Ο διαγωνισμός για τον νέο Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης θα προκηρυχθεί το 2021 ενώ σε βάθος έξι έως εννέα μηνών από σήμερα θα κατατεθούν οι τελευταίες μελέτες που εκκρεμούν από τα Υπουργεία Υποδομών και Μεταφορών και Περιβάλλοντος, δήλωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη συνάντησή του με αξιωματούχους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στα Χανιά, όπου ολοκλήρωσε το βράδυ του Σαββάτου την περιοδεία του στην Κρήτη.
«Η Κρήτη θα αποκτήσει επιτέλους τις υποδομές που της αξίζουν» υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Οι δεσμεύσεις που ανέλαβα απέναντι στην Κρήτη για την ολοκλήρωση των μεγάλων έργων υποδομής ισχύουν στο ακέραιο. Όλοι οι συναρμόδιοι Υπουργοί γνωρίζουν πολύ καλά ότι τα χρονοδιαγράμματα που έχουμε θέσει είναι πολύ αυστηρά», τόνισε ο Πρωθυπουργός και πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε επαφές με την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη διασφάλιση χρηματοδότησης.
Μεταξύ άλλων, είπε, έχει τεθεί στο τραπέζι η χρήση κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που επιστρέφονται στη χώρα μας από το Ευρωσύστημα (SMPs και ANFAs).
«Ο δρόμος, λοιπόν, αυτός μπορεί να προκηρυχθεί και θα προκηρυχθεί εντός το 2021. Από εκεί και πέρα ο ορίζοντας υλοποίησής του εξαρτάται από τις τελικές τεχνικές προδιαγραφές. Θεωρώ, όμως, ότι άπαξ και το έργο προκηρυχθεί θα μπει πια και αυτό στις ράγες και θα υλοποιηθεί εντός των χρονοδιαγραμμάτων τα οποία θα έχουμε ορίσει», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Θέλω να σας πω -με το χέρι στην καρδιά- ότι το έργο το βρήκαμε εξαιρετικά ανώριμο μελετικά, με αποτέλεσμα πολλές από τις προσδοκίες οι οποίες είχαν καλλιεργηθεί να ήταν στον αέρα», συμπλήρωσε ο Πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι η νυν κυβέρνηση έχει επιλέξει να μιλήσει τη «γλώσσα της αλήθειας» και να εργαστεί με ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα.
Διευκρίνισε ότι βάσει του σχεδίου της σημερινής κυβέρνησης έγινε αναθεώρηση του τεχνικού σκέλους ώστε στον όλο σχεδιασμό να περιλαμβάνεται η επιμήκυνση του οδικού άξονα με το τμήμα Χανιά – Κίσσαμος, ενώ ήδη έχει εξασφαλιστεί η σύνδεση του νέου δρόμου με το αεροδρόμιο στο Καστέλι.
Επί τάπητος τέθηκαν κι άλλα ζητήματα, όπως η κινητικότητα στο Δημόσιο και η έλλειψη σύγχρονου ραντάρ στο αεροδρόμιο Χανίων.
Ο Πρωθυπουργός διαβεβαίωσε ότι το Υπουργείο Εσωτερικών ετοιμάζει παρεμβάσεις ώστε να αποτραπεί η αποψίλωση μικρών Δήμων από πολύτιμο προσωπικό. Εξετάζονται επίσης επικουρικές λύσεις, όπως η δημιουργία κεντρικής δεξαμενής μηχανικών που θα αναλαμβάνουν τον σχεδιασμό δημοτικών έργων ώστε να απαλλαγεί από την ανάγκη σχετικών προσλήψεων η τοπική αυτοδιοίκηση.
Στη συνέχεια ο Πρωθυπουργός επισκέφθηκε το Δημαρχείο Χανίων, όπου συναντήθηκε με τον Δήμαρχο και άλλους αξιωματούχους, με αντικείμενο τις ανάγκες της περιοχής.
