Στην τελευταία σας αποστροφή, κ. Τσίπρα, όταν υπονοήσατε ότι αν ο ελληνικός λαός σας εμπιστευθεί, ουσιαστικά θα καταγγείλετε τη Συμφωνία και θα επιδιώξετε την επαναδιαπραγμάτευσή της, μου θυμίσατε πάρα πολύ τον Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος εκλέχθηκε υποσχόμενος «έξω οι βάσεις του θανάτου», για να έρθει το 1983 να υπογράψει την παραμονή τους για πέντε χρόνια.
Υπάρχουν δύο τρόποι να απαντήσει κανείς σε όσα άκουσα και θα επιχειρήσω να αξιοποιήσω τον χρόνο μου για να απαντήσω και στις δύο αυτές κατευθύνσεις.
Η πρώτη και ουσιαστική απάντησή μου θα αφορά, όντως, τις βαθιές ιδεολογικές μας διαφορές για τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την εξωτερική πολιτική της χώρας και τους λόγους για τους οποίους πιστεύουμε ότι η Συμφωνία, την οποία καλούμαστε σήμερα να κυρώσουμε στο Εθνικό Κοινοβούλιο, είναι τελικά ωφέλιμη για τη χώρα. Θα έρθω σε αυτήν την επιχειρηματολογία μου σε λίγο.
Θα ήθελα όμως να ξεκινήσω αναδεικνύοντας μία άλλη πτυχή των επιχειρημάτων μου, η οποία έχει να κάνει με την αφόρητη υποκρισία σας. Προσωπική υποκρισία σας. Διότι, αν μεν δεν είχατε κυβερνήσει ποτέ, κ. Τσίπρα, θα μπορούσα να καταλάβω ότι αυτές είναι θέσεις ενός κόμματος που δεν έχει ποτέ περάσει μέσα από τη βάσανο άσκησης της εξουσίας και της λήψης δύσκολων αποφάσεων που αφορούν στα εθνικά θέματα.
Δεν είναι όμως έτσι στη δική σας την περίπτωση. Δεν είναι έτσι. Κυβερνήσατε 4,5 χρόνια και κατά συνέπεια υπάρχει καταγεγραμμένο υλικό που να πιστοποιεί τον τρόπο με τον οποίο εσείς αντιλαμβανόσασταν τις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το πόσο γρήγορα ξεχάσατε τις πορείες προς την αμερικανική πρεσβεία και αγκαλιάσατε τις Ηνωμένες Πολιτείες ως σημαντικό στρατηγικό εταίρο της χώρας.
Και μιας και κάνατε αναφορά στον, τέως πια, Πρεσβευτή των Ηνωμένων Πολιτειών, τον κ. Pyatt -αν ακόμα ήταν στη χώρα μας ίσως να ήμουν πιο διστακτικός να τον επικαλεστώ- επιτρέψτε μου, για να καταδείξω την απαράδεκτη και εθνικά επιζήμια υποκρισία σας, να διαβάσω στο ελληνικό κοινοβούλιο τι έλεγε ο κ. Pyatt ερωτηθείς για τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ στο ζήτημα της αμυντικής συμφωνίας.
Ακούστε τα καλά λοιπόν, κ. Τσίπρα, ακούστε τα κι εσείς κ. Κατρούγκαλε και κ. Ραγκούση. Ρωτήθηκε συγκεκριμένα ο κ. Pyatt για την κριτική του ΣΥΡΙΖΑ στη συμφωνία και απάντησε επί λέξει: «Μένω έκπληκτος, γιατί έχω πει στο παρελθόν πως αυτή η αναγέννηση των αμυντικών σχέσεων Ελλάδας και ΗΠΑ ξεκίνησε πραγματικά κατά τη διάρκεια των κυβερνήσεων του ΣΥΡΙΖΑ. Τα τέσσερα μέρη που συνεχίζουμε να αναπτύσσουμε ως μέρος της αμυντικής συμφωνίας είναι μέρη που εντοπίστηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ». Αλήθεια; Είχε γίνει αυτό; Τι λέτε; Δεν το γνώριζα!
«Ξεκινήσαμε να λειτουργούμε», έλεγε ο κ. Pyatt, «τη Λάρισα, το Στεφανοβίκειο, την Αλεξανδρούπολη» – την Αλεξανδρούπολη, ε;- «κατά τη διάρκεια της περιόδου ΣΥΡΙΖΑ. Η Ελλάδα είναι Δημοκρατία, όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι Δημοκρατία. Ο ρόλος της αντιπολίτευσης είναι να αντιτίθεται. Αλλά γνωρίζω επίσης, από τις συνομιλίες μου με τον Πρόεδρο του κόμματος κ. Τσίπρα και τον πρώην Υπουργό Εξωτερικών κ. Γιώργο Κατρούγκαλο, ο οποίος θυμάστε ήταν στην προεδρία του πρώτου στρατηγικού διαλόγου Ελλάδος – ΗΠΑ το 2018, και άλλων στο κόμμα ότι κατανοούν τη σημασία της σχέσης Ελλάδας και ΗΠΑ και μοιράζονται αυτή τη δέσμευση».
«Και θα ήθελα να τονίσω στα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ότι οι όροι που χρησιμοποιούνται στη Συμφωνία δεν είναι διαφορετικοί. Είναι όροι που ευθυγραμμίζουν τη Συμφωνία με αυτές με άλλους συμμάχους του ΝΑΤΟ».
