμηλότερο από το να βάζει κανείς χρήματα στη γη και να χτίζει ένα εργοστάσιο και να αρχίσει να επενδύει στη χώρα.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Για αυτό το λόγο εστιάζουμε τόσο πολύ στην απελευθέρωση της αγοράς και στην αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας και των προβλημάτων αδειοδότησης.
Αν δείτε για παράδειγμα τι συμβαίνει στην αγορά ακινήτων, οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν κατά 11% το 2019 και αναμένω την ίδια τάση το 2020. Δείτε μεγάλες εμβληματικές επενδύσεις όπως το αεροδρόμιο του Ελληνικού που έχουν ξεμπλοκάρει.
Όποτε, αυτό που βρίσκω ενδιαφέρον είναι ότι πραγματικές εταιρείες επενδύουν πραγματικό χρήμα στη γη, κάποιες μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες των ΗΠΑ ενδιαφέρονται για την Ελλάδα, έχουμε την Pfizer που δημιουργεί ένα κέντρο υψηλής τεχνολογίας στην Ελλάδα, για να επωφεληθεί από τα απίστευτα μυαλά που έχουμε στη χώρα μας.
Όποτε δεν είναι μόνο ο τουρισμός, δεν είναι μόνο ο ήλιος ή οι παραλίες, είναι επίσης μια χώρα που βγαίνει από την κρίση με βήμα ταχύ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχετε μεγάλους στόχους: Ένας από αυτούς είναι τα 100 δισ. ευρώ σε άμεσες επενδύσεις.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Αυτός είναι ο ανώτατος στόχος. Αλλά είναι…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ας θέσουμε ένα χρονοδιάγραμμα. Πόσο σύντομα νομίζετε ότι μπορείτε να φέρετε τόσες επενδύσεις στη χώρα;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Αυτό το ποσό το χρειαζόμαστε μέσα σε 7-8 χρόνια, αλλά έχουμε ακόμη ένα μεγάλο κεφαλαιακό χάσμα που χρειάζεται να κλείσουμε και είναι το κύριο μέλημά μου, πώς να φέρουμε άμεσες ξένες επενδύσεις στη χώρα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Συμβαίνει ήδη, θα συνεχιστεί κατά το 2020 και είμαι αρκετά αισιόδοξος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρωθυπουργέ, στον χρόνο που μας απέμεινε, η οικογένειά σας είναι μία ιστορική οικογένεια στην Ελλάδα ήδη από τον 20ο αιώνα. Είδατε πολλούς Τούρκους στα ανατολικά. Εξηγήστε μας πώς βλέπετε τον Ερντογάν, που δεν είναι ο ίδιος με τον Ερντογάν του 2002. Πώς βλέπετε την Τουρκία στα ανατολικά;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Κοιτάξτε, οι σχέσεις με την Τουρκία έχουν υπάρξει δύσκολες. Είπαμε με ειλικρίνεια ότι θέλουμε μια καλή και εποικοδομητική σχέση με την Τουρκία, όμως συνολικά η συμπεριφορά της Τουρκίας έχει υπάρξει πολύ επιθετική. Υπέγραψαν συμφωνία με τη Λιβύη που είναι απολύτως απαράδεκτη για την Ελλάδα, σχετικά με την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Η συμφωνία αυτή είναι παράνομη, όπως είπε η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως είπαν και οι ΗΠΑ.
Άρα, υπάρχει μία σταθερά προκλητική στάση που νομίζω οδηγεί την Τουρκία σε αδιέξοδο. Θέλουμε να συζητήσουμε με την Τουρκία για ζητήματα όπως το μεταναστευτικό, που είναι μεγάλη πρόκληση για εμάς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πώς θα το κάνετε αυτό; Όταν έχουν τόσους πρόσφυγες και πάντα υπάρχει αυτή η απειλή, ότι απλώς θα ανοίξουν τις πύλες και θα τους αφήσουν όλους να συρρεύσουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Πρώτα από όλα, δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε απελπισμένους ανθρώπους ως γεωπολιτικά εργαλεία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτό κάνει η Τουρκία;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Αυτό έχουν υπονοήσει, δεν λέω ότι το κάνουν. Αλλά λέω ταυτοχρόνως ότι έχουμε μία συμφωνία, ως Ευρωπαϊκή Ένωση, με την Τουρκία, η οποία μπορεί να λειτουργήσει καλά, έχει λειτουργήσει καλά στο παρελθόν. Πρέπει να κρατήσουμε την συμφωνία, να την επικαιροποιήσουμε και να πρέπει να αποσυνδέσουμε το μεταναστευτικό από τα υπόλοιπα ζητήματα που έχουμε και νομίζω ότι αυτό είναι εφικτό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρωθυπουργέ, σας ευχαριστούμε πάρα πολύ.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Σας ευχαριστώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σκέφτομαι πώς έρθω στην Αθήνα τον Φεβρουάριο ή και λίγο πιο μετά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Όχι, όχι, ας πάμε πιο μετά.
(Διάλογος)
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Κάνετε λάθος, διότι θέλουμε να παρατείνουμε τη σεζόν. O χειμώνας είναι υπέροχη εποχή να έρθετε στην Αθήνα, ή την άνοιξη ή το Φθινόπωρο. Δεν χρειάζεται να έρθετε όλοι τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο. Γιατί έχει πάρα πολύ κόσμο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μιλάτε σαν τον δήμαρχο της Βενετίας!
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Ναι, μην έρθετε όλοι μαζί σας παρακαλώ. Ευχαριστώ πολύ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Μητσοτάκη, σας ευχαριστούμε πάρα πολύ.