Ολόκληρη η τοποθέτηση του Πρωθυπουργού
Κύριε Περιφερειάρχη, κύριε Αντιπεριφερειάρχη, κύριοι Υπουργοί, κύριοι συνάδελφοι βουλευτές, κύριοι Δήμαρχοι,
Χαίρομαι ιδιαίτερα που επισκέπτομαι για πρώτη φορά με την ιδιότητα του Πρωθυπουργού την Αντιπεριφεριφέρεια Χανίων, για να συζητήσουμε για τα κρίσιμα αναπτυξιακά διακυβεύματα της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων αλλά και της Κρήτης συνολικά. Είχα την ευκαιρία σήμερα το πρωί να παραβρεθώ και να θεμελιώσω μαζί με τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών κ. Καραμανλή το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι.
Το αεροδρόμιο, που θα ολοκληρωθεί το 2025, θα σημάνει ουσιαστικά τη δυνατότητα της Κρήτης να υποδέχεται για τις επόμενες δεκαετίες έναν αυξημένο αριθμό επισκεπτών, πράγμα που ήταν πια αδύνατο, καθώς το υφιστάμενο αεροδρόμιο στο Ηράκλειο είχε φτάσει στα όριά του.
Προεκλογικά, είχαμε μιλήσει και είχα δεσμευτεί για την ανάγκη να ολοκληρωθούν, επί δικής μας διακυβέρνησης, τα δύο σημαντικά και κρίσιμα έργα υποδομών που έλειπαν από το νησί μας. Το ένα θεμελιώθηκε σήμερα, το αεροδρόμιο, το οποίο θεωρώ έργο απολύτως δρομολογημένο. Δεν εκτιμώ ότι θα έχουμε καθυστερήσεις. Έχει διαρθρωθεί ως συμπραξη του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, με εξαιρετικά αξιόπιστους εταίρους από την πλευρά του ιδιωτικού τομέα: Μία κορυφαία ελληνική κατασκευαστική εταιρεία αλλά και μία πάρα πολύ σημαντική εταιρεία από την Ινδία, που χειρίζεται αεροδρόμια με πάνω από 100 εκατομμύρια ταξιδιώτες. Κατά συνέπεια, εκτιμώ ότι το έργο αυτό θα είναι έτοιμο το 2025, έχει μπει πια για τα καλά στις ράγες.
Είμαστε όμως εδώ για να συζητήσουμε ίσως τη μεγαλύτερη αναπτυξιακή εκκρεμότητα που αφορά την Κρήτη, κι αυτή δεν είναι άλλη από τον Βόρειο Οδικό Άξονα. Ένα έργο -ένα μη έργο μάλλον, γιατί ουσιαστικά δεν έχει γίνει τίποτα τις τελευταίες δεκαετίες- εξαιρετικά πονομένο. Αρκετά συχνά είχε τύχει αντικείμενο συστηματικης παραπληροφόρησης, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται εντυπώσεις που δυστυχώς διαψεύδονταν στην πορεία των πραγματων.
Είμαστε εδώ για να σας μιλήσουμε -όπως το κάναμε και προεκλογικά- τη γλώσσα της αλήθειας για το ζήτημα αυτό.
Πρώτον, αποτελούσε και αποτελεί δέσμευσή μου ότι ο Βόρειος Οδικός Άξονας θα γίνει στην ολότητά του. Αντιμετωπίστηκε το ζήτημα από πού θα ξεκινάει ο ΒΟΑΚ στην πρώτη του φάση, ναι ο ΒΟΑΚ θα ξεκινάει από την Κίσσαμο. Δεν θα ξεκινάει από τα Χανιά και το λέω αυτό διότι το κομμάτι Κίσσαμος – Χανιά είναι ένα κομμάτι που μπορεί μελετικά ακόμα να μην είναι ώριμο, είναι όμως κατασκευαστικά αρκετά απλό να γίνει. Άρα δεν έχει αυξημένα κόστη και είναι βέβαια ένα κομμάτι που έχει τέτοιο κυκλοφοριακό φόρτο που να δικαιολογεί την ένταξή του στο κύριο σκέλος του έργου αυτού.