Κύριε Τσίπρα, συναντήσατε τον κ. Pyatt εδώ στη Βουλή σε συνάντηση που δεν ανακοινώσατε, τον Φεβρουάριο; Το ανακοινώσατε, αλήθεια;
Λοιπόν, και τι του είπατε αλήθεια πίσω από τις κλειστές πόρτες; Τι του είπατε; Μήπως ο κ. Pyatt λέει την αλήθεια; «Έλα μωρέ», λέτε στον κ. Pyatt, «να πω και δυο κουβέντες παραπάνω για την εσωτερική κοινή γνώμη αλλά ξέρεις ότι βασικά τη στηρίζουμε τη συμφωνία».
Έτσι δεν είναι, κ. Τσίπρα; Και δεν τα λέω εγώ. Τα λέει ο κ. Pyatt. Τον διαψεύδετε; Τα λέει ευθέως. Καταθέτω στα πρακτικά, ότι εδώ έρχεστε και μας κοροϊδεύετε ψιλό γαζί. Ότι πίσω από κλειστές πόρτες, εσείς και ο κ. Κατρούγκαλος, άλλα λέτε στους Αμερικανούς και δικαιολογείτε τη στάση σας ωσάν να είναι αντιπολιτευτική υποχρέωση.
Και έρχεστε μετά εδώ να μιλήσετε σε αυτή την κυβέρνηση για τη γλώσσα του πατριωτισμού. Σας το λέω ευθέως, είναι ξένη γλώσσα για σας, κ. Τσίπρα, η γλώσσα του πατριωτισμού, με τον τρόπο με τον οποίον φέρεστε σε ένα ζήτημα το οποίο απαιτεί μέγιστη εθνική υπευθυνότητα.
Και επειδή, μάλιστα, άκουσα πολλά πράγματα και νουθεσίες για τα θέματα τα οποία πρέπει να θέσω στην Ουάσιγκτον, στον Πρόεδρο Biden για το ζήτημα των F16 -θα επανέλθω στο ζήτημα αυτό- και τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε την τουρκική προκλητικότητα, για πάμε να θυμηθούμε, κ. Τσίπρα, τι κάνατε εσείς όταν πήγατε στην Ουάσιγκτον. Τι κάνατε και τι είπατε. Αφήνω στην άκρη την απίστευτη διατύπωσή σας για το διαβολικό του τρόπου του κ. Trump, αλλά τελικά καταλήξατε ότι για το καλό τα κάνει όλα αυτά ο κ. Trump. Έτσι δεν είναι; Αυτό δεν μας είπατε στην απάντηση της ερώτησης;
Έρχομαι στο μείζον. Και θα σταθώ μόνο σε δύο σημεία: πρώτον, για τη βάση της Σούδας. Τι λέγατε εσείς. Εσείς, βέβαια, που πριν γίνετε κυβέρνηση διαδηλώνατε στις αμερικανικές πρεσβείες, ξεκινώντας από το Πολυτεχνείο, και μετά ακολουθήσατε την ανάποδη πορεία.
Λέγατε, λοιπόν, και σωστά κατά την άποψη μου, σε ό,τι αφορά την Κρήτη και τη βάση της Σούδας, «είναι γνωστό σε όλους ότι έχει ιδιαίτερη γεωστρατηγική σημασία, την οποία αξιολογήσαμε από κοινού και πιστεύω ότι ήδη γίνεται μια πολύ σημαντική δουλειά εκεί, η οποία μπορεί και πρέπει να αναβαθμιστεί».
Αυτά λέγατε και αυτό κάνουμε. Και αυτό θα είχατε κάνει κι εσείς. Και αυτό κάνατε. Κάθε χρόνο. Διότι γνωρίζετε πολύ καλά, κ. Τσίπρα, ότι η συμφωνία του ‘90 είναι μια συμφωνία η οποία ανανεωνόταν κάθε χρόνο. Κάθε χρόνο απαιτείτο να έρθει η ανανέωσή της με πράξη, με πολιτική πρωτοβουλία της κυβέρνησης και πράξη του Κοινοβουλίου.
Γιατί την ανανεώσατε εσείς όταν ήσασταν στην κυβέρνηση; Γιατί εσείς δεν αξιοποιήσατε την τόσο μεγάλη διαπραγματευτική σας δεινότητα; Γιατί δεν επιστρατεύσατε τον κ. Βαρουφάκη που έχει τόση εμπειρία στις διαπραγματεύσεις, να διαπραγματευτείτε αυτή την συμφωνία; Την οποία ανανεώνατε κάθε χρόνο.
Έτσι δεν είναι, κ. Κατρούγκαλε; Είναι έτσι ή δεν είναι; Ανανεωνόταν ετήσια η συμφωνία, ναι ή όχι; Απαντήστε. Ανανεωνόταν, ναι ή όχι; Κουνάτε το κεφάλι σας. Τουλάχιστον είστε ειλικρινής. Για να μην κοροϊδεύουμε και τον κόσμο.
