Άρης Πορτοσάλτε: Όλοι μαζί, κυρίες και κύριοι, υποδεχόμαστε τον Πρωθυπουργό της Ελλάδος, Πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκο Μητσοτάκη, στον ραδιοθάλαμο του ΣΚΑΪ 100,3. Καλημέρα σας, κ. Πρόεδρε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καλημέρα, κ. Πορτοσάλτε, σε εσάς και στους ακροατές σας και να ευχαριστήσω και τον μουσικό σας παραγωγό, που με υποδέχτηκε με το «Bella Ciao», όπως σας άκουγα στο ραδιόφωνο λίγο πριν έρθω.
Άρης Πορτοσάλτε: Τα παιδιά σάς αγαπούν, κ. Πρόεδρε, και προετοίμασαν όλη αυτή την είσοδο και σας ευχαριστώ πολύ για την ανταπόκριση στην πρόσκλησή μας.
Κύριε Πρόεδρε, πέρασαν περίπου έξι μήνες από την τελευταία μας ραδιοφωνική συνάντηση, εδώ, στον ΣΚΑΪ 100,3 και να υπενθυμίσω απλώς ότι συζητήσαμε και τότε ως πρώτη ερώτηση την καθημερινότητα, τη μετάβαση, τις συγκοινωνίες, το κυκλοφοριακό. Πέρασαν έξι μήνες. Στον Κηφισό αντιλαμβάνομαι δεν μπορεί να λυθεί το θέμα, αλλά δεν έγινε και καμία προσπάθεια προς επίλυση, δηλαδή αναζήτησης λύσεων να το θέσω έτσι.
Με τους συρμούς ξαναϋπάρχει ένα πρόβλημα, με τη συχνότητά τους, στις λεωφορειολωρίδες δεν υπάρχει αστυνόμευση, δηλαδή δεν κυκλοφορούν μόνο τα λεωφορεία ή και τα ταξί. Αν πρέπει να κυκλοφορήσουν και τα ταξί. Περιμένουμε τα καινούρια λεωφορεία, με τις συγκοινωνίες δεν τα πάμε πολύ καλά. Ορίστε, παρακαλώ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία και τη δυνατότητα να κάνουμε μια συζήτηση εφ’ όλης της ύλης και να απαντήσουμε και σε ερωτήματα των ακροατών σας. Χαίρομαι που ξεκινάτε αυτή τη συνέντευξη με ένα πραγματικό πρόβλημα.
Το κυκλοφοριακό στην Αθήνα είναι ένα μεγάλο ζήτημα το οποίο μας απασχολεί και το οποίο δεν έχει εύκολες λύσεις γιατί, όπως καταλαβαίνετε, έχουμε έναν πεπερασμένο αριθμό δρόμων. Και πρέπει να πω ότι όσο γενικά η οικονομία πηγαίνει καλύτερα έχουμε περισσότερη κίνηση στους δρόμους και αυτό μας υποχρεώνει να κάνουμε παρεμβάσεις σε πολλά επίπεδα.
Καταρχάς, υπάρχουν μακροχρόνιες παρεμβάσεις οι οποίες θα πάρουν πολύ χρόνο να υλοποιηθούν και αναφέρομαι συγκεκριμένα στη Γραμμή 4 του Μετρό που αποτελεί το μεγαλύτερο δημόσιο έργο το οποίο γίνεται αυτή τη στιγμή στη χώρα και το οποίο όταν ολοκληρωθεί θα ανακουφίσει εκατοντάδες χιλιάδες Αθηναίους αλλά και επισκέπτες, καθώς θα δώσει πρόσβαση σε ένα ποιοτικότερο Μέσο Μαζικής Μεταφοράς. Αλλά αυτό έχει ακόμα πολύ χρόνο μπροστά του για να υλοποιηθεί.
Αυτή τη στιγμή πρέπει να σας πω ότι εστιάζω την προσοχή μου σε μια νέα πολιτική αστικής βιώσιμης κινητικότητας, η οποία θα δώσει έμφαση σε αυτό το οποίο αναφέρατε: λεωφορειολωρίδες, οι οποίες να επιτηρούνται αυστηρά, με καινούργια λεωφορεία τα οποία θα μπορούν να κινούνται με μεγαλύτερη ταχύτητα από ό,τι τα Ι.Χ. αυτοκίνητα.
Άρης Πορτοσάλτε: Πότε το βλέπετε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιστεύω ότι θα μπορέσουμε να κάνουμε μία πολύ συγκεκριμένη παρουσίαση των παρεμβάσεων που θέλουμε να υλοποιήσουμε, ειδικά για το κέντρο της Αθήνας, μέσα στον επόμενο μήνα. Είναι παρεμβάσεις που μπορούν να υλοποιηθούν σχετικά εύκολα. Πρέπει να θυμίσω ότι μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2024 θα παραλάβουμε τα πρώτα 250 ηλεκτρικά λεωφορεία για να αρχίσουμε να προβαίνουμε στην αντικατάσταση του υφιστάμενου στόλου, ο οποίος είναι βαθύτατα προβληματικός για να μην χρησιμοποιήσω κάποιον πιο βαρύ όρο. Πολλά από τα λεωφορεία μας είναι δυστυχώς απαράδεκτα και δεν συνάδουν με την εικόνα μιας χώρας η οποία προοδεύει, όπως προοδεύει η σημερινή Ελλάδα.
Καινούργια λεωφορεία, λοιπόν. Θα σκεφτούμε σε ποιες γραμμές θα τα τοποθετήσουμε. Περαιτέρω υποστήριξη του συγκοινωνιακού έργου και από ιδιωτικούς φορείς. Όπως ξέρετε, τα ΚΤΕΛ έχουν αναλάβει ένα μέρος των μεταφορών περιαστικά της Αθήνας και είναι μια παρέμβαση η οποία δουλεύει καλά. Το ίδιο συμβαίνει και στη Θεσσαλονίκη.
Και, τέλος, θα μπορούσα να μιλάω πολλές ώρες γι’ αυτό το θέμα: έμφαση στο ποδήλατο. Θέλω να φτιάξουμε κάποιους συγκεκριμένους ποδηλατοδρόμους στο κέντρο της Αθήνας, για διαδρομές οι οποίες θα είναι διαδρομές οι οποίες έχουν νόημα. Γιατί, ξέρετε, πολύ συχνά φτιάχνουμε έναν τυφλό ποδηλατοδρόμο, ο οποίος ούτε πηγαίνει κάπου, ούτε ξεκινάει από κάπου συγκεκριμένα, ούτε καταλήγει κάπου. Παραδείγματος χάρη, να μπορούμε να εξυπηρετήσουμε την Πανεπιστημιούπολη, να τη συνδέσουμε με το κέντρο της Αθήνας με έναν ποδηλατοδρόμο ο οποίος θα μπορεί στην πράξη να χρησιμοποιείται.
Έχουμε, δυστυχώς, ελάχιστη χρήση ποδηλάτου στην Αθήνα σήμερα και είναι κάτι το οποίο το καταλαβαίνω απόλυτα. Κι εγώ είμαι ποδηλάτης και δεν θα ήθελα να κινούμαι σήμερα στην Αθήνα με τις συνθήκες της κίνησης που υπάρχουν με ποδήλατο.
Αυτές, λοιπόν, είναι κάποιες πρώτες παρεμβάσεις για να ανακουφίσουμε το πρόβλημα, σε συνδυασμό με μια μεγαλύτερη έμφαση στον ρόλο της Τροχαίας. Αλλά, θέλω να θυμίσω στους ακροατές μας ότι εάν το ζήτημα ήταν ζήτημα μόνο Τροχαίας, τότε όλες οι πόλεις που έχουν κίνηση θα το είχαν λύσει με κάποιο τρόπο. Δεν είναι αυτό το πρόβλημα μας. Το πρόβλημά μας είναι ότι έχουμε ένα πεπερασμένο αριθμό δρόμων, έναν αριθμό αυτοκινήτων. Το αυτοκίνητο καταλαμβάνει πολύ χώρο. Πολλές φορές στα αυτοκίνητα υπάρχει ένας άνθρωπος. Άρα καταλαβαίνετε πόσο μεγάλη επιβάρυνση είναι η μετακίνηση ενός ανθρώπου με το αυτοκίνητο.
Γι’ αυτό και θα δώσουμε, όπως σας είπα, έμφαση στην καλύτερη λειτουργία των λεωφορείων. Είναι μια άμεση παρέμβαση. Πιστεύω ότι μέσα στον επόμενο χρόνο μπορούμε να έχουμε ορατά αποτελέσματα βελτίωσης της καθημερινότητας μέσα από πιο ποιοτικά Μέσα Μαζικής Μεταφοράς
Άρης Πορτοσάλτε: Άφησα ως δεύτερη ερώτηση, κ. Πρόεδρε, την τοποθέτηση καμερών ρύθμισης κυκλοφορίας. Καταλαβαίνω ότι τα θέματα της Αστυνομίας και την έλλειψη των τροχονόμων. Κάμερες, όμως, παντού.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κάμερες θα μπουν για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Όπως επίσης μπορούμε να κάνουμε χρήση…
Άρης Πορτοσάλτε: Σε όλο το εύρος; Σε όλο το εύρος του λεκανοπέδιου, ας πούμε, αν ξεκινούσαμε από το λεκανοπέδιο;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ο προγραμματισμός είναι για 700 κάμερες, ξεκινώντας από το κέντρο της Αθήνας. Και, βέβαια, το ζήτημα των καμερών νομίζω ότι έχει συζητηθεί εξαντλητικά. Από τη στιγμή που οι κάμερες ούτως ή άλλως καλύπτουν δημόσιο χώρο, δεν βλέπω να υπάρχει κανένα ζήτημα.
Άρης Πορτοσάλτε: Υπάρχει και το θέμα της παραβατικότητας. Αυτή η απειθαρχία που έχουμε…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Βλέπετε, όμως, ότι και στα ζητήματα της γενικότερης παραβατικότητας πολύ συχνά καταφεύγουμε σε ιδιωτικές κάμερες και αυτός είναι και ένας τρόπος με τον οποίο η Αστυνομία εξιχνιάζει πολλά εγκλήματα. Άρα, είναι πολύ καλύτερα αυτή την εικόνα να μπορούμε να την διαχειριζόμαστε κεντρικά, δημόσια. Από εκεί και πέρα, μπορούμε να προχωρήσουμε και στη χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης για καλύτερη ρύθμιση των φαναριών.
Είναι ένα πολύ σύνθετο σύστημα το κυκλοφοριακό σε μια μεγάλη πόλη, αλλά υπάρχουν εργαλεία σήμερα τα οποία μπορούν να μας βοηθήσουν να κάνουμε την καθημερινότητα κάπως καλύτερη και από αυτή που είναι.
Η πολιτική μας, η μακροχρόνια, θα πρέπει να είναι μια σταδιακή αποθάρρυνση της χρήσης του αυτοκινήτου με περισσότερα, όμως, και ποιοτικότερα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Γιατί δεν μπορούμε να ζητήσουμε από τους πολίτες να μην παίρνουν τα αυτοκίνητα τους όταν δεν τους δίνουμε μια βιώσιμη εναλλακτική.
Άρης Πορτοσάλτε: Τρίτη ερώτηση και σε αυτή την ενότητα και την κλείνουμε. Σήμερα έχετε συνάντηση, την πρώτη σας συνάντηση, με τον νέο Δήμαρχο Αθηναίων.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι.
Άρης Πορτοσάλτε: Τον κ. Δούκα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι. Όπως έχω συναντηθεί ήδη με τον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης. Προσβλέπω σε μια ουσιαστική συνεργασία με τον νέο Δήμαρχο.
Υπάρχουν πολλά ζητήματα στα οποία επιβάλλεται η συνεργασία μας. Όμως, θέλω να τονίσω, υπάρχουν και αποφάσεις που άπτονται της αρμοδιότητας της κεντρικής κυβέρνησης τις οποίες προφανώς θα τις συζητήσω με τον Δήμο της Αθήνας, αλλά δεν συναποφασίζουμε.