Το έργο θα γίνει, αλλά για να γίνει θα πρέπει το Υπουργείο -όπως έχει δεσμευτεί- να ολοκληρώσει το κομμάτι των δικών του μελετών εντός του επόμενου εξαμήνου. Αποτελεί δέσμευση του Υπουργείου ότι αυτό θα γίνει. Ήδη έχει γίνει μια εξαιρετικά σημαντική δουλειά αυτούς τους επτά μήνες για να ωριμάσουν οι σχετικές μελέτες από τον Υπουργό και από τον Γενικό Γραμματέα.
Θέλω να σας πω -με το χέρι στην καρδιά- ότι το έργο το βρήκαμε εξαιρετικά ανώριμο μελετικά, με αποτέλεσμα πολλές από τις προσδοκίες οι οποίες είχαν καλλιεργηθεί να ήταν στον αέρα. Κατά συνέπεια το χρονοδιάγραμμα είναι η ωρίμανση των μελετών που αφορούν το Υπουργείο Υποδομών. Στη συνέχεια το έργο θα περάσει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Εκτιμώ ότι εντός έξι με εννέα μηνών θα έχουμε τις απαραίτητες περιβαλλοντικές έρευνες από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, ώστε το έργο να μπορεί πια να προκηρυχθεί εντός του 2021. Αυτό είναι το ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα και αυτό το χρονοδιάγραμμα θα το υλοποιήσουμε και αυτό αποτελεί δέσμευση.
Στο ενδιάμεσο, θα έχουμε τη δυνατότητα να εξετάσουμε και να λύσουμε το ζήτημα της χρηματοδότησης του έργου. Γιατί όπως είπε ο Υπουργός ένα έργο το οποίο θα γίνει με σύμβαση παραχώρησης απαιτεί και μία ενίσχυση από τον κρατικό προϋπολογισμό σε ετήσια βάση, η οποία δεν είναι αμελητέα. Κατά συνέπεια αυτοί οι πόροι πρέπει να βρεθούν. Υπάρχουν διάφορες σκέψεις από πού μπορούν να βρεθούν αυτοί οι πόροι. Κάνουμε ήδη μια συζήτηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά το πόσο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε πόρους από τα SMPs και ANFAs τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας, για να χρηματοδοτήσουμε τουλάχιστον το πρώτο σκέλος του έργου.
Υπάρχουν και διάφορες σκέψεις τις οποίες εξετάζουμε με το Υπουργείο, κατά πόσο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε πόρους από επεκτάσεις άλλων συμβάσεων παραχώρησης, έτσι ώστε να τις τροφοδοτήσουμε και να τις κατευθύνουμε προς την Κρήτη, για να μπορέσουμε να συμπληρώσουμε την χρηματοδότηση του έργου.
Το έργο αυτό -θέλω να είμαι τελείως ξεκάθαρος- θα έχει και θα γίνει με διόδια. Διόδια, όμως, λογικά και με προβλέψεις οι οποίες θα δίνουν διευκολύνσεις στους μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι θα είναι υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν τον δρόμο εκεί που δεν θα υπάρχουν άλλες επιλογές.
Ο δρόμος, λοιπόν, αυτός μπορεί να προκηρυχθεί και θα προκηρυχθεί εντός το 2021. Από εκεί και πέρα ο ορίζοντας υλοποίησής του εξαρτάται από τις τελικές τεχνικές προδιαγραφές. Θεωρώ, όμως, ότι άπαξ και το έργο προκηρυχθεί θα μπει πια και αυτό στις ράγες και θα υλοποιηθεί εντός των χρονοδιαγραμμάτων τα οποία θα έχουμε ορίσει.