Λοιπόν, πήγατε στην Ουάσιγκτον και αναγνωρίσατε, κάνατε την πρώτη σας εντυπωσιακή, αλλά ωφέλιμη εγώ θα πω για τα εθνικά συμφέροντα, «κωλοτούμπα», εγκαταλείποντας τις αντιαμερικανικές σας κορώνες, υπηρετήσατε το εθνικά ορθό και αποκαταστήσατε μια καλή στρατηγική επικοινωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και ταυτόχρονα στείλατε και το σήμα, ότι εδώ σε αυτήν την αίθουσα, με την εξαίρεση του Κομμουνιστικού Κόμματος, εν πάση περιπτώσει, μπορούν οι δυνάμεις στοιχειωδώς να συνεννοηθούν για τις βασικές πολιτικές επιλογές της εξωτερικής μας πολιτικής. Και ναι η σχέση μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες αποτελεί στρατηγικό πυλώνα.
Είχαμε μείνει με την εντύπωση ότι τα τρία κόμματα -θα ακούσω τη στάση του ΚΙΝΑΛ. Τώρα κάτι άκουσα, λέει, ότι σκέφτεστε να μην ψηφίσετε τη συμφωνία. Θα μας τα πείτε εν πάση περιπτώσει, θα σας ακούσω. Γιατί ενοχληθήκατε για τα F16- αλλά, εν πάση περιπτώσει, υπήρχε η κατανόηση ότι σε αυτήν την αίθουσα τα τρία μεγαλύτερα κόμματα μπορούν να συμφωνήσουν σε αυτήν την επιλογή.
Και έρχεστε τώρα πάλι να το γυρίσετε, να θυμηθείτε τις αντιαμερικανικές σας ρίζες, πασπαλισμένες με λίγο χρυσόσκονη από αυτά τα οποία έλεγε το «παλιό, πατριωτικό ΠΑΣΟΚ» και να μην στηρίξετε μία συμφωνία η οποία είναι ωφέλιμη για τη χώρα. Και πραγματικά θα βοηθούσε τη χώρα να πάει ο Έλληνας Πρωθυπουργός στην Ουάσιγκτον με ψηφισμένη τη συμφωνία από μία μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού κοινοβουλίου.
Λοιπόν, αυτά λέγατε, αλλά έχει και ένα ενδιαφέρον τι δεν είπατε. Έχετε δείξει, κ. Τσίπρα, ένα μεγάλο ενδιαφέρον για τα F-16. Να σας πω, λοιπόν, ακριβώς τι έχει γίνει με τα (τουρκικά) F-16. Έχει, φαίνεται, υπάρξει κάποιο αίτημα διαδικαστικό σε επίπεδο αμερικανικού State Department για μία αναβάθμιση κάποιων συστημάτων επικοινωνίας των αεροσκαφών F-16. Αυτό αντιλαμβάνομαι ότι έχει συμβεί.
Αλλά γνωρίζετε και εσείς πάρα πολύ καλά ότι η αμερικανική εξωτερική πολιτική δεν χαράσσεται μόνο από την κυβέρνηση. Και γνωρίζετε πολύ καλά ότι πράγματι υπάρχουν πολλές διαφορετικές φωνές στην αμερικανική εξωτερική πολιτική, κάποιες εκ των οποίων θεωρούν την Τουρκία κρίσιμο στρατηγικό εταίρο, ο οποίος σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να χαθεί για την Αμερική. Αυτή είναι μία αλήθεια, τη διαπιστώσατε και εσείς. Δεν πιστεύουν όλοι 100% τις ελληνικές θέσεις.
Όμως, γνωρίζετε επίσης πάρα πολύ καλά ότι οι τελικές αποφάσεις ως προς την έγκριση αναβάθμισης εξαγωγών οπλικών συστημάτων είναι στο Κογκρέσο. Το γνωρίζετε φαντάζομαι. Έτσι δεν είναι; Και γνωρίζετε επίσης ότι το Κογκρέσο μέχρι στιγμής έχει αρνηθεί να συζητήσει καθ’ οποιονδήποτε τρόπο πώληση καινούργιων οπλικών συστημάτων προς την Τουρκία, ακριβώς επειδή δεν θεωρούν την Τουρκία αξιόπιστο εταίρο.
Το ’18 όμως, όταν πήγατε στην Ουάσιγκτον, υπήρχε ένα ζήτημα, κ. Τσίπρα, και ακούστε με προσεκτικά σε αυτό. Τότε η Τουρκία είχε μπει ως συμπαραγωγός στο πρόγραμμα των F-35. Xύνετε κροκοδείλια δάκρυα για τα F-16, που είναι αεροσκάφη τα οποία έχουμε και εμείς σε καλύτερη μορφή από τα τουρκικά. Αλλά για τα F-35…κ. Τσίπρα, όταν πήγατε στην Ουάσιγκτον η Τουρκία θα αγόραζε 100 F-35. Έψαξα να δω. Δεν υπήρχε μία αναφορά σας, μία αναφορά, να πείτε στους Αμερικανούς να μη δώσετε F-35, τα οποία αλλάζουν δραστικά την ισορροπία δυνάμεων. Κι έρχεστε και κουνάτε τώρα το δάχτυλο; Πόση υποκρισία πια, κ. Τσίπρα; Ούτε μία αναφορά για τα F-35.