Παραδείγματος χάρη, το Μετρό θα προχωρήσει όπως ακριβώς έχει σχεδιαστεί. Θεωρώ ότι οι αντιδράσεις είναι παντελώς υπερβολικές από την στιγμή που υπάρχει η συγκεκριμένη δέσμευση από το «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΤΡΟ», «ό,τι δέντρο κόβεται να ξαναφυτεύεται» και μάλιστα σε πολύ μεγαλύτερους αριθμούς, έτσι ώστε οι αναγεννημένοι χώροι υποδοχής των σταθμών του Μετρό να είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από ό,τι είναι σήμερα.
Επομένως, το Μετρό θα προχωρήσει. Ξέρω ότι υπάρχει μια μεγάλη συζήτηση για την Βασιλίσσης Όλγας. Θέλω να υπενθυμίσω ότι αυτή τη στιγμή αυτό είναι ένα έργο το οποίο δρομολογείται ήδη και ότι στη νομολογία μας υπάρχει και η έννοια του περιβαλλοντικού κεκτημένου: «ό,τι πεζοδρομείται, δεν ξε-πεζοδρομείται.»
Υπάρχει δε και η επιπρόσθετη περιπλοκότητα, ότι στην περιοχή έχουν βρεθεί πολύ σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα. Άρα, αν με ρωτήσετε την προσωπική μου άποψη, θεωρώ πάρα πολύ δύσκολο -αν όχι αδύνατον- η Βασιλίσσης Όλγας να ξανανοίξει για τα αυτοκίνητα και θεωρώ ότι είναι και λάθος. Και δεν νομίζω ότι αυτή τη στιγμή το ζήτημα της αστικής βιώσιμης κινητικότητας που θα πρέπει να απασχολεί και εμάς και τον Δήμο, εξαντλείται στο αν πρέπει ή δεν πρέπει η Βασιλίσσης Όλγας, ένας δρόμος δηλαδή μικρότερος του ενός χιλιομέτρου, να ανοίξει στα αυτοκίνητα.
Ο σκοπός μας πρέπει να είναι να κάνουμε σταδιακά τη χρήση του αυτοκινήτου πιο δύσκολη και όχι πιο εύκολη στο κέντρο της Αθήνας. Αλλά, όπως σας είπα, αυτό προϋποθέτει μεγαλύτερη επένδυση στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Με μεγαλύτερη έμφαση στην ηλεκτροκίνηση, η οποία εκτός του ότι σήμερα είναι πολύ πιο οικονομική από τη στιγμή που θα αποκτήσει κανείς ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο, είναι και πολύ πιο φιλική προς το περιβάλλον, καθώς δεν έχει θόρυβο και δεν έχει και ρύπανση, κάτι το οποίο προφανώς για τη λειτουργία της πόλης είναι εξαιρετικά σημαντικό.
Άρης Πορτοσάλτε: Στην οικονομία οι επιδόσεις της Ελλάδος με τη δουλειά που κάνει η κυβέρνηση είναι πάρα πολύ θετικές. Υπάρχει μια διαρκής θετική αξιολόγηση -συνεχής, μάλλον- από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης, αλλά αυτό μέχρι να γίνει αντιληπτό και να περάσει στο πορτοφόλι των πολιτών έχει ένα δρόμο, μία απόσταση. Η εκτίμησή σας για τον πληθωρισμό είναι ότι βαίνει μειούμενος.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτές είναι και οι εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με αποδόσεις οι οποίες είναι καλύτερες από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι σήμερα που μιλάμε δεν έχουμε ένα πραγματικό πρόβλημα τιμών, ειδικά στα τρόφιμα, το οποίο πρέπει να το αντιμετωπίσουμε και με χαρά θα το συζητήσουμε.
Άρης Πορτοσάλτε: Απλώς με ανησύχησε η κ. Lagarde, η οποία πριν από λίγες μέρες εδώ στην Αθήνα είπε ότι θα μειωθεί ο πληθωρισμός, αλλά η ακρίβεια δεν θα υποχωρήσει.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, ο πληθωρισμός είναι η ετήσια αύξηση των τιμών. Ο σκοπός μας δεν είναι απλά να μειώσουμε τον πληθωρισμό, να αυξάνονται οι τιμές δηλαδή με μικρότερη ταχύτητα απ’ ό,τι αυξάνονταν, αλλά να δούμε και σε ποιες περιπτώσεις μπορούμε να πετύχουμε και μείωση τιμών. Όλη αυτή η προσπάθεια στο ράφι με το -5%, το οποίο αρχίζει σιγά-σιγά και το βλέπουμε στα ράφια των σούπερ μάρκετ, ακριβώς εκεί κατατείνει: να μπορούμε να έχουμε δεσμευτικές μειώσεις τιμών για ένα εξάμηνο με βάση μία τιμή αναφοράς, ώστε να μην έχουμε απλά χαμηλότερο πληθωρισμό, αλλά να μπορούμε να πετύχουμε και μείωση τιμών, κάτι το οποίο, παραδείγματος χάρη, συμβαίνει ήδη στην αγορά των καυσίμων. Γιατί η αγορά των καυσίμων είναι εξαρτημένη από τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου.
Όταν πέφτει το πετρέλαιο διεθνώς, μειώνονται οι τιμές, γι’ αυτό και η εικόνα για το πετρέλαιο θέρμανσης είναι καλύτερη σήμερα από ό,τι ήταν πριν από έναν μήνα. Αλλά προφανώς εκεί δεν μπορούμε να κάνουμε μεγάλες παρεμβάσεις, γιατί μιλάμε για διεθνείς αγορές.
Όμως, να κάνω ένα σχόλιο γενικά για την πορεία της οικονομίας και για το πώς αυτή συνδέεται τελικά με την καθημερινότητα του πολίτη. Διότι, πράγματι, πολλές φορές ακούω από πολίτες «καλά και τι με ενδιαφέρει εμένα εάν το κόστος δανεισμού της χώρας έχει υποχωρήσει ή αν οι πραγματικοί ρυθμοί ανάπτυξης του ΑΕΠ είναι υψηλότεροι από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο».
Η υπεραπόδοση του προϋπολογισμού είναι ακριβώς αποτέλεσμα μιας αναπτυξιακής πολιτικής η οποία έχει αποτέλεσμα στα δημόσια οικονομικά. Από τη στιγμή, λοιπόν, που έχουμε ένα θετικό πρόσημο στα δημόσια οικονομικά, μας δίνεται η δυνατότητα να μπορούμε να προχωρούμε σε περαιτέρω στήριξη των πολιτών, με βάση πάντα τις αντοχές της οικονομίας.
Θυμάστε ότι είχα πει σε μία συνέντευξή μου, πριν από ένα μήνα, ότι θα ξύσω τον πάτο του βαρελιού έτσι ώστε να στηρίξω τα αδύναμα νοικοκυριά απέναντι στα μεγάλα προβλήματα της καθημερινότητας τα οποία αντιμετωπίζουν.
Και πράγματι, σήμερα είμαι στην ευχάριστη θέση να σας πω ότι, βλέποντας την πορεία του προϋπολογισμού, μπορούμε να διαθέσουμε επιπλέον 350 εκατομμύρια ευρώ σε μια σειρά από παρεμβάσεις για να στηρίξουμε αδύναμους συμπολίτες μας. Αν θέλετε μπορώ να σας τις περιγράψω.
Άρης Πορτοσάλτε: Ναι, βέβαια. Άρα μιλάτε για ένα βοήθημα τώρα, ενόψει των εορτών;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα το ονόμαζα ένα επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης, το οποίο θα δοθεί τον Δεκέμβριο, όμως θα δοθεί στοχευμένα σε νοικοκυριά που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Και αναφέρομαι συγκεκριμένα στους δικαιούχους του επιδόματος τέκνου του ΟΠΕΚΑ, φαντάζομαι πολλοί ακροατές μας οι οποίοι μας ακούν παίρνουν αυτό το επίδομα.
Εκεί θα υπάρχει μία σημαντική αύξηση. Αναφέρω ενδεικτικά ότι ένα ζευγάρι με δύο τέκνα με χαμηλά εισοδήματα θα λάμβανε κανονικά 140 ευρώ και θα πάρει το Δεκέμβριο 350 ευρώ. Θα αυξήσουμε δηλαδή κατά 150% όλα τα επιδόματα τέκνων του ΟΠΕΚΑ.
Ο Υπουργός Οικονομικών, κ. Χατζηδάκης, θα δώσει πιο συγκεκριμένα παραδείγματα σε μία συνέντευξη που θα δώσει σε λίγες ώρες από τώρα.
Θα ενισχύσουμε τους συμπολίτες μας με αναπηρία. Θα δώσουμε 200 ευρώ σε 225 χιλιάδες δικαιούχους των επιδομάτων ΑμεΑ του ΟΠΕΚΑ. Θυμίζω, ήδη τα επιδόματα αυξήθηκαν κατά 8%, τους δίνουμε μία έκτακτη στήριξη.
Θα στηρίξουμε και πάλι τους συμπολίτες μας που παίρνουν το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Είναι κατά τεκμήριο οι πιο αδύναμοι συμπολίτες μας και θα λάβουν και αυτοί μια έκτακτη ενίσχυση.
Και τέλος, θα ενισχύσουμε και τους χαμηλοσυνταξιούχους οι οποίοι δεν είχαν «προσωπική διαφορά», διότι ήδη έχει ανακοινωθεί στήριξη στους χαμηλοσυνταξιούχους οι οποίοι είχαν «προσωπική διαφορά», γιατί δεν είδαν αύξηση στη σύνταξή τους.
Αυτοί είναι συνταξιούχοι οι οποίοι είδαν μία μικρή αύξηση. Έχουμε τη δυνατότητα να τους δώσουμε 150 ευρώ παραπάνω και αυτή η ενίσχυση θα αφορά και τους ανασφάλιστους υπερήλικες. Όλα αυτά αθροίζουν περίπου στα 350 εκατομμύρια.
Άρης Πορτοσάλτε: Και είναι, όπως είπατε, αποτέλεσμα της οικονομίας μας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όταν η οικονομία λοιπόν πηγαίνει καλά, έχουμε τη δυνατότητα να στηρίξουμε τους πιο αδύναμους συμπολίτες μας. Όταν η οικονομία πηγαίνει καλά και μειώνεται η ανεργία, αυξάνονται οι μισθοί. Γιατί, τελικά, η απάντηση στην ακρίβεια δεν είναι τα μέτρα προσωρινού και επιδοματικού χαρακτήρα τα οποία είναι εξαιρετικά χρήσιμα και απαραίτητα, θα σας έλεγα.
Αν πάτε τώρα σε μια οικογένεια με χαμηλά εισοδήματα, ας πούμε μια οικογένεια που μπορεί να έχει τέσσερα παιδιά θα πάρει 1.050 ευρώ αυτή τη στιγμή επίδομα παιδιών για τον Δεκέμβριο. Είναι μια σημαντική ενίσχυση από εκεί που θα έπαιρνε 420. Άρα, δεν μιλάμε για μικρά ποσά για αυτούς που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.
Όμως, η μόνιμη απάντηση στην ακρίβεια είναι η μόνιμη αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος, αύξηση ονομαστικών μισθών, μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης. Αυτό σε μεγάλο βαθμό το έχουμε κατοχυρώσει. Και βέβαια, περισσότερος ανταγωνισμός έτσι ώστε να μην υπάρχουν φαινόμενα αισχροκέρδειας, γιατί φαντάζομαι ότι θα με ρωτήσετε και για αυτό.