Εν τω μεταξύ, όμως, είναι εξαιρετικά σημαντικό να επισημάνουμε ότι στον υφιστάμενο δρόμο γίνονται ήδη πολύ σημαντικά έργα έτσι ώστε να κρατηθεί στην καλύτερη δυνατή κατάσταση.
Έχω, εδώ, έναν χάρτη από τον Γενικό Γραμματέα Υποδομών, ο οποίος προσδιορίζει με σαφήνεια τις επεμβάσεις οδικής ασφάλειας και αποκατάστασης που γίνονται σήμερα στον ΒΟΑΚ και θα γίνουν για τα επόμενα χρόνια. Θα μπουν περίπου 70 με 80 εκατομμύρια στον υφιστάμενο δρόμο. Γιατί έχουμε μια υποχρέωση μέχρι να κατασκευαστεί ο νέος ΒΟΑΚ να κρατήσουμε τον υφιστάμενο δρόμο σε τουλάχιστον ικανοποιητική κατάσταση, ώστε να αντιμετωπίσουμε το μεγάλο ζήτημα της οδικής ασφάλειας το οποίο ταλανίζει όλους μας, να μην χάνονται τζάμπα ζωές στο Βόρειο Οδικό Άξονα, όπως δυστυχώς γίνεται κάθε χρόνο.
Βέβαια, πρέπει να σας πω ότι η οδική ασφάλεια δεν είναι μόνο θέμα της ποιότητας του δρόμου, αφορά συνολικά την οδική συμπεριφορά. Το Υπουργείο εκπονεί ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο σχετικά με την οδική ασφάλεια συνολικά. Το είχαμε δουλέψει και με τον Λευτέρη Αυγενάκη, όταν ήμασταν στην αντιπολίτευση. Ο στόχος μας είναι να μειώσουμε κατά 50% τους θανάτους από τροχαία ατυχήματα εντός της επόμενης δεκαετίας. Είναι κάτι το οποίο θα το πετύχουμε.
Ήδη, όπως γνωρίζετε έχει βελτιωθεί η αστυνόμευση στον Βόρειο Οδικό Άξονα. Είχα επικοινωνήσει προσωπικά με τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη και τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι έχουμε ήδη μείωση στον αριθμό των θανατηφόρων ατυχημάτων στον ΒΟΑΚ.
Αλλά, για άλλη μια φορά, κάνουμε έκκληση στους συντοπίτες μου: Η οδική ασφάλεια δεν εξαρτάται μόνο από την ποιότητα του δρόμου. Έχουμε αυτόν τον δρόμο, είναι προβληματικός, θα φτιάξουμε καινούργιο δρόμο, θα χρειαστούν χρόνια για να ολοκληρωθεί. Μέχρι τότε η μεγάλη ευθύνη βαραίνει πρωτίστως τους ίδιους τους οδηγούς οι οποίοι -ειδικά εδώ στην Κρήτη- θα πρέπει να αλλάξουν συνολικά την οδική συμπεριφορά τους.
Δεν αναφέρθηκα για το ζήτημα του ΒΟΑΚ, στο ζήτημα της σύνδεσής του με το αεροδρόμιο των Χανίων. Θα υπάρξει η σύνδεση αυτή. Μελετάται το έργο. Κατά πάσα πιθανότητα θα γίνει αυτό ως ανεξάρτητο δημόσιο έργο. Πάντως είναι βέβαιο ότι τελικά ο ΒΟΑΚ, στην τελική του μορφή, θα είναι συνδεδεμένος με έναν ασφαλή και σίγουρα πιο σύντομο δρόμο με το αεροδρόμιο των Χανίων. Όπως θα συνδέεται -αυτό προβλέπεται ήδη από τη σύμβαση παραχώρησης- και με το καινούργιο αεροδρόμιο το οποίο θα γίνει στο Καστέλι.