Τα F-35 -ευτυχώς για μας, θα πω, και καλώς για τη Συμμαχία συνολικά- κατέληξε η Τουρκία να μην τα πάρει και δεν θα τα πάρει ποτέ. Γιατί έκανε μία επιλογή να προμηθευτεί S-400 και γιατί πολύ απλά το σύστημα αυτό δεν μπορεί να είναι πια συμβατό με ένα σύστημα αεράμυνας το οποίο έχει φτιαχτεί ακριβώς για να αντιμετωπίσει τα F-35. Κατά συνέπεια, θα ήταν αδιανόητο για μια νατοϊκή χώρα να έχει και τα δύο συστήματα. Άρα, για την Ελλάδα, είναι μία θετική εξέλιξη σίγουρα. Αλλά εσείς τι ακριβώς κάνατε όταν πήγατε στην Ουάσιγκτον πριν από τέσσερα χρόνια για να αποτρέψετε την Τουρκία να αποκτήσει ένα πραγματικό υπερόπλο; Διότι αυτό ναι, θα ήταν υπερόπλο και ναι, θα άλλαζε ουσιαστικά την ισορροπία δυνάμεων. Και θα αποκτούσε 100.
Υπάρχει λοιπόν, κ. Τσίπρα, σας ρωτώ ευθέως, έστω και μία αναφορά σας όταν κάνατε το ταξίδι στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο ζήτημα των F-35; Καμία, τουλάχιστον που να έχω βρει εγώ. Διορθώστε με αν κάνω λάθος.
Αυτά, λοιπόν, ως προς τα ζητήματα της συνέπειας και της υποκρισίας με την οποία ανεβήκατε σήμερα σε αυτό το βήμα να μιλήσετε για τα ζητήματα τα οποία μας απασχολούν.
Έρχομαι τώρα στην ουσία και αυτή είναι και η πιο προβληματική, πιστεύω, διάσταση του ζητήματος. Διότι το να λέτε άλλα πράγματα από αυτά που έχετε κάνει, νομίζω ότι ο ελληνικός λαός σας έχει συνηθίσει, δεν είναι κάτι ασυνήθιστο, είναι κάτι πολύ συνηθισμένο για σας.
Αλλά τώρα πάμε στην ουσία, γιατί εκεί νομίζω ότι βρίσκεται το μεγάλο πρόβλημα. Μία ουσία βέβαια, την οποία θα τονίσω ότι όταν ήσασταν κυβέρνηση δεν την υπηρετήσατε. Διότι όταν ήσασταν κυβέρνηση -εγώ θα πω προς τιμήν σας- και καλές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες είχατε και καλές σχέσεις με το Ισραήλ είχατε και αφήσατε στην άκρη όλες αυτές τις ακραίες θέσεις υπέρ των αιτημάτων των Παλαιστινίων εις βάρος του Ισραήλ. Όλοι θέλουμε μία επίλυση στο παλαιστινιακό ζήτημα.
Και καλά κάνατε, διότι το βάρος και η ευθύνη της εξουσίας, τουλάχιστον στα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής, σας ανάγκασε να προσαρμοστείτε.
Τι είναι, λοιπόν -αυτό είναι το ερώτημα που θέτω εγώ στην Εθνική Αντιπροσωπεία- τι είναι αυτό το οποίο σας αναγκάζει σήμερα να το «ξαναγυρίσετε»; Και να λέτε πράγματα τα οποία δεν αντέχουν ουσιαστικά σε καμία κριτική. Θα επιχειρήσω όμως να απαντήσω σε αυτά τα οποία είπατε και στις λεπτομέρειες της Συμφωνίας.
«Προκεχωρημένο φυλάκιο» η Ελλάδα. Αυτό δεν είναι πολιτική επιλογή, κ. Τσίπρα, είναι μία γεωγραφική διαπίστωση. Λοιπόν, δεν μπορούμε να πάρουμε την Ελλάδα, να τη μετακινήσουμε και να την πάμε εκεί που είναι το Λουξεμβούργο ή η Δανία.
Αυτή είναι η θέση μας στο χάρτη, η οποία μας προσφέρει πλεονεκτήματα αλλά ταυτόχρονα μας δημιουργεί και υποχρεώσεις. Ζούσαμε, ζούμε και θα ζούμε πάντα δίπλα στην Τουρκία. Ένας μεγάλος γείτονας με τον οποίο στο παρελθόν είχαμε περιόδους ηρεμίας και περιόδους μεγάλης έντασης.
Είμαστε στο νοτιότερο άκρο της Βαλκανικής Χερσονήσου. Μαζί με την Τουρκία είμαστε η νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Κι επειδή ακριβώς είμαστε το προκεχωρημένο φυλάκιο όχι από επιλογή αλλά από τη γεωγραφία, έχουμε τη δυνατότητα να μπορούμε να παίζουμε ρόλο και να ακουγόμαστε σε ζητήματα που αφορούν τη Μέση Ανατολή, τη Βόρειο Αφρική, συνολικά τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου.
Άρα, αυτό το οποίο εσείς παρουσιάζετε ως πολιτική επιλογή δεν είναι τίποτα άλλο από την ανάγκη μας να προσαρμοστούμε στη γεωγραφία με την οποία μας ευλόγησε, μας προίκισε, ο Θεός. Εδώ είμαστε, αυτοί είμαστε, δεν μπορούμε να μετακινηθούμε και οφείλουμε να προσαρμοστούμε σε αυτή την πραγματικότητα.