Άρης Πορτοσάλτε: Θα σας ρωτήσω, αλλά μια που το θίξατε τώρα για την ενίσχυση της οικογένειας, ας ανοίξουμε μια παρένθεση για το, κατά την ταπεινή μου άποψη, κορυφαίο θέμα ως προς το υπαρξιακό ζήτημα της πατρίδας μας με αφορμή την υπογεννητικότητα και το δημογραφικό. Μήπως πρέπει να κάνετε και άλλες πολιτικές για τη στήριξη των νέων οικογενειών, κ. Πρόεδρε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχουμε κάνει…
Άρης Πορτοσάλτε: Κάνετε, ναι, αλλά αν πρέπει να είναι ακόμα περισσότερο θέλω να πω.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το δημογραφικό, είναι εξαιρετικά σύνθετο ζήτημα και αφορά όλες τις ευρωπαϊκές κοινωνίες, όχι μόνο την Ελλάδα. Και καμία χώρα, πρέπει να σας πω, δεν έχει καταφέρει να το αντιμετωπίσει ουσιαστικά. Η δε αντιμετώπισή του απαιτεί πολιτικές που θα δείξουν αποτελέσματα σε μια δεκαετία από τώρα. Δεν αναστρέφεται εύκολα μια δημογραφική τάση.
Τι έχουμε κάνει όμως; Όπως βλέπετε, έχουμε αλλάξει τον προσανατολισμό μας και δίνουμε περισσότερη στήριξη σε οικογένειες με παιδιά. Τα μέτρα τα οποία μόλις ανακοίνωσα, η αύξηση του αφορολόγητου. Αναγνωρίζουμε ότι μια οικογένεια με παιδιά έχει πολύ περισσότερες επιβαρύνσεις στον οικογενειακό προϋπολογισμό από ό,τι μια οικογένεια χωρίς παιδιά ή μια οικογένεια με τρία παιδιά έχει περισσότερες ανάγκες από ό,τι μια οικογένεια με ένα παιδί.
Κάνουμε δηλαδή το αυτονόητο, το οποίο πρέπει να σας θυμίσω ότι δεν συνέβαινε στο παρελθόν στην οικονομική, στη φορολογική και στην επιδοματική μας πολιτική, στην έκταση που θα το θέλαμε. Αλλά, από εκεί και πέρα, προφανώς αυτό δεν αρκεί.
Σήμερα, πολλοί ακροατές που μας ακούν το ξέρουν, για να τα βγάλει πέρα ένα νοικοκυριό πρέπει να δουλεύουν και οι δύο γονείς, και ο άντρας και η γυναίκα. Αυτό σημαίνει ότι η υποστήριξη ειδικά της εργαζόμενης μητέρας αποκτά ξεχωριστή σημασία. Πού θα μείνουν τα παιδιά…
Άρης Πορτοσάλτε: Άρα οι κοινωνικές υπηρεσίες πρέπει να…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Τι θα κάνουμε στο σχολείο, η επέκταση του ολοήμερου σχολείου. Οι βρεφονηπιακοί σταθμοί, ώστε να μπορούν να είναι διαθέσιμοι, να μπορούν να γνωρίζουν οι γονείς ότι όχι απλά θα αφήσουν τα παιδιά τους κάπου, αλλά θα μπορούν να έχουν και ποιοτικές υπηρεσίες.
Άρης Πορτοσάλτε: Κι αν μου επιτρέπετε, στα πραγματικά εισοδήματα και όχι στα πλασματικά των φορολογικών δηλώσεων, κ. Πρόεδρε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Τώρα με φέρνετε σε ένα άλλο θέμα. Γιατί θα συζητήσουμε τα ζητήματα των ελεύθερων επαγγελματιών…
Άρης Πορτοσάλτε: Στη συνέχεια.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η αλήθεια είναι ότι σήμερα έχουμε ως βασικό κριτήριο για την κοινωνική μας πολιτική το δηλωθέν εισόδημα. Γι’ αυτό και αποκτά ξεχωριστή σημασία, ξέρετε, η μάχη κατά της φοροδιαφυγής. Επειδή συνδέεται και με μια σειρά από κοινωνικές παροχές. Διότι εδώ κάποιος ο οποίος φοροδιαφεύγει ζημιώνει διπλά το κράτος. Το ζημιώνει αφενός γιατί δεν πληρώνει τους φόρους τους και το ζημιώνει, επίσης, επειδή γίνεται αποδέκτης επιδομάτων που δεν δικαιούται.
Δηλαδή, όταν σήμερα έχουμε ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι δηλώνουν σταθερά και διαχρονικά μηδενικό εισόδημα, αυτό σημαίνει ότι κάποιοι από αυτούς, προσέξτε, είναι και δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Άρα όχι μόνο δεν πληρώνουν φόρο, αλλά παίρνουν και χρήματα.
Άρης Πορτοσάλτε: Αυτούς θα τους ενισχύσουμε με τις επιδοτήσεις τις οποίες θα πληρώσουμε εμείς, οι συνεπείς, κ. Πρωθυπουργέ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό νομίζω ότι όσοι μας ακούν και είναι καλόπιστοι αντιλαμβάνονται ότι είναι βαθιά άδικο. Και γι’ αυτό…
Άρης Πορτοσάλτε: Και τους εκνευρίζει, πρέπει να ξέρετε ακροατήριο, οι κυρίες και οι κύριοι που μας κάνουν την τιμή να μας ακούν, πάρα πολλοί προβληματισμένοι πάνω σε αυτό το θέμα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Γι’ αυτό και προχωρούμε σε αυτή τη σημαντική μεταρρύθμιση, η οποία δεν αφορά, τονίζω, μόνο τους ελεύθερους επαγγελματίες. Γιατί αυτό είναι ένα από τα 11 μέτρα τα οποία έχουμε εξαγγείλει.
Θέλω να θυμίσω, αναζήτησα εδώ κάποιες από τις συνεντεύξεις που είχα δώσει προεκλογικά -και σε εσάς- και είχα πει τότε, προεκλογικά, ότι βεβαίως να καταργήσουμε το τέλος επιτηδεύματος σταδιακά, αλλά υπό την προϋπόθεση ότι θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε και το ζήτημα της φοροδιαφυγής. Είμαι απολύτως συνεπής, λοιπόν, σε αυτά τα οποία είχα πει προεκλογικά.
Άρης Πορτοσάλτε: Ναι, μία κατηγορία, ότι δεν ενημερώσατε ότι, ότι τους αιφνιδιάσατε. Αυτό ακούω σαν επιχείρημα εδώ από την παρέα μας την πρωινή.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καθόλου. Επειδή ξέρετε ότι δεν μασάω τα λόγια μου και επειδή δεν μου αρέσει να αιφνιδιάζω μετεκλογικά, για όλα αυτά είχα μιλήσει πολύ αναλυτικά προεκλογικά και η προσπάθεια που κάνουμε για τον περιορισμό -προσέξτε, δεν μιλάω ποτέ για πάταξη, είμαι ρεαλιστής- για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, είναι εξαιρετικά σύνθετη. Δεν αφορά μόνο τα τεκμήρια των ελεύθερων επαγγελματιών. Εκτείνεται σε πάρα πολλά διαφορετικά επίπεδα, για να πιάσουμε «τα μεγάλα ψάρια».
Και εκεί νομίζω ότι ήδη η ΑΑΔΕ έχει δείξει συγκεκριμένα αποτελέσματα. Χρησιμοποιούμε την τεχνολογία, χρησιμοποιούμε τα δεδομένα. Θέλω να σας θυμίσω και κάτι το οποίο είπα στις προγραμματικές μου δηλώσεις. Είναι αρχή, συστατικό του κοινωνικού συμβολαίου το οποίο κρατά συνεκτική την κοινωνία μας, να πληρώνει ο καθένας τους φόρους που του αναλογούν. Δεν είναι τόσο υψηλοί οι φόροι. ((γιατί έχουμε…))
Άρης Πορτοσάλτε: Απ’ την κορυφή μέχρι τη βάση.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχουμε μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές. Έχουμε προοδευτική φορολόγηση, την οποία υπερασπίζομαι, ναι. Αυτοί οι οποίοι βγάζουν περισσότερα πρέπει αναλογικά να πληρώνουν περισσότερα. Γι’ αυτό και έχουμε εισαγωγικό φορολογικό συντελεστή 9%. Έχουμε, δηλαδή, μειώσει τη φορολογική επιβάρυνση και για τα νοικοκυριά και για τους ελεύθερους επαγγελματίες και για τις επιχειρήσεις. Αυτό προϋποθέτει, όμως, ότι θα πρέπει να συμπληρώσουμε αυτή τη δύσκολη άσκηση με την επιβολή της φορολογικής δικαιοσύνης. Και να σας πω ότι, παρότι είδα πολλές αντιδράσεις στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο, δεν πρόκειται να κάνουμε πίσω στη φιλοσοφία του.
Μπορεί να γίνουν σημειακές παρεμβάσεις και είμαστε ανοιχτοί πάντα στη διαβούλευση, να δούμε αν τυχόν υπάρχουν αστοχίες ή διορθώσεις οι οποίες πρέπει να γίνουν που να είναι δίκαιες. Ο πυρήνας του νομοσχεδίου όμως δεν πρόκειται να αλλάξει.
Άρης Πορτοσάλτε: Μια που ήρθε η κουβέντα εδώ, θα επιστρέψω στο θέμα της τιμής των τροφίμων και τα λοιπά. Θα ήθελα να δούμε, μπορείτε να δικαιολογήσετε γιατί δεν αποδέχεται η κυβέρνηση να συζητήσει τον φόρο, αυτόν που λέμε τον «επίπεδο φόρο», ενός ποσοστού προς όλες και όλους; Σε όλα τα εισοδήματα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Διότι θεωρώ ότι είναι λάθος. Βασική μου αρχή είναι η προοδευτική φορολόγηση. Ακούω, ξέρετε αυτές οι συζητήσεις για το «flat tax», να πληρώνουμε όλοι 15% ανεξαρτήτως εισοδημάτων, τουλάχιστον για τη φορολογία εισοδήματος, είναι συζητήσεις οι οποίες είναι σχετικά ξεπερασμένες.
Εγώ προσωπικά πιστεύω στην προοδευτική φορολόγηση και πιστεύω ότι αυτός ο οποίος κερδίζει περισσότερα χρήματα πρέπει αναλογικά να επιβαρύνεται από έναν υψηλότερο φορολογικό συντελεστή, ο οποίος πάντα να είναι λογικός. Θέλω να θυμίσω ότι εμείς ήμασταν αυτοί οι οποίοι αντιμετωπίσαμε στη ρίζα της την υπερφορολόγηση, την οποία επέβαλε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Καταργήσαμε όλους τους μνημονιακούς φόρους. Την εισφορά αλληλεγγύης, η οποία ήταν μία υπερφορολόγηση στα μεσαία στρώματα.
Άρης Πορτοσάλτε: Και το μαξιλάρι για το οποίο σκοτώνονται…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ίσως μιλήσουμε μετά για το μαξιλάρι, γιατί έχει, νομίζω, και ένα πολιτικό, ευρύτερο ενδιαφέρον αυτή η συζήτηση. Εμείς μειώσαμε τη φορολόγηση στις επιχειρήσεις από το 29% στο 22%. Και γι’ αυτό και όταν σήμερα οι επιχειρήσεις μπορεί να γκρινιάζουν και να λένε: «δεν βρίσκουμε εργαζόμενους», τους λέω, «πληρώστε περισσότερο».
Και γι’ αυτό αυξήσαμε και τον κατώτατο μισθό παραπάνω από αυτό το οποίο ενδεχομένως να μας εισηγούνταν κάποιοι ειδικοί, διότι είναι βαθιά μου πίστη ότι αυτές τις αυξήσεις μπορούν να τις απορροφήσουν οι επιχειρήσεις. Φάνηκε, εξάλλου, γιατί η ανεργία εξακολουθεί να μειώνεται και όσο η ανεργία μειώνεται, τόσο η αγοραστική δύναμη του εργαζόμενου θα αυξάνεται και τόσο οι μισθοί θα βελτιώνονται.
Άρης Πορτοσάλτε: Απλώς δεν βρίσκουν το τεκμήριο τι είναι, τι συνάδει με μια φιλελεύθερη κυβέρνηση. Εκεί είναι άλλη μία παρατήρηση, αλλά…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το ακούω. Από την άλλη σίγουρα με μία φιλελεύθερη κυβέρνηση δεν συνάδει ένα καθεστώς αδικίας, όπου ένα μεγάλο κομμάτι ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνουν ότι ζουν με εισοδήματα τα οποία είναι πολύ χαμηλότερα από τον κατώτατο μισθό.
