Σύνοδος Κορυφής.
Η χθεσινή σύνοδος κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπήρξε κατώτερη των περιστάσεων. Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με την μεγαλύτερη κρίση από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και δεν αναφέρομαι μόνο στην ανείπωτη ανθρώπινη τραγωδία, όπου ανεπτυγμένες χώρες αναγκάζονται να επιλέγουν ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει. Αλλά και στην οικονομική τραγωδία που προκαλεί η παράλυση της οικονομικής δραστηριότητας.
Στο μέτωπο της δημόσιας υγείας κάθε χώρα είναι υπεύθυνη για τους πολίτες της και παίρνει τα μέτρα που θεωρεί ότι είναι πιο κατάλληλα. Εμείς δεν διστάσαμε να λάβουμε δύσκολες αποφάσεις περιορισμού της κίνησης νωρίτερα από σχεδόν όλες τις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Μέχρι στιγμής, δικαιωνόμαστε για την επιλογή μας. Αλλά τα μέτρα πρέπει να παραμείνουν σε ισχύ μέχρι να είμαστε σίγουροι ότι τα δύσκολα πέρασαν.
Στο μέτωπο της οικονομίας, όμως, η Ευρώπη ενωμένη μπορεί να κάνει πολλά περισσότερα.
Θα χρειασθεί αυξημένους πόρους ώστε οι πολίτες να μην χάσουν την δουλειά τους. Αλλά και για να στηριχθούν οι επιχειρήσεις που χάνουν τον τζίρο τους. Κι όλα αυτά, σε ένα περιβάλλον κατάρρευσης των δημοσίων εσόδων. Αναπόφευκτα, η Ευρώπη θα χρειασθεί να δανειστεί περισσότερα, ώστε να ξοδέψει και περισσότερα.
Μαζί με άλλους 8 συναδέλφους μου υπογράψαμε, προχθές, μια επιστολή, ζητώντας να επεξεργαστούμε την πρόταση έκδοσης ενός ειδικού Ευρωομολόγου για την αντιμετώπιση της πρωτοφανούς κρίσης. Το επιχείρημα είναι απλό: Ο Κορωνοϊός αποτελεί ένα συμμετρικό σοκ για όλους. Άρα, χρειάζεται μια κοινή απάντηση η οποία θα επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να δανειστεί φτηνά, μεγάλα ποσά για λογαριασμό όλων των κρατών-μελών.
Εδώ δεν υπάρχουν «καλοί» και «κακοί» ούτε υπεύθυνοι και ανεύθυνοι. Όλοι δεχόμαστε την ίδια απειλή, «βράζουμε στο ίδιο καζάνι». Το 2020 δεν είναι 2010…
Δυστυχώς, ορισμένες χώρες επιμένουν να αντιμετωπίζουν το σήμερα με εργαλεία του χθες. Αυτά δεν αρκούν. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν μπορεί να κάνει τα πάντα. Και ο ESM δεν σχεδιάστηκε για να αντιμετωπίζει τέτοιες πρωτόγνωρες κρίσεις.
Η συζήτηση για τα Ευρωομόλογα Ειδικού Σκοπού (corona bonds) θα ανοίξει αργά η γρήγορα. Όμως, η Ευρώπη οφείλει να μην βρεθεί πίσω από τις εξελίξεις. Οι δηλώσεις περί κοινοτικής αλληλεγγύης θα ακούγονται, τότε, χωρίς περιεχόμενο. Ενώ, η αδράνειά μας θα προσφέρει έδαφος στους κάθε είδους εχθρούς της ευρωπαϊκής ιδέας. Και όμως, αυτή μπορεί και πρέπει να ανανεωθεί μέσα από αυτήν την περιπέτεια. Και να αναδειχθεί με μία νέα δυναμική και ακτινοβολία όταν αυτή ξεπεραστεί.
Τα λόγια μου δεν είναι, απλώς, τα λόγια του Πρωθυπουργού της Ελλάδας η οποία άντεξε και νίκησε μία δεκαετή οικονομική δοκιμασία. Αλλά η αποτύπωση των σκέψεων ενός πολίτη της Ευρώπης, που ενδιαφέρεται για το μέλλον της.
Είναι η ώρα της αμοιβαίας κατανόησης, της κοινής δράσης και των άμεσων πρωτοβουλιών. Η ώρα της μεγάλης ευθύνης με επίκεντρο τον άνθρωπο. Γιατί οι μεγάλες κρίσεις απαιτούν και γενναίες αποφάσεις. Ας τις πάρουμε!