Λοιπόν, από εκεί και πέρα. Μιλήσατε για την Ουκρανία και εκφράσατε για ακόμη μία φορά τον προβληματισμό σας για την αποστολή αμυντικού υλικού. Με εξαίρεση την Τουρκία -και αμφισβητώ έντονα την επιχειρηματολογία σας ότι η επιλογή αυτή ενισχύει τη θέση της Τουρκίας- υπάρχει κ. Τσίπρα μία ευρωπαϊκή χώρα, μία ευρωπαϊκή χώρα -θέλω να μου το πείτε- η οποία να μην έστειλε αμυντικό υλικό στην Ουκρανία; Μία;
Γιατί χώρες οι οποίες είχαν παραδοσιακή ουδετερότητα αιώνων όπως η Σουηδία -αναφερθήκατε στην Αυστρία, η Αυστρία έχει μια ουδέτερη πολιτική- άλλαξαν την πολιτική τους και επέλεξαν όλοι μαζί, στο μέτρο των δυνατοτήτων τους. Δεν ήμασταν ούτε οι πιο επιθετικοί ούτε οι πιο διστακτικοί στο να στείλουμε στην Ουκρανία πλεονάζον -το τονίζω- αμυντικό υλικό το οποίο μας περίσσευε ουσιαστικά.
Σας ξαναρωτώ, λοιπόν: Εάν είχαμε ακολουθήσει τη δική σας πολιτική, θα πήγαινε ο Πρωθυπουργός στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, θα πηγαίνατε κ. Τσίπρα και θα λέγατε «εγώ δεν στέλνω όπλα». Και θα ήσασταν ο μόνος. Ένας. Ενας και 26 από την άλλη. «Εγώ δεν στέλνω όπλα γιατί θέλω να είμαι ουδέτερος, είμαι με την ειρήνη ή, εν πάση περιπτώσει, εντάξει επιτέθηκε η Ρωσία αλλά κάπου φταίνε και οι Ουκρανοί». Ή «μην μπλέξω, ρε παιδί μου. Μην μπλέξω εγώ τώρα. Πού πάω να μπλέξω σε αυτόν τον καυγά;». Αυτό δεν λέτε; «Πού πάω να μπλέξω εγώ σε αυτόν τον καυγά;». Και θα ήσασταν μόνος σας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Και θέλετε να μου πείτε ότι αυτή η στάση θα ήταν η ορθή στην Ευρώπη, όχι στο ΝΑΤΟ, κ. Τσίπρα, στην Ευρώπη, για μια χώρα που είναι και μέλος του ΝΑΤΟ, η μόνη ευρωπαϊκή χώρα και μέλος του ΝΑΤΟ που θα είχε αυτή τη θέση πλην της Τουρκίας.
Άρα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τι θα λέγατε όταν όλες οι άλλες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα είχαν στείλει οπλισμό στην Ουκρανία; Θα ενισχύατε τη θέση της χώρας; Με τόσο απλωμένο «τραχανά» που έχουμε με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τόσα ζητήματα τα οποία πρέπει να διεκδικήσουμε, θα ήταν μια σωστή επιλογή, κατά την άποψή σας.
Θα ήταν μια λάθος επιλογή, κ. Τσίπρα. Θα ήταν μια επιλογή η οποία θα απομόνωνε τη χώρα και θα ενίσχυσε το στερεότυπο της ελληνικής γραφικότητας, το οποίο αυτή η κυβέρνηση έχει δώσει μεγάλο αγώνα για να μπορέσει να αντιστρέψει.
Μας είπατε «τι έχει πετύχει η χώρα»; «Τι έχει πετύχει η χώρα αυτά τα τρία χρόνια»; Έτσι δεν είπατε; Λοιπόν, τι έχει πετύχει η χώρα; Για πάμε να δούμε τι έχει πετύχει η χώρα: Μια επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο. Δεν την κάνατε εσείς, την κάναμε εμείς. Μια οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο. Δεν την κάνατε εσείς, την κάναμε εμείς. Μια οριοθέτηση ΑΟΖ με την Ιταλία. Την κάναμε εμείς. Μια Αμυντική Συμφωνία με την Γαλλία με ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής.
Δεν είπατε κουβέντα, κ. Τσίπρα, για «τα φέρετρα που θα έρχονταν από το Σαχέλ» σήμερα. Δεν είπατε κουβέντα. Θέλω να θυμίσω για να το ακούσουν οι συνάδελφοι και να το ακούσουν και οι Έλληνες πολίτες. Ήταν το βασικό σας επιχείρημα όταν καταψηφίσατε την Αμυντική Συμφωνία με την Γαλλία: «θα στείλετε στρατιώτες στο Σαχέλ και μπορεί να γυρίσουν σε φέρετρα». Το είπατε ή όχι; Το είπατε ή όχι, κ. Τσίπρα; Το είπατε. Μετανιώνετε, ναι ή όχι, για αυτά τα οποία είπατε; Δεν είδα κανέναν Έλληνα στρατιώτη να πηγαίνει στο Σαχέλ.
Λοιπόν, ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων στην οποία αναφέρθηκα, ισχυρότατες σχέσεις της Ελλάδος όχι μόνο με το Ισραήλ, με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με την Σαουδική Αραβία, με την Αίγυπτο. Έμφαση και περαιτέρω ενίσχυση -η αλήθεια είναι ότι τα κάνατε και εσείς αυτά- στα τριμερή σχήματα που εμπλέκουν και την Κύπρο. Αυτά πετύχαμε, κ. Τσίπρα. Αυτά πετύχαμε εμείς. Το τι πετύχατε εσείς το ξέρουμε. Δεν χρειάζεται να επανέλθω στο τι πετύχατε εσείς και στη μία Συμφωνία την οποία υπογράψατε και για την οποία είστε τόσο υπερήφανος.