Εμείς λέμε κάτι πολύ απλό, ότι ο ελεύθερος επαγγελματίας πρέπει η εργασία του να «αξίζει» τουλάχιστον όσο ο μισθός που θα έπαιρνε κάποιος αν δούλευε με τον κατώτατο μισθό. Γιατί εκεί γεννάται ένα ερώτημα: γιατί να ασκείς για πολλά χρόνια ένα επάγγελμα, όταν βγάζεις συστηματικά πολύ λιγότερα από ότι θα έβγαζες αν δούλευες με τον κατώτατο μισθό. Δεν έχει καμία λογική αυτό και νομίζω ότι όλοι το καταλαβαίνουμε.
Αφήστε δε, που η φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών στη χώρα μας, άμα δείτε τι εισπράττουμε, εισπράττουμε σχεδόν το 1/3 περίπου από ό,τι θα εισέπραττε μία μέση ευρωπαϊκή χώρα. Κάνουμε μία παρέμβαση η οποία είναι ουσιαστική αλλά δεν είναι και τόσο πια δραστική, ώστε να πούμε ότι θα φέρουμε τα πάνω-κάτω. Είναι ένα πρώτο βήμα φορολογικής δικαιοσύνης.
Άρης Πορτοσάλτε: Απλώς ζητάτε να πληρώσουμε κάτι όλοι, να πληρώσουν κάτι όλοι.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Να πληρώσουν όχι κάτι όλοι, γιατί το κάτι όλοι θα ήταν θα σας έλεγα το τέλος επιτηδεύματος χωρίς καμία απολύτως διάκριση.
Τώρα, θέλω να προσθέσω πρώτον ότι το τεκμήριο είναι μαχητό, αν κάποιος θεωρεί ότι έχει αδικηθεί μπορεί να προσφύγει και να δικαιολογήσει γιατί είναι άδικο να θεωρήσουμε ότι έχει αυτά τα εισοδήματα τα οποία προκύπτουν από το τεκμαρτό εισόδημα.
Αλλά, να αναγνωρίσουμε και μία πραγματικότητα που ξέρετε, όλοι μας την ξέρουμε, δεν λέμε κάτι καινούριο τώρα, ούτε θεωρώ, προς Θεού, ότι όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες είναι φοροφυγάδες.
Πρέπει να σας πω ότι αυτοί οι οποίοι δηλώνουν και υψηλότερα εισοδήματα κατά τεκμήριο πιο κοντά προφανώς στα πραγματικά τους εισοδήματα, θα είναι ωφελημένοι, διότι αυτοί θα ωφεληθούν πρώτοι από την κατάργηση του 50% του τέλους επιτηδεύματος. Άρα υπάρχουν και αρκετοί οι οποίοι είναι ωφελημένοι από αυτή τη μεταρρύθμιση, αλλά είναι κατά τεκμήριο αυτοί που δηλώνουν τα πραγματικά τους εισοδήματα.
Άρης Πορτοσάλτε: Θα κλείσω με το εξής που βρίσκω σήμερα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λέει, η Κομισιόν, θεωρεί ότι τα εταιρικά κέρδη και η φορολογία συνεισφέρουν περισσότερο σε σχέση με τον μισθό του εργαζομένου στην αύξηση των τιμών.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, γι’ αυτό ακριβώς και είμαστε κάθετοι στο να ελέγχουμε τη λειτουργία της αγοράς. Έχουμε βάλει πρόστιμα ύψους 8 εκατομμυρίων ευρώ σε πολύ μεγάλες εταιρείες. Νομίζω ότι αν με ρωτούσατε πριν από έξι μήνες αν θα «τολμούσαμε» να τα βάλουμε με κολοσσούς, πολυεθνικές του εξωτερικού, θα λέγαμε μάλλον όχι. Το κάναμε όμως και το κάναμε…
Άρης Πορτοσάλτε: Καταβάλλονται αυτά τα πρόστιμα, κ. Πρωθυπουργέ;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Βεβαίως καταβάλλονται. Τα μισά έχουν ήδη καταβληθεί και η καταβολή του προστίμου σημαίνει και αναγνώριση από πλευράς της επιχείρησης ότι κάτι λάθος έχει κάνει. Και δεν είναι μόνο το πρόστιμο, είναι και η δημοσιοποίηση.
Εμείς λέμε κάτι πολύ απλό: σε ένα περιβάλλον όπου πια δεν δικαιολογούνται αυξήσεις τιμών, διότι οι συντελεστές του κόστους έχουν μειωθεί, δεν έχουμε αύξηση στην ενέργεια, δεν έχουμε την αύξηση στα μεταφορικά που είχαμε, δικαιολόγησέ μας γιατί αυξάνεις τις τιμές σου.
Άρης Πορτοσάλτε: Όταν το ίδιο προϊόν της ίδιας εταιρείας…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ή δικαιολόγησέ μας γιατί στο εξωτερικό είναι φθηνότερο.
Άρης Πορτοσάλτε: Ότι αλλού πωλείται φθηνότερα, ακριβώς.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κι αν δεν υπάρχει δικαιολογία θα μπει πρόστιμο και μπήκαν πρόστιμα και εισπράττονται τα πρόστιμα και το ενδιαφέρον, κ. Πορτοσάλτε, είναι ότι μετά την επιβολή του προστίμου ως διά μαγείας οι τιμές προσαρμόζονται.
Άρα, να το γνωρίζουν όλοι. Θυμάστε, είπα πριν από ένα μήνα ότι δεν είμαστε μπανανία, το εννοώ, δεν είμαστε εξαρτημένοι από καμία πολυεθνική. Θέλουμε κανόνες ανταγωνισμού δίκαιους, θέλουμε την αγορά να λειτουργεί, αλλά δεν θα βγάλουν κάποιοι στην πλάτη του Έλληνα καταναλωτή χρήματα τα οποία δεν δικαιολογούνται. Πόσω μάλλον όταν μπορούν να πουλάνε ίδια προϊόντα στο εξωτερικό σε χαμηλότερες τιμές. Αυτό δεν πρόκειται να γίνει ανεκτό.
Άρης Πορτοσάλτε: Κύριε Πρωθυπουργέ, αν μου επιτρέπετε μισό λεπτό διάλειμμα. Είναι η στιγμή που οι ακροατές και οι ακροάτριές μας πληροφορούνται τα της κυκλοφορίας. Κυρίες και κύριοι, αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι στην Ελλάδα και το εξωτερικό αν ανοίξατε τώρα το ραδιόφωνό σας φιλοξενούμενος αυτό το πρωινό στον ραδιοθάλαμο του ΣΚΑΪ 100,3 ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος και Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης. Κύριε Πρόεδρε, αυτό το δεύτερο που επιχειρείτε αυτό τον καιρό είναι να φέρετε αυτό το ψηφιακό συμβόλαιο. Βλέπω ότι υπάρχει μια μικρή κάποια αντίσταση από την πλευρά των συμβολαιογράφων. Θα επιμείνετε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα τα λύσουμε αυτά νομίζω. Όλοι καταλαβαίνουν ότι η τεχνολογία πηγαίνει προς τα εμπρός και ουσιαστικά νομίζω ότι κάποιες από τις αντιδράσεις των συμβολαιογράφων ήταν υπερβολικές. Νομίζω ότι θα λυθούν οι εκκρεμότητες αυτές. Δεν πηγαίνει πίσω η ψηφιακή μεταρρύθμιση του κράτους.
Οποιοδήποτε εργαλείο αυτή τη στιγμή διευκολύνει την καθημερινότητα των πολιτών αλλά και των επαγγελματιών, νομίζω ότι τελικά θα γίνει αποδεκτό. Δεν αποδίδω μεγάλη σημασία. Νομίζω ότι είμαστε σε έναν καλό δρόμο να επιλυθούν αυτές οι παρεξηγήσεις που ενδεχομένως να δημιουργήθηκαν.
Άρης Πορτοσάλτε: Σε αυτή την εκπομπή σάς προτρέπουμε να προχωρήσετε στις μεταρρυθμίσεις, κ. Πρωθυπουργέ, και έχουμε κάνει σχόλια ακροατές κι εγώ μαζί. Λοιπόν, αυτό θέλω να μάθω τώρα. Υπάρχουν ζητήματα. Δηλαδή, αν δεν τα κάνετε τώρα, αυτό λέει η πλειονότης των πολιτών, είτε σας ψηφίζουν είτε όχι, αλλά βλέπουν την προσπάθεια που καταβάλετε και με τη δύναμη που έχετε την εκλογική λένε, αν δεν γίνει τώρα και αν δεν τα κάνει αυτός ποιος μπορεί να προχωρήσει σε αυτές τις αλλαγές; Όλα καλά με την κυβέρνηση;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αλίμονο. Κοιτάξτε, έχω πρώτα και πάνω από όλα την υποχρέωση κάθε μέρα που πηγαίνω στο γραφείο μου να αναλογίζομαι τι μπορούμε να κάνουμε καλύτερα και πώς μπορούμε να τρέξουμε πιο γρήγορα.
Γιατί το λέω αυτό. Είμαστε στην αρχή μιας δεύτερης θητείας με μια πολύ ισχυρή εντολή από τους πολίτες. Είναι πράγματι μια εντολή μεταρρυθμίσεων και ένα μεγάλο βάρος ευθύνης στους ώμους μου, όταν έχεις καταφέρει να αυξήσεις τα εκλογικά σου ποσοστά μέσα σε μια τετραετία -κάτι το οποίο είναι πρωτόγνωρο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα- τότε πρέπει πραγματικά να αναλογιστείς την ευθύνη την οποία έχεις αναλάβει απέναντι στους πολίτες.
Έχουμε ένα πολύ τολμηρό μεταρρυθμιστικό σχέδιο, το οποίο θέλω να υλοποιήσω με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ταχύτητα. Άρα δεν συμβιβάζομαι με την ικανοποίηση της εκλογικής νίκης, με το 41%. Αυτό δεν μου λέει τίποτα.
Το 41% ήταν το αποτέλεσμα το οποίο καθόρισε τους κοινοβουλευτικούς συσχετισμούς, αλλά για εμένα το κοντέρ έχει μηδενίσει. Θα κριθούμε ξανά σε αυτή την τετραετία από την αρχή. Και αυτό υπενθυμίζω πάντα στους συνεργάτες μου, στους υπουργούς μας.
Άρης Πορτοσάλτε: Και σε σύντομο χρονικό διάστημα. Συγγνώμη που σας διακόπτω αλλά οι ευρωεκλογές είναι ένα πρώτο προκριματικό…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αλλά οι ευρωεκλογές, εντάξει, είναι ιδιαίτερες εκλογές. Θέλω να θυμίσω ότι του χρόνου συμπληρώνονται και 50 χρόνια από την ίδρυση της Νέας Δημοκρατίας από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Η παράταξη η οποία είναι ταυτισμένη με την Ευρώπη, μιας και μιλάμε για ευρωεκλογές, είναι η Νέα Δημοκρατία, αλλά σίγουρα θα είναι μια ευκαιρία για τους πολίτες να εκφράσουν την άποψη τους συνολικά και για το τι συμβαίνει στη χώρα. Άρα, μην έχετε καμία αμφιβολία ότι ως προς την ταχύτητα υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων, υπάρχει απόλυτη προσήλωση στο στόχο. Και με μεγάλη χαρά να συζητήσουμε και τι σημαίνει μεταρρυθμίσεις. Γιατί ξέρετε, πολλές φορές μιλάμε για μεταρρυθμίσεις…
Άρης Πορτοσάλτε: Πολύ ωραία, πολύ σωστά. Οι οποίες προκαλούν και κάποια αλλεργία όταν αφορούν εμάς, τον εαυτό μας…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το έχετε πει πολλές φορές. Λέμε για μεταρρυθμίσεις και όταν διαπιστώνουμε ότι οι μεταρρυθμίσεις με κάποιο τρόπο μας «ξεβολεύουν», τότε ξαφνικά από εκεί που ήμασταν υπέρμαχοι των μεταρρυθμίσεων γινόμαστε πολέμιοι.