Άρα, θα έχουμε εξασφαλίσει ότι τα δύο βασικά μας αεροδρόμια θα συνδέονται με τον κύριο οδικό άξονα με δρόμους σύγχρονους και ασφαλείς.
Ως προς τα υπόλοιπα ζητήματα τα οποία θίξατε, γνωρίζω καλά, κύριε Περιφερειάρχα, την έκταση των ζημιών. Αναφέρθηκε ο Υπουργός στα πρώτα έργα τα οποία ήδη γίνονται. Γνωρίζω ότι υπάρχουν εκκρεμότητες ακόμα από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων για ζητήματα χρηματοδότησης έργων τα οποία ήδη τρέχουν. Θα μιλήσω με τον αρμόδιο Υπουργό, θα κάνουμε το καλύτερο δυνατό. Το μέλημά μας -όπως έχουμε δεσμευτεί και είχε δεσμευτεί, βέβαια, και η προηγούμενη κυβέρνηση- είναι να αποκαταστήσουμε ζημιές αλλά να δημιουργήσουμε και καινούργιες υποδομές, οι οποίες θα είναι πιο ποιοτικές και θα αντέχουν περισσότερο στο χρόνο.
Στα μεγάλα έργα υποδομών της Κρήτης δεν θέλω να αφήσω έξω από τη συζήτηση τις περιβαλλοντικές υποδομές. Υπάρχει ένα μεγάλο ζήτημα διαχείρισης των νερών της Κρήτης -το έχουμε συζητήσει- και ήδη έχουμε δημιουργήσει και μια επιτροπή στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, υπό τον Υφυπουργό κύριο Σκρέκα, θα εξετάσει συνολικά τις υποδομές στη χώρα, θα προτεραιοποιήσει σημαντικά έργα έτσι ώστε να έχουμε μια κεντρική πολιτική η οποία θα έρθει να κουμπώσει πάνω στα περιφερειακά σχέδια διαχείρισης των υδάτων, για να δούμε συνολικά το ζήτημα αυτό το οποίο -καθώς μπαίνουμε πια για τα καλά στην εποχή της κλιματικής αλλαγής- θα μας απασχολεί ολοένα και περισσότερο.
Αυτό αφορά και την ελιά. Έχω μιλήσει με τον Υπουργό, τον κ. Βορίδη, ο οποίος σε συνεννόηση με τους ειδικούς για την κλιματική αλλαγή τους οποίους έχουμε, με τον κύριο Συνολάκη, ο οποίος μας βοηθάει και στα ζητήματα της διάβρωσης των ακτών -άλλο πολύ σημαντικό ζήτημα για το νησί μας- να δούμε πια πώς μπορούμε και τι παρεμβάσεις μπορούμε να έχουμε και τι πρώτους πόρους μπορούμε να εξασφαλίσουμε για την αγροτοκαλλιέργεια και την προστασία της, σε μια εποχή όπου οι κλιματολογικές συνθήκες είναι τελείως διαφορετικές από αυτές που ήταν πριν από πέντε, δεκαπέντε, είκοσι, χρόνια.
Τέλος, για τα ζητήματα της στελέχωσης των Δήμων. Θα έχω την ευκαιρία να συναντήσω την Κεντρική Ένωση Δήμων τη Δευτέρα. Θα συζητήσουμε τα ζητήματα που αφορούν το ανθρώπινο δυναμικό. Πρέπει να σας πω ότι θα υπάρξουν παρεμβάσεις στην κινητικότητα. Σας το λέω εδώ, επρόκειτο να το πω τη Δευτέρα, σας το λέω τώρα όμως εδώ μιας και το θίξατε το θέμα. Δεν πρόκειται να επιτρέψω -ειδικά σε μικρούς Δήμους- να αποψιλωθούν, καθώς αυτή τη στιγμή η κινητικότητα δεν δίνει τη δυνατότητα στον φορέα προέλευσης στην ουσία να μπλοκάρει τη μετακίνηση προσωπικού. Το αποτέλεσμα το βλέπουμε, δυστυχώς αποψιλώνονται οι μικροί Δήμοι, οι ορεινοί Δήμοι, είναι κάτι το οποίο δεν μπορούμε και δεν θα το επιτρέψουμε.