Ας τα βάλουν, λοιπόν, οι Έλληνες πολίτες στο ζύγι και να κρίνουν ποιος ωφελεί, τελικά, καλύτερα τα εθνικά συμφέροντα. Φαντάζομαι ότι και αυτό θα είναι κρίσιμο όταν θα έρθει η ώρα να ψηφίσουν.
Λοιπόν, έρχομαι τώρα στις λεπτομέρειες της Αμυντικής Συμφωνίας. Όπως γνωρίζετε αυτή είναι μια Συμφωνία η οποία έχει πενταετή διάρκεια και νομίζω ότι ο Υπουργός Εξωτερικών αλλά και ο Υπουργός Άμυνας σας απάντησαν πάρα πολύ καλά γιατί είναι πενταετής. Ναι, τη θέλαμε την πενταετή διάρκεια. Εμείς την επιδιώξαμε την πενταετία. Την επιδιώξαμε γιατί με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να ενθαρρύνουμε τις Ηνωμένες Πολιτείες να επενδύσουν περισσότερο και να αποκτήσουμε μεγαλύτερο στρατηγικό βάθος στη σχέση μας.
Ήταν συνειδητή επιλογή αυτής της κυβέρνησης η πενταετία. Και βέβαια δεν λέτε την αλήθεια, όταν λέτε ότι η Συμφωνία ανανεώνεται αυτόματα, ότι είναι μία Συμφωνία στο διηνεκές, διότι έχει τη δυνατότητα οποιοδήποτε μέρος να την καταγγείλει. Και σας ρωτώ λοιπόν ευθέως, όχι «μου, σου, του, θα τη διαπραγματευτούμε». Αν ο ελληνικός λαός σας εμπιστευτεί και πάλι τη διακυβέρνηση του τόπου, θα καταγγείλετε ναι ή όχι τη Συμφωνία, όπως έχετε δικαίωμα να κάνετε από αυτή η Συμφωνία; Πρέπει να απαντήσετε ευθέως.
Υποθέτω, μας το υπονοήσατε, ήδη, ότι θα πείτε ότι θα την καταγγείλετε. Τώρα ποιος θα σας πιστέψει, αυτό είναι άλλη υπόθεση.
Και επειδή είπατε κιόλας «τι κερδίσαμε ως χώρα», πέρα από τη συνολική μας αναβάθμιση, την παρουσία των Αμερικανών στην Αλεξανδρούπολη, την οποία την επιζητούμε διακαώς για λόγους που νομίζω ότι είναι τόσο αυτονόητοι που δεν χρειάζεται να εξηγηθούν μακροσκελώς στο ελληνικό κοινοβούλιο. Θέλω, λοιπόν, να σας θυμίσω -είπατε «δεν παίρνουμε τίποτα σε εξοπλισμό», σε Foreign Military Sales (FMS)- θα σας θυμίσω ότι η Συμφωνία αυτή ουσιαστικά πηγαίνει πακέτο -γιατί όπως έχω πει και θέλω να εξηγήσω και στον ελληνικό λαό δεν είναι ενιαίο το σύστημα λήψης αποφάσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες ως προς την εξωτερική πολιτική, το Κογκρέσο έχει σημαντικότατο ρόλο να παίξει- πηγαίνει πακέτο, λοιπόν, αυτή η Συμφωνία με τη νομοθεσία της προώθησης των ελληνοαμερικανικών αμυντικών σχέσεων. Το ξέρετε φαντάζομαι αυτό το νομοθέτημα, έτσι δεν είναι; Το γνωρίζετε. Δεν σας είναι άγνωστο.
Λοιπόν, το νομοθέτημα αυτό κάνει λεπτομερείς αναφορές και στη δυνατότητα απόκτησης από την Ελλάδα F-35 και στη δυνατότητα να μπορέσουμε να προμηθευτούμε πρόσθετο υλικό από τα Excess Foreign Military Sales, δηλαδή το πλεονάζον υλικό.
Αυτές είναι συζητήσεις, σας διαβεβαιώνω κ. Τσίπρα, που γίνονται αυτή τη στιγμή και από το Υπουργείο Άμυνας και θα γίνουν και από εμένα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Και προφανώς, όπως έχει γίνει και στο παρελθόν και έχουμε προμηθευτεί υλικό από τις Ηνωμένες Πολιτείες, σκοπός μας είναι να προμηθευτούμε όσο το δυνατόν περισσότερο και ποιοτικότερο υλικό, κατά προτίμηση δωρεάν, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τη δυνατότητα να μας προμηθεύουν.
Κατά συνέπεια το πλαίσιο στο οποίο αναφερθήκατε υπάρχει ήδη και θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι για να περάσει μία τέτοια νομοθεσία από το Κογκρέσο, το γνωρίζετε φαντάζομαι, γίνεται πολλή δουλειά. Δε γίνονται αυτά τα πράγματα από μόνα τους, έτσι δεν είναι;
Λοιπόν, έχει γίνει πολύ συστηματική δουλειά. Θέλω να ευχαριστήσω -και προσωπικά έχω υποχρέωση- την Πρέσβη μας στις Ηνωμένες Πολιτείες, την κα Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, η οποία έχει εργαστεί πάρα πολύ για να μπορέσουμε να είμαστε στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα.