Η φορολογική μεταρρύθμιση είναι μια σημαντικότατη μεταρρύθμιση. Την είχα εξαγγείλει προεκλογικά, την υλοποιώ στο ακέραιο. Θα έχει ψηφιστεί πριν το τέλος του χρόνου. Θα εφαρμοστεί από 1/1/24.
Μεταρρυθμίσεις, πάντως, Άρη, που κάνουμε στο Δημόσιο. Πολλές μπορεί να συνδέονται και με τον τρόπο με τον οποίον χρησιμοποιούμε, παραδείγματος χάρη, τις αμοιβές, τα πριμ παραγωγικότητας. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να μπορούμε να επιβραβεύουμε τους δημόσιους υπαλλήλους ανάλογα με την απόδοσή τους. Γιατί αυτό συνδέεται με την αξιολόγηση.
Αν, παραδείγματος χάρη, στον ΕΦΚΑ -όπου έχει γίνει μια πολύ σημαντική προσπάθεια και από τον νυν Υπουργό Εθνικής Οικονομίας, όταν ήταν Υπουργός Εργασίας- εκεί που, με άλλα λόγια, έχουμε μετρήσιμα αποτελέσματα, γιατί να μην επιβραβεύω τον δημόσιο υπάλληλο ο οποίος βγάζει περισσότερες συντάξεις από κάποιον άλλον με ένα πριμ παραγωγικότητας;
Άρης Πορτοσάλτε: Επιτρέψτε μου εδώ μια ερώτηση.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό δεν είναι μια σημαντική μεταρρύθμιση;
Άρης Πορτοσάλτε: Μεθαύριο, με αυτό το σχέδιο νόμου που έφερε η κα Κεραμέως, θα αναζητηθούν 120 στελέχη. Θα διοικήσουν τα νοσοκομεία. Λέει και εκεί ότι στο τέλος του χρόνου θα κριθούν και υπάρχει και ένα ενδεχόμενο για το bonus. Βιβλίο εσόδων – εξόδων θα έρθει στα κρατικά, στα δημόσια δωρεάν κρατικά νοσοκομεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η διαχείριση των οικονομικών της υγείας είναι μια μεγάλη πρόκληση. Και αυτό το οποίο μας ενδιαφέρει είναι να μπορούμε να έχουμε ομοιόμορφα συστήματα. Διότι υπάρχουν πληροφοριακά συστήματα στα νοσοκομεία, μη νομίζουμε ότι δεν υπάρχουν. Απλά πολλές φορές είναι κατακερματισμένα και δεν έχουμε, θα έλεγα, την ενιαία εικόνα με την ταχύτητα με την οποία θα θέλαμε. Αλλά όταν συζητάμε αυτή τη στιγμή και σκεφτόμαστε πώς μπορούμε να υποστηρίξουμε παραπάνω τους γιατρούς, για τους οποίους έχουμε ήδη κάνει σημαντικά πράγματα, θέλω να θυμίσω, έχουμε ήδη προχωρήσει σε αύξηση -και μιλάμε για τους γιατρούς του Εθνικού Συστήματος Υγείας, τους γιατρούς οι οποίοι είναι στα νοσοκομεία μας.
Εάν θέλουμε να εξοικονομήσουμε περισσότερους πόρους για την υγεία, πρέπει να δούμε και πού μπορούμε να κάνουμε και οικονομίες από την σπατάλη η οποία εξακολουθεί να υπάρχει στην υγεία.
Είδατε τις προάλλες ένα περιστατικό, επιβλήθηκαν πολύ μεγάλα πρόστιμα για εικονικές συνταγογραφήσεις. Έχουμε, σήμερα, ακόμα που μιλάμε, πρόβλημα σε πολλά φάρμακα υπερσυνταγογράφησης.
Έχουμε τη δυνατότητα, τη βούληση και την πληροφορία, μέσα από το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, αυτό να το λύσουμε. Αυτό θα μας δώσει πόρους να επενδύσουμε στο ανθρώπινο δυναμικό μας και στα νοσοκομεία μας.
Αυτές είναι σημαντικές μεταρρυθμίσεις. Η παρέμβαση την οποία έχουμε ήδη ξεκινήσει και κάνουμε στο ΕΚΑΒ. Θυμάστε τη μεγάλη φασαρία που έγινε το καλοκαίρι και δικαιολογημένα για το ΕΚΑΒ.
Ευτυχώς, «χτυπάω ξύλο», τους τελευταίους δύο μήνες δεν έχω ακούσει ζητήματα τα οποία έχουν προκύψει με το ΕΚΑΒ. Ειδικά στα νησιά καταφέραμε και κάναμε μία θα έλεγα παρέμβαση, η οποία έλυσε το ζήτημα της άμεσης διαθεσιμότητας των ασθενοφόρων.
Δεν φτάνει μόνο αυτό. Οι παρεμβάσεις που κάνουμε για τα εγκεφαλικά, κομβικής σημασίας. Το εγκεφαλικό είναι μία πάθηση που αν μπορέσεις να παρέμβεις γρήγορα, μιλάμε για τη διαφορά μεταξύ είτε ζωής και θανάτου, ή μεταξύ καλής ζωής και παράλυσης.
Το ότι μπορούμε και δημιουργούμε αυτή τη στιγμή -και ελπίζω να μπορέσω να πάω πριν το τέλος του έτους στο «Αττικό» Νοσοκομείο να εγκαινιάσω το πρώτο κέντρο που θα λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο παρέμβασης για εγκεφαλικά- έχει τεράστια σημασία. Για τον πολίτη είναι μια μεγάλη μεταρρύθμιση.
Αυτό σημαίνει, όμως, ότι το ασθενοφόρο το οποίο θα παραλάβει τον πολίτη θα πρέπει να μπορεί να κάνει την έγκαιρη διάγνωση, να καταλάβει ότι αυτό το οποίο βλέπει, το οποίο δεν είναι τόσο δύσκολο να γίνει, είναι εγκεφαλικό επεισόδιο και από το να τον πάει σε ένα τυχαίο νοσοκομείο το οποίο μπορεί να εφημερεύει, να τον πάει σε εκείνο το νοσοκομείο το οποίο έχει κέντρο περίθαλψης για τα εγκεφαλικά. Είναι μια σημαντική μεταρρύθμιση, θα έλεγα. Είναι μία μεγάλη αλλαγή σε σχέση με αυτό το οποίο γνωρίζαμε μέχρι σήμερα.
Άρης Πορτοσάλτε: Η «ξενοδοχειακή» μεταρρύθμιση, με συγχωρείτε, δεν είναι αυτός ο σωστός όρος, αλλά υποστήριξη, δηλαδή να βελτιωθούν οι θάλαμοι, να βελτιωθούν οι συνθήκες νοσηλείας. Από την έλλειψη στα σεντόνια και τις μαξιλαροθήκες, όλα αυτά πότε βλέπετε να μπαίνουν σε κάποιο δρόμο;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι σημαντικό, αλλά θα σας έλεγα ότι δεν είναι το πιο σημαντικό. Είναι πολύ πιο σημαντικό να έχουμε -ξέρετε και πολλά νοσοκομεία στο εξωτερικό αν πάτε, κορυφαία νοσοκομεία, η πρώτη τους προτεραιότητα δεν είναι κατ’ ανάγκη στο να είναι υπερσύγχρονα τα δωμάτια. Είναι στο τι περίθαλψη τελικά μπορεί να έχει κανείς, αλλά και εκεί πρέπει να σας πω ότι γίνονται σημαντικότητα βήματα προόδου. Είχα βρεθεί πρόσφατα στο «Παπανικολάου», στη Θεσσαλονίκη. Ίσως να θυμάστε εκεί είχε καεί μία πτέρυγα της πνευμονολογικής κλινικής. Την ξαναφτιάξαμε όλη από την αρχή.
Δαπανούμε σημαντικότατους πόρους σε πρώτη φάση για τα τμήματα επειγόντων περιστατικών. Γιατί; Γιατί εκεί είναι η πρώτη επαφή του πολίτη με το νοσοκομείο. Δεν σημαίνει ότι θα μηδενίσουμε τις αναμονές. Δεν υπάρχει σύστημα υγείας στον κόσμο στο οποίο όταν πας στα τμήματα επειγόντων περιστατικών να μην υπάρχει κάποια αναμονή. Διότι εκεί γίνεται μία επιλογή, ποιο είναι το πραγματικά επείγον και ποιο είναι αυτό το οποίο μπορεί να περιμένει. Αλλά σίγουρα μπορούμε να βελτιώσουμε σημαντικά…
Άρης Πορτοσάλτε: Την πρωτοβάθμια, ας πούμε. Να μην χρειάζεται όλοι οι άνθρωποι να είναι στο νοσοκομείο στα εξωτερικά ιατρεία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό είναι το μεγαλύτερο θέμα απ’ όλα. Καταρχάς, πρέπει να γνωρίζουμε ότι πολλοί από αυτούς οι οποίοι πηγαίνουν στα εξωτερικά ιατρεία δεν είναι πραγματικά επείγοντα περιστατικά, είναι περιστατικά τα οποία μπαίνουν για να χειρουργηθούν, παρακάμπτοντας ουσιαστικά τη σειρά των χειρουργείων.
Τώρα, με την ηλεκτρονική λίστα των χειρουργείων θα υπάρχει πολύ μεγαλύτερη διαφάνεια στα χειρουργεία και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό. Δεν μπορεί να περιμένει κάποιος πέντε και έξι μήνες για ένα χειρουργείο γιατί μπορεί κάποιος άλλος «έξυπνος» να έχει μπει μέσα από τη διαδικασία των δήθεν επειγόντων και να παρακάμψει τη σειρά. Και αυτά είναι σημαντικά ζητήματα δικαιοσύνης και νομιμότητας. Θυμάστε, είχα πει και μετεκλογικά «νομιμότητα παντού». Και αυτό μία έννοια νομιμότητας είναι.
Ο θεσμός του «Προσωπικού Γιατρού» τον οποίο ενισχύουμε τώρα και με νέους γιατρούς οι οποίοι θα μπορούν κι αυτοί να γίνουν προσωπικοί γιατροί, γιατί, κ. Πορτοσάλτε, χρειαζόμαστε σήμερα, όταν βλέπουμε το προφίλ των γιατρών μας, περισσότερους γενικούς γιατρούς και παθολόγους.
Δεν έχουμε αρκετά νέα παιδιά τα οποία επιλέγουν αυτή την ειδικότητα, όμως ξέρουμε ότι η πρωτοβάθμια φροντίδα θα παίζει ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο και χρειαζόμαστε περισσότερους γιατρούς με εξειδίκευση στα συγκεκριμένα θέματα της πρωτοβάθμιας φροντίδας.