Το Υπουργείο Εσωτερικών ήδη νομοθετεί παρεμβάσεις που θα μας επιτρέψουν να έχετε πρόσβαση σε μια δεξαμενή μηχανικών η οποία θα μας επιτρέπει με μεγαλύτερη ευελιξία να υποστηρίξουμε Δημους οι οποίοι πρέπει να τρέχουν μελέτες και έργα, χωρίς κατ’ ανάγκη να μπουν στη διαδικασία της πρόσληψης μόνιμου προσωπικού.
Και βέβαια, όπως είπε και ο Υπουργός, ο 4412 θα αναμορφωθεί, θα κωδικοποιηθεί. Δεν μπορεί να αλλάξει στον πυρήνα του, γιατί αποτελεί Ευρωπαϊκή Νομοθεσία. Όμως μπορούμε να κάνουμε πολλές παρεμβάσεις -έχουμε πια μια πάρα πολύ καλή εμπειρία από το πόσο δυσκίνητος τελικά αποδείχθηκε στην πράξη. Σας ανέφερε ο Υπουργός ποιες είναι οι παρεμβάσεις εκείνες που θα δώσουν τη δυνατότητα στους Δήμους σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα να, τρέξουν γρηγορότερα μελέτες αλλά και έργα.
Πιστεύω ότι αυτή θα είναι μια πάρα πολύ σημαντική παρέμβαση η οποία θα γίνει. Το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης αυτής της κωδικοποίησης του 4412, βάσει του προγραμματισμού του κυβερνητικού έργου, είναι να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Μάιο του 2020. Επομένως αναμένουμε τις προτάσεις του Υπουργείου αλλά και των συναρμοδίων Υπουργείων διότι -όπως γνωρίζετε- είναι ένα ζήτημα το οποίο δεν περιορίζεται μόνο στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Βλέπετε ότι -και να κλείσω με αυτό- η κυβέρνηση αντιμετωπίζει στρεβλώσεις και συχνά παραλογισμούς του παρελθόντος. Αλλά το κάνουμε με μεγάλη συστηματικότητα, με προγραμματισμό, με σχέδιο. Για αυτό είμαστε αισιόδοξοι ότι η πολιτική μας θα έχει ουσιαστικά αποτελέσματα και θα δείξει αποτελέσματα πάρα πολύ σύντομα.
Θα κλείσω λέγοντας ακόμα μια φορά πόσο χαίρομαι, κύριε Περιφερειάρχη, που βρίσκομαι στον τόπο μου, ως Πρωθυπουργός της Ελλάδας πια. Οι δεσμεύσεις που ανέλαβα απέναντι στην Κρήτη για την ολοκλήρωση των μεγάλων έργων υποδομής ισχύουν στο ακέραιο. Όλοι οι συναρμόδιοι Υπουργοί γνωρίζουν πολύ καλά ότι τα χρονοδιαγράμματα που έχουμε θέσει είναι πολύ αυστηρά.
Είμαστε γρήγοροι αλλά είμαστε ταυτόχρονα ρεαλιστές. Δεν πρόκειται να σας πούμε τίποτα που δεν ισχύει. Γι’ αυτό ήμασταν πάρα πολύ προσεκτικοί και προεκλογικά να μην δεσμευτούμε για πράγματα τα οποία γνωρίζουμε ότι την επόμενη ημέρα δεν θα μπορούμε να υλοποιήσουμε. Τα χρονοδιαγράμματα για τα οποία σας μιλήσαμε είναι ρεαλιστικά, θα τα τηρήσουμε και εντός αυτών των χρονοδιαγραμμάτων η Κρήτη θα αποκτήσει επιτέλους τις υποδομές που της αξίζουν.