Άρα, υπάρχει ένα συνολικό πλαίσιο το οποίο υποστηρίζει τα εθνικά συμφέροντα, με τρόπο που πιστεύω ότι θα πείσει έναν καλόπιστο πολίτη ότι η συμφωνία αυτή κινείται στη σωστή κατεύθυνση.
Μας είπατε και πάλι ότι δεν υπήρξε καμία αντίδραση από το State Department για τα ζητήματα των υπερπτήσεων, τα οποία έχω καταγγείλει με εντονότατο τρόπο. Φυσικά και το θέμα αυτό θα τεθεί στην Ουάσιγκτον, στο ανώτατο επίπεδο, στην παρουσία μου εκεί την επόμενη Δευτέρα και την επόμενη Τρίτη.
Λοιπόν, εκπρόσωπος του State Department, κ. Τσίπρα, γιατί δεν ήσασταν καλά διαβασμένος προφανώς, απάντησε ως εξής σε ερώτημα Έλληνα ανταποκριτή με αφορμή το ζήτημα των υπερπτήσεων: «Η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των χωρών θα πρέπει να γίνεται σεβαστή και να προστατεύεται, η κυριαρχία της Ελλάδος επί των νησιών αυτών δεν αμφισβητείται». Αυτή είναι η απάντηση του State Department. Απλά για να αποκαταστήσουμε και την αλήθεια για το τι έχει ειπωθεί.
Και πάλι, όμως, θέλω να σας επαναλάβω ότι η εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών δεν είναι ενιαία και υπάρχουν πολλά κέντρα διαμόρφωσης της πολιτικής. Θέλω, επίσης, να σας πω, και να ενημερώσω και την Εθνική Αντιπροσωπεία, ότι η επίσκεψή μου στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι μονοθεματική, κ. Τσίπρα. Η Ελλάδα δεν ετεροπροσδιορίζεται μόνο από τις σχέσεις με την Τουρκία, με την οποία έχει προβλήματα. Έχει μία πολύ μεγαλύτερη και ευρύτερη ατζέντα.
Πάω στις Ηνωμένες Πολιτείες για να τιμήσω το βάθος των ιστορικών μας σχέσεων. Δύο δημοκρατίες που ακολούθησαν μία παράλληλη πορεία βρέθηκαν μαζί, στη σωστή πλευρά της Ιστορίας. Υπήρξαν στιγμές που οι Ηνωμένες Πολιτείες πλήγωσαν την Ελλάδα και αμερικανοί Πρόεδροι ζήτησαν συγγνώμη για συμπεριφορές οι οποίες είχαν δραματικές επιπτώσεις για τα ελληνικά εθνικά ζητήματα.
Αλλά η πορεία μας είναι μία πορεία παράλληλη και η Ελλάδα, σήμερα, είναι αξιόπιστος εταίρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Και γι’ αυτό και πιστεύω επιφυλάσσεται και αυτή η αναγνώριση, η οποία μετριέται και απτά. Διότι υπάρχει ένα ερώτημα σήμερα και με αυτό θα κλείσω και ζητώ από τους πολίτες, οι οποίοι μας παρακολουθούν, να προβληματιστούν σε αυτή την κατεύθυνση: «μετράει», σήμερα, η Ελλάδα περισσότερο ή λιγότερο από ό,τι μετρούσε πριν από τρία χρόνια; Είναι τόσο απλό.
Και το πώς «μετράει» μια χώρα έχει πολλούς διαφορετικούς τρόπους να αποτυπωθεί. Αποτυπώνεται καταρχάς οικονομικά, από τη σταθερότητα και την ποιότητα των σχέσεων. Διότι οι σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν και μία οικονομική διάσταση. Σημαντικότατες αμερικανικές εταιρείες ήρθαν και επένδυσαν στην Ελλάδα τα τελευταία δύο με τρία χρόνια.
Το έκαναν γιατί εμπιστεύονται όχι την κυβέρνηση, εμπιστεύονται συνολικά τη χώρα. Η άποψή μας, η χώρα μας σήμερα, έχει φωνή και αξιοπιστία όχι μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή, στη νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Και αυτήν την προσπάθεια της συνεχούς αναβάθμισης της χώρας με απόλυτη προσήλωση στις αρχές και τις αξίες μας, είμαι υποχρεωμένος -βάσει του όρκου που όλοι δώσαμε στο Σύνταγμα εδώ- να τηρήσω. Και να τηρούμε απαρέγκλιτα.
Και θα ήταν πραγματικά ευχής έργον εάν έστω και τώρα επαναξιολογούσατε τη στάση σας. Και δεν κάνετε τίποτα διαφορετικό από το να επανέλθετε σε αυτά που κάνατε όταν ήσασταν κυβέρνηση.
Δεν σας ζητώ κάτι δύσκολο, προσέξτε, σας ζητώ κάτι πολύ εύκολο κ. Τσίπρα. Κοιτάξτε με, είναι πολύ εύκολο αυτό που σας ζητώ. Σας ζητώ να κάνετε ακριβώς τα ίδια με αυτά που κάνατε όταν ήσασταν κυβέρνηση. Αλλά φαίνεται είστε λίγο σαν τον σκορπιό. Η φύση σας δεν μπορεί να αλλάξει. Κάθε φορά που είστε στην αντιπολίτευση μεταμορφώνεστε δυστυχώς, τολμώ να πω προς το χειρότερο.