Άρης Πορτοσάλτε: Και νοσηλευτικό προσωπικό, προφανώς, κ. Πρόεδρε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Οι προσλήψεις για το νοσηλευτικό προσωπικό προχωρούν. Θέλω να θυμίσω ότι έχουμε εγκρίνει 6.000 προσλήψεις για την υγεία, γιατί αναγνωρίζουμε ότι υπάρχουν αντικειμενικές ελλείψεις. Αλλά υπάρχει κι ένα ζήτημα για το πώς μπορεί να επιστρέψουν γιατροί από το εξωτερικό στην Ελλάδα. Έχουμε τέτοια παραδείγματα, πολύ πρόσφατα ας πούμε στον “Ευαγγελισμό”. Είναι σημαντικό να μπορέσουμε να φέρουμε το brain drain των προηγούμενων δεκαετιών πίσω στη χώρα μας. Η φαρμακευτική μας πολιτική, έχουμε μία εξαιρετικά…
Άρης Πορτοσάλτε: Μισό λεπτό, εδώ υπάρχει και μία αντίρρηση ξέρετε, σε αυτό το σκέλος, ότι δεν τους ικανοποιούν απολύτως οι μισθοί. Δηλαδή, υπάρχουν και άλλες Ελληνίδες και άλλοι Έλληνες γιατροί που θα ήθελαν να επιστρέψουν, αλλά το επίπεδο των μισθών δεν τους ικανοποιεί.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αλήθεια είναι αυτό, αλλά κοιτάξτε, δεν είμαστε ακόμα…
Άρης Πορτοσάλτε: Είναι από τα ερωτήματα που έχω πάρει να σας υποβάλλω.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν είμαστε ακόμα στο επίπεδο των μισθών, όμως είμαστε καλύτερα από εκεί που ήμασταν. Διότι έχουμε αυξήσει το βασικό μισθό, έχουμε αυξήσει το νοσηλευτικό επίδομα, ενδεχομένως να μπορέσουμε να κάνουμε κάποιες παρεμβάσεις ακόμα, κάντε λίγο υπομονή, ίσως μπορέσουμε να τις εξαγγείλουμε στον προϋπολογισμό για τις εφημερίες, να βελτιώσουμε ακόμα λίγο τα χρήματα τα οποία βγάζουν οι γιατροί.
Δεν είμαστε εκεί που θα θέλαμε, αλλά θα φτάσουμε και θα φτάσουμε ανάλογα, πάλι το τονίζω, με την απόδοση της οικονομίας, τις δημοσιονομικές αντοχές και τις προτεραιότητες. Διότι, η δική μας δουλειά, πάντα τα αιτήματα είναι ατελείωτα και τα μέσα είναι πεπερασμένα.
Άρης Πορτοσάλτε: Ορίστε, οι αναισθησιολόγοι, ας πούμε, ένα ακόμη αίτημα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εκεί έχουμε ζητήματα μεγάλα και θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας για να μπορέσουμε να καλύψουμε ειδικότητες όπου έχουμε κενά. Είτε θέματα ειδικοτήτων είτε θέματα γεωγραφίας, όπου, όπως ξέρετε, πολλές φορές στα νησιά έχουμε ζητήματα.
Και θα πρέπει να λύσουμε το θέμα της στέγης. Έχουμε μεγάλο πρόβλημα, και το οποίο δεν αφορά μόνο τους γιατρούς, αφορά όλους τους δημόσιους υπαλλήλους. Ένας εκπαιδευτικός πηγαίνει σε ένα νησί το οποίο είναι τουριστικό…
Άρης Πορτοσάλτε: Δεν πρέπει η τοπική αυτοδιοίκηση σε συνδυασμό με το κράτος να βρει οικόπεδο να χτίσει πέντε διαμερίσματα, δέκα, όσα χρειάζονται;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εκεί νομίζω ότι και η τοπική αυτοδιοίκηση πρέπει να αναλάβει και αυτή τις δικές της ευθύνες. Ξέρετε, είχαμε περιστατικά, δεν θα πω σε ποιο νησί, αλλά είχαμε περιστατικά, με πολύ μεγάλη δυσκολία, καταφέραμε και στείλαμε έναν γιατρό σε ένα νησί και δεν μπόρεσε η τοπική…
Άρης Πορτοσάλτε: Ο κρατικός λειτουργός πρέπει να έχει το σπίτι του, κ. Πρωθυπουργέ, έτσι δεν είναι;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, αλλά δεν μπόρεσε, μιλάμε για έναν γιατρό. Δεν μπόρεσε η τοπική αυτοδιοίκηση να μας βοηθήσει να βρει ένα σπίτι. Όταν φώναζε και διαρρήγνυε τα ιμάτιά της ότι δεν έχουμε γιατρό στο νησί.
Άρης Πορτοσάλτε: Δεν μπορεί να αναλάβει το κράτος να πάει να χτίσει σε οικόπεδο που θα το ορίσει η αυτοδιοίκηση;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα το κάνει και εκεί πρέπει να δούμε το χρηματοδοτικό εργαλείο και τον τρόπο με τον οποίο θα προχωρήσουμε σε τέτοιες παρεμβάσεις. Γενικά, μιας και ανοίξατε το θέμα της στέγης, με απασχολεί πάρα πολύ.
Άρης Πορτοσάλτε: Αλλά δεν έχω φύγει, αν μου επιτρέπετε, άλλη μια ερώτηση στην κατηγορία υγεία. Υπάρχει ένα θέμα που μου το θέτουν οι μικροβιολόγοι και τα διαγνωστικά με το rebate και το clawback. Εκεί νιώθουν ότι αδικούνται.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μεγάλο θέμα. Κοιτάξτε, είναι ειδικό το θέμα. Θέλουμε να μειώσουμε συνολικά…
Άρης Πορτοσάλτε: Ωραία, το έχετε υπόψιν.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θέλουμε να μειώσουμε συνολικά το clawback, αλλά μιας και μιλάτε για clawback, εμείς χρησιμοποιήσαμε το clawback, δηλαδή τις επιστροφές της φαρμακοβιομηχανίας. Δώσαμε μια δυνατότητα να συμψηφίσουν clawback με επενδύσεις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί με αυτό τον τρόπο γίνονται σήμερα σημαντικότατες επενδύσεις. Επισκέφτηκα τις προάλλες στην Παιανία μια μεγάλη ελληνική επιχείρηση η οποία επενδύει σε καινοτόμα φάρμακα τα οποία εξάγονται κιόλας. Ποιοτικές θέσεις εργασίας, εξαγωγές.
Άρης Πορτοσάλτε: Σωστά. Η πίεση έρχεται από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, από τα συνοικιακά μικροβιολογικά εργαστήρια, κ. Πρόεδρε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Γνωρίζω το θέμα, δεν θα πω τίποτα παραπάνω. Το γνωρίζω, κοιτάζουμε να το αντιμετωπίσουμε.
Άρης Πορτοσάλτε: Πριν αλλάξουμε κατηγορία και πάμε στη στέγη, επειδή προσπεράσαμε, θίξατε λίγο το θέμα των ευρωεκλογών αλλά οφείλω να σας ρωτήσω, δεν πρέπει να πείτε κάποια στιγμή με ποιο εκλογικό σύστημα θα γίνουν; Γιατί είναι αγωνιούντες οι υποψήφιοι οι οποίοι θέλουν να δουν…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πολλοί;
Άρης Πορτοσάλτε: Πολλοί, πολύς κόσμος, το αντιλαμβάνεστε. Μία περιφέρεια, πολλές περιφέρειες, τι λέτε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Λίγη υπομονή μέχρι το τέλος του χρόνου, προφανώς έξι μήνες πριν τις εκλογές θα έχουν ξεκαθαρίσει όλα.
Άρης Πορτοσάλτε: Μάλιστα. Λοιπόν, στέγη. Για εκείνους τους ανθρώπους τους οποίους, ξέρετε, δεν τους αναφέρουμε καθόλου, για τον ενοικιαστή. Δηλαδή, έχουμε μια τεράστια αγωνία για τον ιδιοκτήτη ή τον υποψήφιο που θα πάει να δανειστεί, θα πάρει ένα τραπεζικό δάνειο να αγοράσει την κατοικία του, αλλά υπάρχει και μια κατηγορία συμπατριωτών, συμπολιτών οι οποίοι βασανίζονται στο ενοίκιο, ένα.
Δεύτερον, να βρουν στέγη αν έρθει η έξωση. Με την έννοια ότι αν το χρειάζεται ο ιδιοκτήτης, θα πρέπει να φύγουν από το διαμέρισμα. Και εκεί αρχίζει το μεγάλο πρόβλημα, κ. Πρόεδρε, πολύ μεγάλο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πριν από τρία χρόνια δεν κάναμε καθόλου αυτή τη συζήτηση. Δεν την κάναμε γιατί η οικονομία μόλις είχε αρχίσει να παίρνει τα πάνω της. Τώρα που η οικονομία πάει καλύτερα, η άλλη όψη του νομίσματος, και ένα πρόβλημα το οποίο πρέπει να το αντιμετωπίσουμε, είναι η αύξηση της αξίας του ακινήτου.
Πολύ καλή για τον ιδιοκτήτη. Έτσι δεν είναι; Δηλαδή, και μην ξεχνάμε ότι ένα μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων έχει ακίνητα στην κατοχή του. Όμως, υπάρχει και ένα ποσοστό σημαντικό το οποίο νοικιάζει. Υπάρχει ένα ποσοστό νέων ζευγαριών που θέλει να αποκτήσει ακίνητο και δεν μπορούσε, ή δεν μπορεί ακόμα.
Το πρόγραμμά «Σπίτι μου», το οποίο ήταν εξαιρετικά επιτυχημένο, εξαντλήθηκε. Διότι τόσα χρήματα είχαμε. Θα δώσει τη δυνατότητα απόκτησης 10.000 σπιτιών από νέους, νέα ζευγάρια, με δανεισμό, ο οποίος είναι ουσιαστικά εξαιρετικά προνομιούχος. Επιδοτούμε με άλλα λόγια το επιτόκιο στο στεγαστικό δάνειο έτσι ώστε τελικά να πληρώνει λιγότερο από όσο θα πλήρωνε αν ενοικίαζε ένα αντίστοιχο σπίτι.
Το ζήτημα της αγοράς ακινήτων είναι ζήτημα προσφοράς και ζήτησης. Έχουμε πάρα πολλά κλειστά διαμερίσματα αυτή τη στιγμή. Τι κίνητρα θα δώσουμε στους ιδιοκτήτες για να μπορέσουν να τα επισκευάσουν; Τι φορολογικά κίνητρα θα δώσουμε στους ιδιοκτήτες;
Άρης Πορτοσάλτε: Ένα ΣΔΙΤ με τον ιδιωτικό τομέα, παλιά διαμερίσματα, παλιά…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Βεβαίως, και αυτό είναι…
Άρης Πορτοσάλτε: Κτίσματα, να ξαναγίνουν διαμερίσματα σύγχρονα και στον αστικό κορμό της πόλης. Δηλαδή, σε αυτόν που τον παρατήσαμε και φύγαμε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό είναι κάτι το οποίο ήδη το δουλεύουμε. Αν δείτε, παραδείγματος χάρη, το Δημόσιο μπορεί να εισφέρει τι; Το ακίνητο. Ο ιδιώτης θα εισφέρει το κόστος κατασκευής. Τι θα επιστρέψει σε εμάς; Κάποια σπίτια, κάποια διαμερίσματα, τα οποία θα μπορούσαμε να τα νοικιάσουμε σε τιμές οι οποίες να είναι πιο χαμηλές, για συμπολίτες μας οι οποίοι έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.
Άρης Πορτοσάλτε: Και η βελτίωση του «γκέτο», κ. Πρόεδρε. Ας φανταστούμε λίγο τις περιοχές του Αγίου Παντελεήμονα, της Αχαρνών, της Ομόνοιας, ευρύτερες περιοχές να αναβαθμίζονται.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι κάτι το οποίο το κοιτάμε. Οι περιοχές στον Ταύρο, στον Βοτανικό, περιοχές οι οποίες αυτή τη στιγμή ήδη είναι κοντά στο κέντρο της Αθήνας. Δρομολογούνται σημαντικές επενδύσεις. Αλλά δεν πρέπει να είναι περιοχές οι οποίες να μην έχουν και κατοικία. Άρα τα ζητήματα αυτά είναι πολύ σημαντικά. Το πώς θα βάλουμε περισσότερα διαμερίσματα στην αγορά δίνοντας τη δυνατότητα σε κλειστά διαμερίσματα να μπορέσουμε να τα επισκευάσουμε.
Πώς, ενδεχομένως, χρησιμοποιούμε μέχρι και το εργαλείο της Golden Visa. Η Golden Visa, έτσι όπως είχε δρομολογηθεί, ουσιαστικά έχει εξαντλήσει τη χρησιμότητα της.
Αλλά, σκέφτομαι, γιατί να μην δώσουμε τη δυνατότητα απόκτησης Golden Visa σε όποιον αγοράζει ένα διατηρητέο με υποχρέωση να το επισκευάσει. Αυτόματα, κατευθύνουμε επενδυτικά κεφάλαια σε μια κατηγορία ακινήτων.
Άρης Πορτοσάλτε: Σε μια άλλη κατηγορία: το ακίνητο, την εύρεση ακινήτου για τους Έλληνες πολίτες.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Στο νομοσχέδιο το οποίο έχουμε καταθέσει, προχωρούμε σε σημαντικές ρυθμίσεις έτσι ώστε να εξομοιώσουμε την επιχειρηματική δραστηριότητα Airbnb με τις υπηρεσίες που παρέχονται από τον ξενοδοχειακό κλάδο.
Αν χρειαστεί να κάνουμε και άλλες παρεμβάσεις, στοχευμένες στη βραχυχρόνια μίσθωση, είμαι διατεθειμένος να τις συζητήσω. Αναγνωρίζουμε, λοιπόν, το πρόβλημα, παρεμβαίνουμε σε πολλά επίπεδα, δεν είναι εύκολο να λυθεί αλλά πιστεύω ότι έχουμε ένα συνεκτικό σχέδιο το οποίο θα μας επιτρέψει να είμαστε πιο αποτελεσματικοί από ό,τι ήμασταν μέχρι στιγμής.
Άρης Πορτοσάλτε: Τελευταία ερώτηση σε αυτή την κατηγορία πριν αλλάξουμε, κ. Πρόεδρε. Πολύ σωστά μου επισημαίνεται από το κοινό ότι οι εξαγγελίες σας για τη μείωση του 10% στον ΕΝΦΙΑ για την ασφάλιση της κατοικίας. Αλλά έχετε εκεί έναν πάλι φόρο 15%, δεν είναι οξύμωρο αυτό τώρα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σε ποιον φόρο αναφέρεστε;
Άρης Πορτοσάλτε: Στον φόρο στο ασφάλιστρο κατοικίας υπάρχει και ένα 15% υπέρ του κράτους. Είναι οξύμωρο, κ. Πρόεδρε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το εξετάζουμε αυτό. Σωστή είναι η επισήμανση του ακροατή. Τι θέλουμε; Έχουμε χαμηλά ποσοστά ιδιωτικής ασφάλισης. Και, πράγματι, θέλω να είμαι ειλικρινής μαζί σας, σε μια εποχή μεγάλων φυσικών καταστροφών δεν μπορεί πάντα το κράτος από μόνο του να επωμίζεται όλο το κόστος της αποκατάστασης.
Θα διαθέσουμε περισσότερους πόρους, θέλω να αναφέρω ότι στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων αυξάνουμε το αποθεματικό για τις φυσικές καταστροφές από 300 στα 600 εκατομμύρια από το 2024. Αχρείαστα να είναι, αλλά πρέπει να υπάρχουν.
Είδαμε στη Θεσσαλία πόσο μεγάλη οικονομική επιβάρυνση μπορεί να προκύψει από μια θεομηνία, όπως αυτή που δυστυχώς κληθήκαμε να διαχειριστούμε. Πρέπει όμως ταυτόχρονα να αυξήσουμε τα ποσοστά της ιδιωτικής ασφάλισης έτσι ώστε να υπάρχει μια δίκαιη κατανομή του βάρους. Η έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ για την ασφάλεια…
Άρης Πορτοσάλτε: Είναι ένα κίνητρο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το τονίζω: θα ακολουθήσουν και άλλα. Δεν είμαι έτοιμος να μιλήσω συγκεκριμένα σήμερα, αλλά θα ακολουθήσουν και άλλα βήματα για να ενθαρρύνουμε την ιδιωτική ασφάλιση.
Άρης Πορτοσάλτε: Ωραία, με πήγατε στη Θεσσαλία. Εκεί από ό,τι καταλαβαίνω υπάρχει μια αγωνία, για το πότε θα φύγουν τα νερά από την περιοχή της Κάρλας, στη συνέχεια πώς θα αποκατασταθούν τα χωράφια των ανθρώπων. Ζητούν, επειδή δημοσιοποιήθηκε αυτή η έρευνα των Ολλανδών…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Και θα παρουσιαστεί αναλυτικά σήμερα από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο.
Άρης Πορτοσάλτε: Ναι, θέλουν μικρά φράγματα σε ορεινούς όγκους, κ. Πρόεδρε. Αυτό μου μετέφεραν να σας πω.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Πορτοσάλτε, το ζήτημα είναι εξαιρετικά σύνθετο. Αφενός πρέπει να υποστηρίξουμε τους ανθρώπους οι οποίοι έπαθαν μια πολύ μεγάλη καταστροφή.
Άρης Πορτοσάλτε: Και δεν πρέπει να φύγουν από εκεί, έτσι δεν είναι;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ήδη η κρατική αρωγή έχει κινηθεί με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από ό,τι στο παρελθόν. Και έχουν γίνει σημαντικότατες εκταμιεύσεις -υπάρχουν ακόμα εκκρεμείς δηλώσεις, μερικές φορές κρύβονται και επιτήδειοι οι οποίοι διεκδικούν χρήματα τα οποία δεν τους αναλογούν- γι’ αυτό και πρέπει να γίνονται οι σχετικές διασταυρώσεις. Θα ζητήσω και μια σχετική υπομονή εκεί που υπάρχουν καθυστερήσεις, όμως έχουμε κινηθεί με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από ό,τι στο παρελθόν.
Έχουμε το μεγάλο ζήτημα της αποκατάστασης των υποδομών, το οποίο έχει να κάνει με τρένα, με γέφυρες, με δρόμους. Θα μας στοιχίσει εκατοντάδες εκατομμύρια αυτή η υπόθεση, θα είμαστε έτοιμοι με μία πλήρη κοστολόγηση των έργων που πρέπει να γίνουν μέχρι το τέλος του έτους. Γιατί πρέπει να γίνουν και οι σχετικές προμελέτες και μελέτες για να ξέρουμε ακριβώς τι είναι αυτό το οποίο θέλουμε να ξαναφτιάξουμε.
Υπενθυμίζω, την επόμενη Τετάρτη, έχω αποδεχτεί μία πρόσκληση-πρόκληση από την αντιπολίτευση, για μία συζήτηση εφ’ όλης της ύλης για τα θέματα της Θεσσαλίας. Θα είμαστε στη Βουλή να μιλήσουμε πολύ αναλυτικά για τα θέματα αυτά.
Αλλά το μεγάλο πρόβλημα είναι η διαχείριση του νερού. Ήταν προβληματική, αυτό καταδεικνύει και η μελέτη των Ολλανδών, δεν είναι έκπληξη για εμένα. Ένα κατακερματισμένο σύστημα, χωρίς κεντρικό έλεγχο, με έργα τα οποία συχνά γινόταν αποσπασματικά χωρίς κεντρικό σχεδιασμό.
Θα χρειαστεί να γίνουν νέα έργα, αλλά δεν νομίζω ότι η λύση κατ’ ανάγκη είναι να κάνουμε πάρα πολλά μεγάλα φράγματα. Αυτό δεν θα γίνει και δε νομίζω ότι είναι και ουσιαστικό αυτή τη στιγμή.
Άρης Πορτοσάλτε: Μικρά θέλουν, αλλά έχω και άλλα πράγματα να σας ρωτήσω.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι μόνο αυτό, και αναχώματα και καθαρισμοί ποταμών και αφαιρέσεις εμποδίων εκεί που μπορεί να υπάρχουν, παραδείγματος χάρη στον Κραυσίδωνα, γιατί στο Βόλο υπήρχε μια παλιά μεταλλική γέφυρα πριν από την καινούρια γέφυρα. Αυτή πρέπει να φύγει.
Άρης Πορτοσάλτε: Ή να «ψηλώσει» εν πάση περιπτώσει.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ή να βαθύνει το ποτάμι. Έχουμε για πρώτη φορά νομίζω μία καλή εικόνα, αλλά δεν είναι κάτι το οποίο θα λυθεί από τη μια στιγμή στην άλλη. Θα έλεγα ότι θα δούμε αποτελέσματα σε ορίζοντα τετραετίας για τη διαχείριση των νερών. Και δεν είναι μόνο οι πλημμύρες, δεν έχουμε αρκετό νερό για άρδευση στη Θεσσαλία σήμερα. Το μεγάλο μας πρόβλημα είναι ότι από τη μία δεν έχουμε νερό και από την άλλη πλημμυρίζουμε, άρα κάτι λάθος κάνουμε.
Άρης Πορτοσάλτε: Αποδεχθήκατε την πρόταση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, υπερψηφίσατε για Εξεταστική της τραγωδίας των Τεμπών. Αλλά, αντιλαμβάνομαι ότι η αντιπολίτευση, κομμάτια της αντιπολίτευσης, υποδεικνύουν την μη ολοκλήρωση της σύμβασης 717 ως την αιτία που προκάλεσε το δυστύχημα, την τραγωδία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, είναι παράξενο εδώ, διότι ότι και να κάνουμε κατηγορούμαστε για συγκάλυψη. «Ναι στην εξεταστική, συγκάλυψη. Όχι στην εξεταστική, πάλι συγκάλυψη».
Εν πάση περιπτώσει, εμείς είπαμε «ναι» από την πρώτη στιγμή στην Εξεταστική, διότι πρέπει να καταλάβουμε καλύτερα τι έγινε και με την περίπτωση της 717, αλλά όχι μόνο και νομίζω ότι η πρόταση του Κομμουνιστικού Κόμματος, παρότι διαφωνούμε σε πολλά επιμέρους σημεία, μας δίνει τη δυνατότητα να δούμε διαχρονικά και να εξετάσουμε ελλείψεις οι οποίες υπήρχαν στον τρόπο με τον οποίο δρομολογούσαμε σημαντικά σιδηροδρομικά έργα.
Τώρα να φτάσεις, είναι μεγάλο άλμα να πεις ότι «επειδή κάτι δεν έγινε καλά στην 717, πέθαναν άνθρωποι και γι’ αυτό υπάρχουν ποινικές ευθύνες». Δεν έχω διαβάσει αναλυτικά την πρόταση αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι κάνει αυτό το βήμα. Αν και αυτό εννοεί.
Και άρα υπάρχει και ένα ερώτημα: η 717 δεν είχε υλοποιηθεί και υπήρχαν πραγματικά προβλήματα στην υλοποίησή της. Αν δεν είχε γίνει το δυστύχημα, η τραγωδία των Τεμπών, θα γινόταν αυτή η προκαταρκτική; Από τη στιγμή που δεν είχε γίνει πριν και γίνεται τώρα, σημαίνει ότι στο μυαλό κάποιου υπάρχει μια άμεση σύνδεση μεταξύ της μη ολοκλήρωσης της 717 και του θανάτου 57 ατόμων.
Αυτό είναι πολύ μεγάλο άλμα για να το δεχτούμε. Εν πάση περιπτώσει, εμείς είπαμε «ναι» στην Εξεταστική. Έχω πει πολλές φορές, ότι ήταν η πιο δύσκολη στιγμή ίσως για εμένα την προηγούμενη τετραετία όταν επισκέφτηκα το σημείο του δυστυχήματος. Το οφείλουμε στις οικογένειες των νεκρών, όχι μόνο να μάθουμε την αλήθεια και να αποδώσουμε δικαιοσύνη αλλά κυρίως να διασφαλίσουμε ότι δεν θα ξαναγίνει ποτέ αυτό.
Και δυστυχώς μέσα στον «Daniel» χάθηκε ένα κομμάτι της σιδηροδρομικής γραμμής το οποίο ήταν έτοιμο, το έργο της σηματοδότησης της γραμμής. Και το κομμάτι αυτό τουλάχιστον πρέπει να το ξαναφτιάξουμε.