Δείξτε, έστω και τώρα, για μια φορά, την απαραίτητη υπευθυνότητα. Μιλήστε τη γλώσσα του πατριωτισμού για να μην κατηγορηθείτε -και δίκαια- ότι σε μια τόσο σημαντική επιλογή είστε εθνικά ανορθόγραφος.
Σας ευχαριστώ πολύ.
Τριτολογία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη
Κύριε Τσίπρα, πείτε στους συνεργάτες σας ότι ακριβώς αυτό το απόφθεγμα του Mark Twain χρησιμοποίησα, όχι άλλο. Δεν ήσασταν στην αίθουσα, τελείτε λίγο σε κατάσταση σύγχυσης.
Και υπερασπίστηκα, ακριβώς, την επιχειρηματολογία ότι αυτή η κυβέρνηση αξίζει της στήριξης του ελληνικού λαού, επειδή ακριβώς είναι μια πατριωτική κυβέρνηση που υπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα.
Δύο πολύ σύντομα σχόλια. Για να τελειώσει, επιτέλους, αυτή η συζήτηση σχετικά με το τι είναι αυτό το οποίο υπογράφουμε, θα πρέπει κ. Πρόεδρε να διαβάσω, επειδή λέτε ότι «δεν υπάρχει πενταετία», θα πρέπει να διαβάσω, για τα πρακτικά της Βουλής, τι είναι αυτό το οποίο υπογράφουμε.
Άρθρο 1, παράγραφος 3, τα ακόλουθα αντικαθιστούν το άρθρο 12 της Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας στο σύνολό του:
Η Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (ΣAΑΣ) που τέθηκε σε ισχύ την 6η Νοεμβρίου του ’90 θα παραμένει σε ισχύ για μια περίοδο 5 ετών. Πέντε ετών.
Αυτό λέμε. Η Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (ΣΑΑΣ) θα παραμένει σε ισχύ στη συνέχεια, εκτός εάν τερματιστεί από κάποιο από τα μέρη με γραπτή ειδοποίηση προς το άλλο μέρος δύο χρόνια πριν, δια της διπλωματικής οδού.
Τι λέμε λοιπόν, πολύ απλά; Ότι για 5 χρόνια η Συμφωνία αυτή ισχύει, αλλά αν εσείς θέλετε να την καταγγείλετε, θα έρθετε δυο χρόνια πριν και θα την καταγγείλετε. Πώς είναι αυτή Συμφωνία επ΄ αόριστον κ. Τσίπρα; Ελληνικά δεν καταλαβαίνετε; Μα για το Θεό, πείτε στους συνεργάτες σας να σας ενημερώσουν. Λοιπόν, αυτό ακριβώς ψηφίζουμε σήμερα.
Και επιτρέψτε μου να τελειώσω και εγώ με μια ιστορική αναφορά. Επειδή μας είπατε ότι σας αρέσει να διαβάζετε τα παλιά πρακτικά από τις συνεδριάσεις.
Θα ήθελα, λοιπόν, να σας ενημερώσω -δεν είμαι συγγραφέας- αλλά έχω γράψει ένα βιβλίο το οποίο ουσιαστικά είναι η μετάφραση της πτυχιακής μου εργασίας στο πανεπιστήμιο. Και πραγματεύεται, αυτό το βιβλίο, τις διαπραγματεύσεις τις οποίες έκαναν οι κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ για το ζήτημα των Βάσεων.
Και προσπάθησα να αναδείξω στην πράξη αν αυτή η διγλωσσία την οποία επέδειξε το ΠΑΣΟΚ τότε στην εξωτερική του πολιτική, λέγοντας πριν το ’81 «έξω οι Βάσεις του θανάτου» και υπογράφοντας τελικά μια Συμφωνία το 1983 που κρατούσε τις Βάσεις τις οποίες κατά τα άλλα έδιωχνε ο Ανδρέας Παπανδρέου, αν τελικά αυτή η στρατηγική της διγλωσσίας ήταν ωφέλιμη για τα εθνικά συμφέροντα.
Και κατέληξα ότι δεν ήταν ωφέλιμη, για τον απλούστατο λόγο ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου το ’83 τα έδωσε όλα για να πετύχει μία διατύπωση στα αγγλικά, ήταν η περιβόητη διατύπωση «terminable», η οποία του επέτρεπε να έρθει εδώ στη Βουλή και να ισχυριστεί ότι οι Βάσεις φεύγουν ενώ έμεναν.
Και δεν ασχολήθηκε καθόλου, τότε, να διεκδικήσει άλλα οφέλη τα οποία θα μπορούσε να έχει κερδίσει η χώρα γιατί το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν πώς θα ξεμπλέξει -ακούστε τα κ. Κατρίνη έχουν ενδιαφέρον και για εσάς αυτά- για το πώς θα ξεμπλέξει από το αδιέξοδο στο οποίο ο ίδιος είχε περιέλθει με όλα αυτά τα ασυνάρτητα τα οποία έλεγε πριν από τις εκλογές του ’81.
Επειδή, λοιπόν, αντιλαμβάνομαι ότι διαβάζετε πολύ τελευταία, επιτρέψτε μου να σας στείλω ένα αντίγραφο του βιβλίου μου και να το μελετήσετε.
Σας ευχαριστώ πολύ.