Άρης Πορτοσάλτε: Έχουμε πολύ λίγο χρόνο στη διάθεσή μας και πολλά που πρέπει να σας ρωτήσω. Λοιπόν, θα επιτρέψετε συνεκμετάλλευση με τους Τούρκους; Θα παραχωρήσετε κυριαρχικά δικαιώματα Καστελόριζου στους Τούρκους, επειδή το ζητούν οι Αμερικανοί; Θα αποστρατιωτικοποιήσετε νησιά, όπως καταγγέλλει ήδη ο αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης; Ζητά το κοινό να μάθει τι θα κάνετε σε αυτή την προσπάθεια επαναπροσέγγισης με τον κ. Εrdogan;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, όχι και όχι. Πολύ απλό. Δεν συζητούμε εκχώρηση ούτε κυριαρχικών δικαιωμάτων, ούτε δικαιωμάτων που απορρέουν από την κυριαρχία, διότι η δυνατότητα να έχουμε Ένοπλες Δυνάμεις στα νησιά μας απορρέει ευθέως από την ελληνική κυριαρχία επί των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου.
Κάνουμε μια προσπάθεια, ειλικρινή πιστεύω μέχρι στιγμής και από πλευράς Τουρκίας, να αφήσουμε πίσω μας μια δύσκολη εποχή. Μια δύσκολη εποχή, στην οποία τις εντάσεις δεν τις προκαλέσαμε εμείς, τις προκάλεσε ένας τουρκικός αναθεωρητισμός.
Πιστεύω ότι και το Ανώτατο Συμβούλιο το οποίο θα γίνει στις αρχές Δεκεμβρίου στην Αθήνα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, μας δίνει τη δυνατότητα να χτίσουμε πάνω σε μια θετική ατζέντα. Θα συζητήσουμε για τα δύσκολα θέματα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών, δεν είμαι σίγουρος ότι θα συμφωνήσουμε. Αλλά και να διαφωνήσουμε, δεν σημαίνει ότι πρέπει αυτή η διαφωνία να μας ωθεί μονίμως στα άκρα.
Και αυτό είναι μια κατάκτηση. Νομίζω την αντιλαμβάνονται και οι ακροατές μας, το ότι σήμερα οι Τούρκοι δεν πετάνε πάνω από τα ελληνικά νησιά. Είναι καλό για πολλούς και διαφόρους λόγους, πιο πολλοί νομίζω ότι είναι παντελώς αυτονόητοι. Κατά συνέπεια, θα κάνουμε αυτό το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας και πιστεύω ότι θα είναι ένα ακόμα βήμα σε μια προσπάθεια η οποία έχει ξεκινήσει τους τελευταίους μήνες, που πιστεύω ότι θα έχει αποτελέσματα.
Δεν είμαι αφελής και έχω δει πολλές οβιδιακές μεταμορφώσεις της Τουρκίας. Αλλά θέλω να πιστεύω, αυτή τη στιγμή, και έχω λόγο να είμαι πιο αισιόδοξος.
Άρης Πορτοσάλτε: Ο κ. Εrdogan είναι με την Χαμάς. Εσείς, εμείς, για τους περισσότερους Έλληνες και Ελληνίδες η Χαμάς είναι τρομοκρατική οργάνωση. Αυτό, αυτή η απόσταση, η διαφορετική ματιά…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχουμε…
Άρης Πορτοσάλτε: Δημιουργεί θέμα νομίζετε στην προσέγγιση;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι μια μεγάλη διαφωνία. Έχω, νομίζω ότι αντιλαμβάνομαι την οπτική προσέγγιση του Προέδρου Εrdogan και τι επιχειρεί να πετύχει λέγοντας αυτά τα οποία, κατά την άποψη μου, είναι παντελώς εσφαλμένα. Η Χαμάς, είναι μια τρομοκρατική οργάνωση η οποία προέβη σε μια κτηνώδη τρομοκρατική ενέργεια, εντός του Ισραήλ.
Από την άλλη, θέλω να είμαι απολύτως σαφής. Το Ισραήλ έχει δικαίωμα στην αυτοάμυνα, αλλά ο τρόπος με τον οποίο θα αντιδράσει έχει μεγάλη σημασία. Και εκφράζω την κλιμακούμενη ανησυχία μου, για την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα και για τον τρόπο με τον οποίο το Ισραήλ ασκεί αυτή την στρατιωτική επιχείρηση.
Άρης Πορτοσάλτε: Και αυτό το μήνυμα στέλνετε σήμερα στην Παλαιστινιακή Αρχή, φαντάζομαι. Τον κ. Γεραπετρίτη.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Βεβαίως. Και θα αγωνιστούμε αυτή τη στιγμή να παίξουμε ένα ρόλο για περισσότερους ανθρωπιστικούς διαδρόμους και για ανθρωπιστικές παύσεις. Δηλαδή, για μια κατάπαυση του πυρός για ορισμένη χρονική διάρκεια.
Άρης Πορτοσάλτε: Που θα διευκολύνει τους ανθρώπους να…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Που θα διευκολύνει και την απελευθέρωση των ομήρων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχουν παραπάνω από 200 όμηροι, οι οποίοι πρέπει να απελευθερωθούν. Άρα, αν μπορούμε να είμαστε χρήσιμοι σε αυτή τη προσπάθεια, γιατί έχουμε αξιοπιστία με όλες τις πλευρές, όχι μόνο μια στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ, αλλά και πολύ καλές σχέσεις με τον Αραβικό κόσμο. Δεν είναι πολλές οι χώρες σήμερα που να μπορούν να ισχυριστούν ότι μας αντιμετωπίζουν αντικειμενικά και θετικά όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές.
Αυτόν τον ρόλο, χάριν της περιφερειακής σταθερότητος, η οποία προφανώς και μας αφορά, γιατί είμαστε χώρα η οποία γειτνιάζει με μια περιοχή η οποία αναφλέγεται, αυτόν τον ρόλο θα προσπαθήσουμε να τον αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Άρης Πορτοσάλτε: Όταν εμφανίστηκε ο κ. Κασσελάκης στην πολιτική σκηνή φανταστήκατε αυτή την εξέλιξη στον ΣΥΡΙΖΑ;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχω δεσμευτεί, έχω δώσει μια υπόσχεση στον εαυτό μου, να μην μιλώ για τα εσωτερικά του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά δεν νομίζω ότι ούτε ο πιο ευφάνταστος σεναριογράφος θα μπορούσε να είχε προβλέψει αυτό το οποίο συμβαίνει σήμερα στον ΣΥΡΙΖΑ.
Αλλά μια φράση θα πω μόνο: δεν είναι τωρινό το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ. Και μου κάνει πολύ εντύπωση πώς κάποιοι ξαφνικά ανακάλυψαν τα trolls του διαδικτύου. Την τοξικότητα, τον κυνισμό. Όταν όλα αυτά τα trolls τα κινητοποιούσε ο ΣΥΡΙΖΑ κεντρικά, απέναντι σε πολιτικούς αντιπάλους και δημοσιογράφους, δεν ήξεραν τίποτα, δεν είδαν τίποτα.
Τώρα που έφυγε η προοπτική εξουσίας οριστικά και αμετάκλητα, ανακαλύφθηκαν όλες οι παθογένειες ενός μορφώματος, του οποίου ουσιαστικά ο μόνος ρόλος ύπαρξης ήταν η εξουσία.
Άρης Πορτοσάλτε: Σας καλεί, όμως, να πάτε μαζί να περπατήσετε στις λαϊκές αγορές, για να μετρηθεί ο βαθμός οικειότητας των πολιτών, η συμπάθεια προς εσάς και προς εκείνον.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ωραία είναι όλα αυτά, αλλά θέλω να θυμίσω ότι η πολιτική ζωή της χώρας δεν ξεκίνησε με την άφιξη του κ. Κασσελάκη, τον οποίον σέβομαι και τιμώ ως πολιτικό αντίπαλο, εκλεγμένος αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ είναι. Εκλεγμένος με δημοκρατικές διαδικασίες, αυτό δε νομίζω ότι αμφισβητείται.
Αλλά ξέρετε, είμαι είκοσι χρόνια στην πολιτική και είκοσι χρόνια τώρα πηγαίνω στους πολίτες, συνομιλώ, συζητώ, ακούω κριτική, δεν είναι κάτι το καινούριο το να πηγαίνουμε -η λεγόμενη «αδιαμεσολάβητη»- τώρα χρησιμοποιώ μια φράση την οποία έχει πατεντάρει ο κ. Κασσελάκης, δεν την ανακάλυψε ο κ. Κασσελάκης. Τα κάνουμε αυτά τα πράγματα. Όχι μόνο εγώ, όλοι μας, όσοι ασχολούμαστε με την πολιτική, από τότε που μπήκαμε στα κοινά.
Άρης Πορτοσάλτε: Σε μια τελευταία σας προ ημερησίας συζήτηση στη Βουλή απευθυνθήκατε στους αρχηγούς της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και τους είπατε να έρχονται «πιο μελετημένοι για να γίνονται εμπεριστατωμένες συζητήσεις στο κοινοβούλιο». Πώς τους θέλετε τους αντιπάλους σας;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν είναι δική μου δουλειά να υποδείξω στην αντιπολίτευση, σε όλη την αντιπολίτευση, το πώς θα ασκήσει τα καθήκοντά της. Αυτό το οποίο φαντάζομαι ότι θέλουν οι πολίτες είναι πολύ συγκεκριμένο.
Πρώτον, δεν θέλουν τοξικότητα, γι΄ αυτό και ο εναγκαλισμός του αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης με τα πιο τοξικά στοιχεία του ΣΥΡΙΖΑ δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά. Δε νομίζω ότι χρειάζεται να αναφερθώ σε συγκεκριμένα ονόματα. Άρα, θέλουν έναν ποιοτικό διάλογο, χωρίς φωνές, χωρίς ακρότητες και με συγκεκριμένες τεκμηριωμένες προτάσεις. Παραδείγματος χάρη, εμείς κάνουμε μία πρόταση συγκεκριμένη για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Ποια είναι η αντιπρόταση; Δεν την έχω ακούσει.
Άρης Πορτοσάλτε: Η μη φορολογία είπε ο κ. Κασσελάκης. Δεν θα πληρώνει κανείς φόρο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αν η διατήρηση του status quo είναι αντιπρόταση, τότε κι αυτή θα αξιολογηθεί από τους πολίτες. Άρα, μέχρι στιγμής, στο επίπεδο των τεκμηριωμένων προτάσεων νομίζω ότι η αντιπολίτευση συνολικά -δεν αναφέρομαι μόνο στην Αξιωματική Αντιπολίτευση- πάσχει και ίσως αυτό εξηγεί και σε ένα βαθμό το γεγονός ότι η Νέα Δημοκρατία έχει καταφέρει να πετύχει αυτά τα εκλογικά ποσοστά, γιατί πολύ απλά είναι η μόνη η οποία μιλάει για τα πραγματικά προβλήματα των πολιτών και εν πάση περιπτώσει προσπαθεί να τα λύσει. Όχι πάντα επιτυχημένα, αλλά τουλάχιστον προσπαθεί και έχει και κάποια σημαντικά μετρήσιμα αποτελέσματα να επιδείξει.
Άρης Πορτοσάλτε: Σας ευχαριστώ πολύ, κ. Πρόεδρε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εγώ σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία.
Άρης Πορτοσάλτε: Για τη συζήτησή μας, μιας ώρας και τεσσάρων λεπτών.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Την καλημέρα μου και να θυμηθούμε και αύριο ότι είναι μία σημαντική επέτειος η αυριανή. Η επέτειος του Πολυτεχνείου, 50 χρόνια και του χρόνου θα είναι 50 χρόνια από την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Είναι μία ευκαιρία πάντα αυτές οι επέτειοι για έναν ουσιαστικό αναστοχασμό, μακριά από κοινοτοπίες και τσιτάτα, για το τι έχουμε πετύχει όλα αυτά τα χρόνια, ποιες είναι οι αδυναμίες μας και κυρίως πώς μπορούμε να κάνουμε τη Δημοκρατία μας ακόμα πιο ισχυρή, ακόμα πιο ποιοτική, ακόμα πιο συμπεριληπτική θα έλεγα, με ευκαιρίες σε όλους για προκοπή στη ζωή.
Άρης Πορτοσάλτε: Σας ευχαριστώ πολύ.